وبسایت رسمی برنامه نود -تیم ملی فوتبال ایران چهارشنبه در اولین بازی خود در بازیهای آسیایی ۲۰۱۸ جاکارتا به مصاف عربستان میرود.
به گزارش وبسایت نود، مسابقات فوتبال بازیهای آسیایی از امروز آغاز شد. هجدهمین دورهی بازیهای آسیایی در حالی در جاکارتا برگزار میشود که برای دومین بار است که این شهر میزبان این رقابتها است. در دورهی گذشته بازیهای آسیایی که در سال ۱۹۶۲ در جاکارتا برگزار شد، تیم ملی فوتبال ایران حضور نداشت. فوتبال ایران در حالی پانزدهمین حضور خود در بازیهای آسیایی را با هدایت زلاتکو کرانچار کروات تجربه میکند که با ۴ قهرمانی، ۲ نایب قهرمانی و یک مقام سومی پرافتخارترین تیم این رقابتها است. به بهانهی برگزاری بازیهای آسیایی جاکارتا، عملکرد فوتبال ایران در این رقابتها را مورد بررسی قرار دادهایم.
اولین حضور و رسیدن به فینال
اولین دورهی بازیهای آسیایی در سال ۱۹۵۱ در شهر دهلی نو برگزار شد. فوتبال ایران در اولین دورهی رقابتها حضور داشت و نتایج قابل قبولی هم گرفت. ایران در دهلی به فینال رسید اما در آخرین قدم مقابل میزبان رقابتها هند که در آن دوران تیم قدرتمندی بود، تن به شکست داد و به مدال نقره بسنده کرد. فوتبال ایران در سه دوره بعدی ناکام بود، دو دوره در مسابقات حاضر نبود و در یک دوره هم به جایی نرسید.
دومین نایب قهرمانی تیم فوتبال ایران در بازیهای آسیایی هم ۱۵ سال بعد در بازیهای آسیایی ۱۹۶۶ بانکوک بدست آمد. در آن دوره از رقابتها تیم فوتبال ایران در فینال با اشتباه عزیز اصلی دروازهبان آن روزهای تیم ملی با یک گل مقابل میانمار شکست خورد و به مقام نایب قهرمانی بازیهای آسیایی رسید. دوران طلایی ایران از دهه ۷۰ شروع شد.
۴ قهرمانی
فوتبال ایران در بازیهای آسیایی ۴ بار به مقام قهرمانی رسیده است. اولین قهرمانی تیم ملی فوتبال ایران در بازیهای آسیایی ۱۹۷۴ تهران بدست آمد. تیم ایران در آن رقابتها با هدایت فرانک اوفارل ایرلندی در بازی فینال موفق شد رژیم صهیونیستی را با یک گل شکست دهد تا اولین قهرمانی خود را در هفتمین دورهی این بازیها جشن بگیرد.
دومین قهرمانی ایران در بازیهای آسیایی ۱۶ سال بعد بدست آمد. شاگردان علی پروین در تیم ملی در بازیهای آسیایی ۱۹۹۰ پکن با حضور بازیکنانی که یکی از بهترین نسلهای فوتبال ایران را تشکیل میدادند به فینال رقابتها رسیدن و در بازی فینال در روز درخشش احمدرضا عابدزاده موفق شدند در ضربات پنالتی از سد کره شمالی بگذرند و دومین قهرمانی خود را در بازیهای آسیایی جشن بگیرند. آن قهرمانی تولد دوباره فوتبال ایران بود. پس از سالها رخوت و پسرفت دوباره فوتبال ایران به یک موفقیت چشمگیر رسید. ایران در ۱۹۹۴ ناکام بود.
سومین قهرمانی فوتبال ایران در بازیهای آسیایی، آخرین دوره این رقابتها بود که بازیها با حضور بازیکنان بزرگسال برگزار میشد. تیم ملی در ۱۹۹۸ بانکوک با بهرهگیری از بازیکنان شناخته شدهای از جمله علی دایی، کریم باقری، وحید هاشمیان، محمد خاکپور و علی کریمیای که در آن روزها هنوز بر سر زبانها نیفتاده بود، بعد از کسب نتایج قابل قبول در جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه، قهرمان بازیهای آسیایی شد. شاگردان منصور پورحیدری در فینال ۲ بر صفر با دو گل کریم باقری و علی کریمی جوان، از سد کویت گذشتند و قهرمانی را بدست آوردند.
آخرین قهرمانی فوتبال ایران در بازیهای آسیایی با برانکو ایوانکوویچ بدست آمد. در بازیهای آسیایی ۲۰۰۲ پوسان برای اولین بار تیمهای زیر ۲۳ سال شرکت کردند و هر تیم میتوانست از ۳ بازیکن بزرگسال خود استقاده کند. برانکو برای این رقابتها علی دایی، یحیی گلمحمدی و ابراهیم میرزاپور را با خود به پوسان برد. علی دایی در نیمههای رقابتها به دلیل فوت پدرش به تهران بازگشت تا تیم ملی با ۲ بازیکن بزرگسال به راه خود در پوسان ادامه دهد. شاگردان برانکو ایوانکوویچ در بازی نیمه نهایی در ضربات پنالتی از سد میزبان گذشتند و در بازی فینال هم با دو گل محسن بیاتینیا و جواد کاظمیان با نتیجهی ۲ بر یک ژاپن را بردند و قهرمان بازیهای آسیایی شدند. قهرمانی ایران در بازیهای آسیایی پوسان آخرین قهرمانی فوتبال ایران در این رقابتها بوده است. از آنجا که کرهجنوبی همان سال در جام جهانی چهارم شده بود، پیروزی ایران مقابل کره جنوبی موفقیت بزرگی محسوب میشد.
ایران پس از ۲۰۰۲ در مسیر ناکامی قرار گرفت.تنها مدال برنز ایران در فوتبال بازیهای آسیایی هم به بازیهای آسیایی ۲۰۰۶ دوحه برمیگردد. شاگردان سیموئز در تیم ملی ایران در مرحله نیمهنهایی رقابتها با نتیجه ۲ بر صفر مقابل قطر میزبان شکست خوردند و به رده بندی رسیدند. ملیپوشان در بازی رده بندی با پیروزی یک بر صفر مقابل کره جنوبی مقام سومی را بدست آوردند.
ایران بعد از مقام سومی در دوحه، در بازیهای آسیایی ۲۰۱۰ گوانگژو نتوانست به روند ۳ دوره پیاپی مدال گرفتن خود در فوتبال ادامه دهد و در نهایت به مقام چهارم رقابتها رسید. غلام پیروانی هدایت ایران را برعهده داشت.
از دوران غیبت تا ناکامیها
تیم فوتبال ایران در ۳ دوره از بازیهای آسیایی در سالهای ۱۹۵۴ مانیل، ۱۹۶۲ جاکارتا و ۱۹۷۸ بانکوک در این رقابتها غیبت داشت و شرکت نکرد.اولین ناکامی فوتبال ایران در بازیهای آسیایی در سومین دورهی این رقابتها اتفاق افتاد. در بازیهای آسیایی ۱۹۵۸ توکیو تیم ملی با دو شکست متوالی در مرحلهی اول رقابتها و بدون حتی یک گل زده حذف شد.ایران بعد از نایب قهرمانی در بازیهای آسیایی ۱۹۶۶ بانکوک در دورهی بعدی این رقابتها که باز هم در شهر بانکوک کشور تایلند برگزار شد، نتایج به دو از انتظاری گرفت و با یک تساوی برابر اندونزی و باخت در برابر کره جنوبی در گروه خود سوم شد و وداعی تلخ با بازیها داشت.ایران در بازیهای آسیایی ۱۹۸۲ دهلی نو در مرحلهی یک چهارم نهایی با شکست مقابل کویت از رسیدن به مرحلهی نیمه نهایی بازیها بازماند و از دور رقابتها کنار رفت.
حضور ایران در بازیهای آسیایی ۱۹۸۶ سئول یا حواشی مختلفی همراه بود. اختلافاتی که بین پرویز دهداری و برخی بازیکنان فوتبال ما در آن روزها به وجود آمد، باعث شد عدهای از بازیکنان از حضور در تیم ملی استعفا دهند. ایران در آن دوره از رقابتها در مرحلهی یک چهارم نهایی در ضربات پنالتی به میزبان رقابتها کره جنوبی باخت و حذف شد. کرهایها هم بعد از حذف ایران در نهایت قهرمان بازیها شدند.
در بازیهای آسیایی ۱۹۹۴ هیروشیما تیم ملی ایران با هدایت استانکو پوکلهپوویچ نتایج ضعیفی گرفت و بعد از ۲۴ سال دوباره در مرحلهی گروهی بازیها حذف شد.
تلخترین نتیجهی تاریخ فوتبال ایران در بازیهای آسیایی به دوره گذشتهی این رقابتها که در اینچئون کره جنوبی برگزار میشد، برمیگردد. در آن دوره از رقابتها تیم فوتبال امید ایران با هدایت نلو وینگادای پرتغالی در گروهی که تیمهای ویتنام و قرقیزستان حضور داشتند با باخت سنگین ۴ بر یک مقابل ویتنام و تساوی یک بر یک مقابل قرقیزستان در گروه خود سوم شد و از دور رقابتها کنار رفت.