به بهانه انتخاب استراماچونی به عنوان سرمربی استقلال، عملکرد سرمبیان خارجی این باشگاه از قبل انقلاب تا کنون را مورد بررسی قرار می دهیم.
1-رایکوف
رایکوف نخستین مربی خارجی باشگاه و نخستین خارجی‌ای بود که مربی‌گری یک تیم باشگاهی ایرانی را بر عهده گرفت. وی که برای مربی‌گری در تیم‌های ملی به ایران آمده بود با پایان قراردادش با فدارسیون فوتبال، در ایران ماند و در اواخر سال ۱۳۴۸ با تاج قرارداد بست. وی به سرعت تاج را برای حضور در رقابت‌هایقهرمانی باشگاه‌های آسیا ۱۹۷۰ که در فروردین ۱۳۴۹ به میزبانی تهران و در ورزشگاه امجدیه برگزار می‌شد آماده کرد. در این راه وی نخست تعدادی از بازیکنان مسن را کنار گذاشت و جوانانی را جایگزین آن‌ها کرد. سپس با حضور تعدادی یار کمکی تاج را در راه قهرمانی در آسیا رهنمون کرد. بعد از قهرمانی در بهار سال ۱۳۴۹ رایکوف و تاج در زمستان همان سال قهرمان جام منطقه‌ای ۱۳۴۹ شدند تا تاج نخستین جام باشگاهی سراسری ایران را از آن خود کند. در ادامه رایکوف توانست دو قهرمانی در حام باشگاه‌های تهران ۱۳۵۰ و ۱۳۵۱ و یک قهرمانی دیگر در ایران در ۱۳۵۳ را با تیم تاج کسب کند. بدین ترتیب از سال ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۵ تاج و رایکوف در یازده جام رسمی شرکت کردند و توانستند پنج تای آن‌ها را از آن خود کنند تا دوران مربی‌گری وی دوره‌ای پردستاورد در تاریخ تاج باشد. اما دوران موفقیت‌آمیز رایکوف با تاج ادامه نیافت و در جام تخت جمشید ۱۳۵۴ تاج به مقام چهارمی بسنده کرد. این نخستین باری بود که تاج در میان سه تیم اول رقابت‌های باشگاهی ایران جایی نداشت. سال بعد نیز مقام نازل چهارمی تکرار شد تا در اواخر فصل و در حالی که تنها چهار بازی به پایان فصل مانده بود رایکوف از سمت خود برکنار شود. ناتوانی رایکوف در کنترل ستاره‌های تاج که تقریباً تمامی‌شان ملی‌پوش نیز بودند از دلایل اصلی این نتایج ضعیف برشمرده شده‌اند.
2-ولادیمیر جکیچ
بعد از یک دوره کوتاه که علی دانایی‌فرد به‌طور موقت هدایت تاج را بر عهده داشت ولادمیر جکیچ مربی بعدی تاج شد تا سنت حضور مربیان خارجی در تاج باز هم ادامه یابد. جکیچ در نخستین فصل حضورش دست به جوان گرایی زد و تاج را ترکیبی از جوانان جویای نام به میدان‌ها فرستاد. جکیچ برای دستیاری‌اش نیز یک مربی بسیار جوان، منصور پورحیدری بازیکن پیشین تاج را انتخاب کرد. تیم تاج با وجود پیروزی‌های خوب و پرگل برابر رقبای اصلی همچون پرسپولیس، شهباز و پاس در مقابل تیم‌های ضعیف جدول امتیازات فراوانی از دست داد و در نهایت برای سومین فصل پیاپی به مقام چهارمی بسنده کرد. فصل بعد برای تاج بهتر دنبال شد و در حالی که تاج با یک امتیاز کمتر در تعقیب شهباز صدرنشین بود با نزدیک شدن حوادث انقلاب ۱۳۵۷ جام تخت جمشید ۱۳۵۷ نیمه‌کاره رها شد و جکیچ و دستیارش پورحیدری چندی بعد ایران را ترک کردند تا در امارت متحده عربی به مربی‌گری بپردازدند. تاج در این فصل در دومین دوره جام حذفی ایران شرکت کرد و توانست مقام قهرمانی آن را از آن خود کند تا آخرین جام سراسری فوتبال ایران پیش از انقلاب ۱۳۵۷ به جکیچ و یارانش برسد.
3-یوگنی سکوموروخوف
استقلالی‌ها دومین ستاره آسیایی خود را با منصور پورحیدری کسب کردند، اما به دلیل شرکت نکردن در بازی‌های داخلی کشور با رای فدراسیون فوتبال به لیگ دسته سوم سقوط کردند. در آن سال‌ها چیزی به نام لیگ دسته ۲ وجود نداشت. مدیران استقلال هم با یوگنی سوکوموروخوف روس به توافق رسیدند و او استقلال را در همان سال به لیگ دسته ۱ بازگرداند، اما حاضر نشد در ایران بماند و رفت. یوگنی دوباره در سال ۷۸ به استقلال بازگشت، اما این بار نه تنها جامی برای استقلال به دست نیاورد بلکه شاهد اولین دبِل رقیب سنتی استقلال در لیگ ایران بود. دوران حضور این مربی روس در استقلال به پایان رسید و منصور پورحیدری به جای او روی نیمکت آبی‌ها نشست
4-لئونید بیلفسکی
وقتی سال ۷۲ آبی‌ها توسط سوکوموروخوف به لیگ دسته ۱ بازگشتند هدایت تیم‌شان را بر یک مربی روس دادند. اما دوران حضور این مربی بسیار کوتاه بود و بیلفسکی بیشتر از ۸ بازی فرصت نداشت تا روی نیمکت استقلال بنشیند. استقلال تحت هدایت دومین مربی روسیه‌ای خود ۵۰ درصد بازی‌هایش را باخت تا بیلفسکی از کار برکنار شود.
5-رولند کخ
استقلالی‌ها در دومین دوره رقابت‌های لیگ برتر ایران هدایت تیم‌شان را برعهده یک مربی آلمانی دیگر سپردند. اما روز‌های رولند کخ در استقلال با حضور بسیاری از بازیکنان پا به سن گذاشته در استقلال و بازی در زمین بی کیفیت ورزشگاه تختی در سال ۸۱ همزمان شده بود. بازیکناتی مثل سیروس دین‌محمدی، مهدی پاشازاده، هادی طباطبایی، علی موسوی و بسیاری از بازیکنان استقلال که سال‌های پایانی خود را هنوز در این تیم می‌گذراندند. نتیجه حضور کخ در استقلال فاجعه بود. فتح‌الله زاده مدیرعامل آن سال‌های استقلال وقتی قهرمانی استقلال را دور از دسترس دید حکم اخراج مربی آلمانی را صادر کرد تا استقلال پس از حذف از لیگ قهرمانان آسیا و جام حذفی کشور، عنوان نهمی در جدول لیگ را هم تجربه کند.
6- وینفرد شفر
پیرمرد آلمانی جایگزین علیرضا منصوریان در استقلال شد، اما رفته‌رفته جایش را دل هواداران استقلال با ارائه بازی‌های خوب باز کرد. استقلال تحت هدایت وینفرد شفر از انتهای جدول جدا شد و خود را بعد از پرسپولیس و ذوب‌آهن در جایگاه سوم جدول دید. اما اوج کار شفر در لیگ قهرمانان آسیا بود. جایی که استقلال به جمع ۸ تیم برتر لیگ قهرمانان اضافه شد و آبی‌ها با هدایت شفر رقیب سنتی‌شان پرسپولیس را در دربی با شکست بدرقه و در جام حذفی نیز به عنوان قهرمانی دست پیدا کردند. اما سال بعد اوضاع برای شفر مناسب نبود. استقلالِ شفر هم از آسیا و هم جام حذفی کنار رفت و با شکست برابر رقبای اصلی‌اش در لیگ برتر هر روز از رسیدن به رتبه اول جدول دورتر می‌شد تا جایی که مدیران استقلال قید ادامه همکاری با شفر را زنند.
جدول مقایسه ای عملکرد سرمربیان خارجی استقلال
| نام سرمربی |
کشور |
از |
تا |
تعداد بازی |
برد |
مساوی |
باخت |
گل زده |
گل خورده |
درصد برد |
| رایکوف |
یوگسلاوی سابق |
اسفند 1348 |
تیر 1350 |
38 |
28 |
7 |
3 |
85 |
27 |
74 |
| رایکوف |
یوگسلاوی سابق |
1350 |
1355 |
137 |
79 |
37 |
27 |
207 |
89 |
58 |
| ولادیمیر جگیچ |
آلمان |
1355 |
1357 |
47 |
21 |
11 |
11 |
51 |
31 |
53 |
| یوگنی سکومروخف |
روسیه |
1372 |
1373 |
32 |
18 |
11 |
3 |
51 |
21 |
56 |
| لئونید بیلفسکی |
روسیه |
1373 |
1373 |
8 |
4 |
0 |
4 |
11 |
11 |
50 |
| سکوموروخوف |
روسیه |
1378 |
1378 |
28 |
17 |
7 |
4 |
59 |
14 |
61 |
| رولند کخ |
آلمان |
مرداد 1381 |
فروردین 1382 |
38 |
13 |
7 |
8 |
38 |
31 |
46 |
|
وینفر د شفر
|
آلمان |
مهر 1396 |
اردیبهشت 1398 |
69 |
37 |
21 |
11 |
103 |
42 |
54 |
7-آندره‌آ استراماچونی
اکنون هفتمین سرمربی خارجی در تاریخ باشگاه استقلال تهران از ایتالیا می‌آید. کسی که سابقه هدایت اینتر میلان و اودینزه را در سری آ ایتالیا بر عهده داشته است. روند جذب استراماچونی چند هفته‌ای طول کشید، اما به هر شکلی که بود او سکان هدایت یکی از پرافتخارترین تیم‌های باشگاهی در آسیا را برعهده گرفت. باید دید روزی که استراماچونی از ایران می‌رود از او مثل رایکوف صحبت می‌شود یا کخ.
پایان مطلب
منابع:ویکی پدیا
باشگاه خبرنگاران جوان
