وقت و حال شما خوش👌👍
در این جلسه نحوه ساختن ترکیب اضافی رو داریم.
☜ترکیب اضافی مثل: دستِ علی، اتاقِ من
🔴برعکس فارسی، در ابتدا مضاف الیه(م ا) میاد و بعد مضاف(م) یعنی مثلا در فارسی داریم:
پیراهن(م) احمد(م ا)....... اتاق(م) خواب (م ا)
🔵ولی در ترکی ترتیب مثل انگلیسی چنین است:
احمد( ma) پیراهن(m)....... خواب(ma) اتاق (m)
🔶⭕خب فرمول ساخت چه جوریه:
در فارسی، یه کسره، بین m و ma قرار میگیره و ترکیب اضافی ساخته میشه ولی در ترکی ترکیب اضافی اینطوره:
[(ma) + (4)+n ] + [ (m) + (4) ]
💮در این فرمول، (4) نشانگرِ پسوند ۴ گانه ست که با توجه به مصوت قبلیش تغییر حالت میده(پایین گفتم چطور، هرچند توی دروس قبلی هم گفته شده) و یکی از این ۴ حالت ( ı, u, i, ü) می‌باشد:
| |
معنا |
ı,u,i,ü |
مضاف
الیه
|
ı,u,i,ü)n) |
مضاف |
| |
خانه احمد |
i |
ev |
in |
Əhməd |
| |
گشایش مدرسه |
ı |
açılış
|
un |
Oxul
|
| |
میوه‌های درخت |
i |
meyvələr |
ın |
Ağac |
| |
ریشه حرف |
ü |
kök |
ün |
Söz |
ℹکجا از ün استفاده کنیم کجا un, in یا ın؟
مصوت قبلیِ پسوندو نگاه میکنیم:
اگه a یا ı بود: ın.................. اگه o یا u بود: un
اگه ə, eیا i بود: in.................اگه ö یا ü بود: ün
🌐همین نکته برای پسوند چهارگانه ی دوم که به مضاف هم میچسبه و کلا همه پسوندهای چهارگانه که تا الان خوندیم و از این به بعد میخونیم هم صدق میکنه
🌝مثالهای دیگه:
کتاب حسن
Həsən+i+n kitab+ı
نقشه ایران
iran+ı+n xəritə+(s)i
🌠نکته قدیمی: اگه کلمه اول به مصوت ختم بشه n میانجی بهش اضاف میشه و اگه کلمه دوم به مصوت ختم شه sمیانجی مثل مثال بالا بهش اضافه میشه
چِشمِ دکتر.................... Doktorun gözü
انتخابِ مدیر..... ...... Müdürün seçilməsi
آتش‌سوزیِ جنگل......... Meşənin yanğını
طرفدارِ تراکتور.......... Traxtur'un yandaşı
🔮⛳در بعضی از ترکیبات اون (4)n+ که بعد (ma) هست کلا نمیاد مثلا:
اتاق خواب..... Yataq otağı
قیچی سلمانی.... Başqırxan ğayçısı
🎯معمولا این حالت زمانی رخ میدهد که ترکیب مورد نظر یک مفهوم کلی مستقل داشته باشه(راهنمایی: معمولا توی فارسی عامیانه واسه اینا نقش نمای اضافه بکار نمیره یعنی اتاقِ خواب گفته نمیشه و بیشتر اتاقْ خواب گفته میشه)
📣📢تمرین:
اینها را به ترکی بنویسید: (یکیشون از الگوی دوم تبعیت میکنه پیداش کنین)
میز معلم
دیوار خانه
مقابل مدرسه
لبه‌ی آینه
جنوب نقشه
عینک(gözlük) مطالعه
