اینگوشستان یا اینگوشتیا (به روسی: Респу́блика Ингуше́тия) یکی از جمهوری‌های خودمختار روسیه، به پایتختیِ ماگاس و جمعیت آن ۴۱۲٬۵۲۹ نفر است (سال ۲۰۱۰). مردم اینگوش از تبار قفقازی هستند و با چچنها و گرجی‌ها هم‌تبار بشمار می‌آیند.
این جمهوری یکی از کوچکترین ناحیه های فدرالی روسیه است. جمهوری اینگوشستان در 4 ژوئن 1992 ، پس از تقسیم جمهوری سوسیالیستی خودمختار شوروی چچن-اینگوش به دو بخش تاسیس شد. اینگوشستان محل استقرار بومیان اینگوش و مردمان دودمان وایناخ Vainakh می باشد و جمعیتی 412،529 نفری دارد.
به دلیل شورش اسلامی در قفقاز شمالی ، اینگوشستان یکی از فقیرترین و ناپایدارترین مناطق روسیه است. اگرچه خشونت ها از دهه اول قرن بیست و یکم کاهش یافته است. شورش در همسایگی آنها یعنی جمهوری چچن گهگاه به اینگوشستان سرازیر می شود. طبق گزارش دیده بان حقوق بشر در سال 2008 ، این جمهوری در اثر فساد بی ثبات شده است ، تعدادی از جنایات مشهور (از جمله آدم ربایی و قتل غیرنظامیان توسط نیروهای امنیتی دولتی) ، اعتراضات ضد دولتی ، حملات به سربازان و افسران ، زیاده روی های نظامی روسیه و وخیم تر شدن اوضاع حقوق بشر در اینگوشستان دیده می شود. طبق گفته های رسانه های روسی ، اینگوشستان کمترین میزان مصرف الکل را در روسیه دارد.
نام اینگوش از روستای باستانی ای به نام آنگوشت Angusht الهام گرفته شده است که به Tarskoye تغییر نام داده و در سال 1944 به اوستیای شمالی منتقل شد. اتحاد جماهیر شوروی تبعید اقوام چچنی و اینگوش قومی را از اینگوشستان به سیبری در 23 فوریه 1944 انجام داده است.
اینگوش ها یک قوم بومی قفقاز هستند که عمدتا در جمهوری اینگوشستان میزیند. آنها خود را قالاقای Ghalghai به معنی (قلعه نشین در زبان اینگوشی) می نامند. زبان اینگوش ها زبانی به نام اینگوشی است که شباهت ها بسیاری به زبان همسایه معروفشان یعنی جمهوری چچن دارد. اینگوش ها عموما به صورت قبیله ای زندگی می کنند.
بیزانسی ها و مبلغین گرجی تا حدودی مردم اینگوش را به سمت مسیحیت هدایت کردند اما مسیحیت در اثر حمله مغولان تضعیف شد. بقایای دو کلیسا به نام های Tkhabya-Yerd و Albe-Yerd را می توان در اینگوشستان یافت. اینگوش ها در اواخر قرن نوزدهم به اسلام گرودیدند. تقریبا سه دهه پس از اسلام گرایی در جمهوری چچن.
گفته می شود کلمه قفقاز از نیای دودمان وایناخ گرفته شده است به نام کاوکاس Kavkas. کاوکاس جد وایناخ ها بود و طبق شجره نامه تهیه شده توسط باستان شناس و قفقازی شناس Leonti Mroveli این نتیجه به دست آمده است. مردم شناسان با توجه به تحقیقاتشان در منطقه قفقاز ، قوم اینگوش را قفقازی تر از دیگر اقوام این منطقه می دانند.
قوم اینگوش در ۱۸۱۰ تابع روسیه شد و در اواسط قرن ۱۹ در برابر اشغال قفقاز به دست روسیه مقاومت نکرد. در ۱۹۲۴، اینگوش به یکی از جمهوری های خودمختار شوروی تبدیل شد، و در ۱۹۳۶ با ادغام در چچن، جمهوری های خودمختار چچن ـ اینگوشتیا تشکیل داد. در ۱۹۴۴ جمهوری مزبور، منحل و تعداد بسیاری از مردم، به اتهام همکاری با دشمن در جنگ جهانی دوم، تبعید شدند. خروشچفدر ۱۹۵۷ جمهوری مزبور را مجدداً احیا کرد و ۲۳۲هزار از چچن ها و اینگوش ها از تبعید بازگشتند. در ۱۹۹۲، پس از زدوخوردهای مرزی با چچن، اینگوش مستقلاً جمهوری خودمختار شد و در ۱۹۹۹، آوارگان چچن به اینگوش هجوم بردند که به فاجعه ا ی انسانی تبدیل شد. هنوز هم بر سر مرز بندی های بین این جمهوری و جمهوری چچن میان مردمان آن اختلاف نظر و مناقشه وجود دارد. اینگوش ها اعتقاد دارند که جمهوری چچن مناطق مرزی آنها را به ناعادلانه ترین شکل هنگام مرزبندی جمهوری ها بعد از فروپاشی اتحادیه چچن-اینگوش تقسیم کرده اند. حکومت روسیه تاکنون درباره اختلافات مرزی بین دو جمهوری چچن و اینگوش سکوت کرده است.
بر اساس سرشماری 2010 روس ها ، قوم اینگوش 94.1% از جمعیت بومی این جمهوری را تشکیل می دهند. چچنی ها شامل 4.6% از جمعیت اینگوشستان و روس ها نیز شامل 0.8% می شوند. اینگوشستان کمترین نسبت روس های قومی را دربین واحدهای فدرال در روسیه دارد.
اینگوش ها عمدتا شافعی مذهب از فرقه های اهل سنت اسلام هستند. اقلیتی از صوفیان نیز وجود دارند که شامل صوفیان نقشبندی با همراهی Deni Arsanov و صوفیان قدیریه با رهبری Kunta-Haji Kishiev می شود.
اینگوشستان در دامنه های شمالی قفقاز واقع شده است و مساحت آن حدود 3000 کیلومتر مربع (770 مایل مربع) اندازه گیری شده است. این جمهوری از شمال، غرب، شمال غربی و جنوب غربی با جمهوری اوستیای شمالی ، از شرق و جنوب شرقی و شمال شرقی با جمهوری چچن و با کشور گرجستان و استان Mtskheta-Mtianeti از جنوب هم مرز است. بالاترین نقطه آن Gora Shan نام دارد با 4451 متر ارتفاع. رودخانه های ترک و آسا و سونژا از این جمهوری عبور می کنند. اینگوشستان بسیار سرشار از سنگ مرمر ، الوار ، دولومیت ، گچ ، آهک ، شن ، گرانیت ، خاک رس ، آب گرم درمانی ، آب معدنی و منابع گاز طبیعی است.
تا زمان انحلال شوروی ، این جمهوری توسط اتحادیه جمهوری چچن-اینگوش اداره می شد. این اتحاد در دهه بیستم قرن بیستم شکل گرفت و حامیان آن اعتقاد داشتند که این دو قوم با نیای مشترکشان که وایناخ ها بودند بایستی با یکپارچه کردن فرهنگ و زبان به یک جمهوری واحد تبدیل شوند. رئیس دولت و بالاترین پست اجرایی اینگوشستان رئیس جمهور آن است.
با وجود منابع طبیعی غنی و بسیار زیاد ، اما این جمهوری یکی از فقیرترین جمهوری های روسیه می باشد و درگیر فساد و بی نظمی های مدنی و اغتشاشات و ناآرامی های متعددی است. 53 درصد مردم این جمهوری نیز بیکارند.
........................
آرشیو
