اختصاصی طرفداری - رسانه طرفداری همواره در زمینه ارائه یادداشت های فنی به روز و اختصاصی همگام با معتبرترین منابع فنی دنیا، در میان رسانه های فارسی زبان پیش رو بوده است (نمونه های مختلف را اینجا، اینجا، اینجا، اینجا و اینجا ببینید).
در یکی از جدیدترین بخش های «ایستگاه تاکتیک»، شهاب شهابی، تاکتیک نویس طرفداری، که دوره های مختلف مربی گری و آنالیز معتبر را سپری کرده، گزارش فنی بخشی از آخرین دوره را در اختیار طرفداری قرار داده تا علاقه مندان حرفه ای مباحث فنی که شرایط و امکان حضور در این دوره های ارزشمند را ندارند، با بخشی از مباحث مطرح شده در آن آشنا شوند و اطلاعات فنی به روزی را به دست آورند:
لئوناردو ژاردیم، مربی مشهور پرتغالی، دوران درخشانی را در موناکو سپری کرد و با این تیم قهرمان لیگ فرانسه شد و همچنین تا نیمه نهایی لیگ قهرمانان اروپا نیز پیش رفت. ژاردیم پیش از حضور در موناکو در تیم هایی همچون بیرامار، اُلمپیاکوس و اسپورتینگ لیسبون نیز به عنوان سرمربی حضور داشت. ژاردیم از زمان حضور در بیرامار، تیم فنی مشخصی را کنار خود می دید که تا آخرین روزهای حضورش در موناکو کنارش بودند و او را در راه رسیدن به هدف هایش یاری می کردند. دوره مربی گری و آنالیز پیشرفته ای توسط تیم فنی لئوناردو ژاردیم، به رهبری دستیار اول و آنالیزور ارشد او برگزار شد که به مدت دو ساعت و نیم بیانگر فلسفه، روش ها، برنامه های تمرینی، نحوه آنالیز حریفان و در یک کلام ایده های فنی لئوناردو ژاردیم و تیم فنی او بود.
این دوره پیشرفته در سه بخش صورت گرفت. بخش اول مربوط به بیان کلی ایده های فنی لئوناردو ژاردیم و تیمش بود، بخش دوم مربوط به برنامه های تمرینی تیم های ژاردیم در طول هفته می شد و بخش سوم به طور جزئی تر به بیان روش ها و ایده های ژاردیم در آنالیز تیم حریف و تیم خودی اختصاص داده شد. به علت حجم گسترده مطالب فنی ارائه شده، در این یادداشت سعی خواهد شد تا به طور خلاصه و تا جایی که قالب یک یادداشت اجازه می دهد، به بخش دوم بپردازم. بخشی که هواداران حرفه ای فوتبال در ایران از آن اطلاعات چندانی ندارند چرا که مربوط به ریزترین جزئیات فنی سرمربیان مطرح و تیم های مطرح می شود.
در این دوره پیشرفته به مرور برنامه های تمرینی لئوناردو ژاردیم و ایده های او در تمرینات در طول یک هفته زمان بندی شده پرداختیم. به طوری که در روز یکشنبه به طور پیش فرض، مسابقه ای در لیگ برگزار می شد و قرار بود مسابقه بعدی یکشنبه هفته آینده باشد. به نظر شما لئوناردو ژاردیم در طول این یک هفته و 6 روز فرصت تمرینی که تا مسابقه بعدی در اختیار دارد، چگونه تیمش را تمرین می دهد؟
ایده لئوناردو ژاردیم در شرایطی که وسط هفته بازی های لیگ قهرمانان اروپا و یا رقابت های حذفی داخلی وجود نداشته باشد و تا بازی بعدی لیگ یک هفته فاصله زمانی باشد، همواره یک روز تعطیلی کامل تمرینات و دادن استراحت به بازیکنان تیم پس از بازی روز گذشته است. ژاردیم و تیم فنی اش روی این مساله همواره تاکید داشته اند که دادن استراحت کامل به تمامی بازیکنان یک روز پس از بازی (در این شرایط زمانی) می تواند تاثیر زیادی در ریکاوری روحی آنان داشته باشد.
ژاردیم به بازیکنان در این روز توصیه می کند که زمان را با خانواده و دوستانشان سپری کنند و از لحاظ روحی به مسائلی به غیر از فوتبال فکر کنند تا برای تمرینات سخت و فشرده ای که از روز سه شنبه تا روز بازی هفته آینده در روز یکشنبه پیش رو دارند، به طور کامل آماده باشند. تیم فنی ژاردیم استثنایی برای بازیکنان در این روز تعطیلی قائل نیست و تمامی بازیکنان می توانند از این روز تعطیلی پس از بازی به طور کامل استفاده کنند.
اولین روز تمرینی پس از یک روز تعطیلی فرا رسیده. تیم فنی ژاردیم در این روز غالبا بازیکنان را به دو گروه تقسیم می کند. گروه اول بازیکنانی هستند که در بازی روز یکشنبه 45 دقیقه یا بیشتر بازی کرده اند و گروه دوم بازیکنانی هستند که کمتر از 45 دقیقه در بازی روز یکشنبه به میدان رفته اند. تمرینات طراحی شده برای این دو گروه در روز سه شنبه با یکدیگر متفاوت است و خروجی های فنی که از این دو گروه به دست می آید نیز طبیعتا با یکدیگر فرق می کند.
با این حال در مجموع، تمریناتی که در روز سه شنبه طراحی می شود، تمرینات سبکی است که قرار نیست انرژی زیادی از بازیکنان (علی الخصوص بازیکنان گروه اول) صرف کند. حتی بازیکنان گروه دوم نیز تمرینات را در فضاهایی کوچک انجام می دهند تا فشار زیادی را متحمل نشوند. به عنوان مثل یک نمونه از تمریناتی که تیم فنی ژاردیم برای روز سه شنبه طراحی می کند، به شکل زیر است. این تمرین با مشارکت هر دو گروه از بازیکنان انجام می گیرد. مطابق تصویر می بینیم که هر دو گروه بازیکنان در یک سمت زمین قرار می گیرند، بازیکنان گروه اول با رنگ قرمز جانمایی می شوند و بازیکنان گروه دوم با رنگ های بنفش و آبی در فضای داخلی قرار می گیرند. به این ترتیب یک بازی درون تیمی در فضایی کوچک بین دو تیم بنفش و آبی شکل می گیرد که بازیکنان به مرور کارهای ترکیبی و بازی تک ضرب می پردازند و بازیکنان گروه اول (رنگ قرمز) نیز در بیرون قرار می گیرند تا فشار کمتری را متحمل شوند و صرفا چند لمس توپ در نقش حمایتیِ بازیکنان گروه دوم داشته باشند.
در انتهای تمرین روز سه شنبه نیز تیم فنی لئوناردو ژاردیم معمولا تلاش می کند تا یک مسابقه درون تیمی را بین بازیکنان گروه دوم در یک نیمه زمین انجام دهد. در این زمان بازیکنان گروه اول تمرین را ترک می کنند و بازیکنان گروه دوم یک مسابقه درون تیمی را 6 به 6 یا 7 به 7 در یک نیمه زمین انجام می دهند.
در تمرینات روز چهارشنبه دیگر تفاوتی از لحاظ حجم تمرینات میان بازیکنان وجود ندارد و با تمامی بازیکنان به طور یکسان رفتار می شود. در این روز بازیکنان به گروه های چند نفره تقسیم می شوند و در بخش های مختلف زمین تمرینات طراحی شده را انجام می دهند. نکته مهم در این روز از دید تیم فنی لئوناردو ژاردیم، پارامتر «سرعت» و «شدت» است. در طول این یک هفته، تمریناتِ هیچ روزی به اندازه چهارشنبه دارای «سرعت» و «شدت» نیست و تمرینات به گونه ای طراحی می شوند تا تمامی بازیکنان در گروه های مختلف در یک فضای مشخص، با بیش ترین «سرعت» و «شدت» به انجام گفته های مربیان بپردازند.
به عنوان مثال به تصویر زیر دقت کنید که یکی از تمرینات طراحی شده در روز چهارشنبه توسط تیم فنی ژاردیم را نشان می دهد. همان طور که گفته شد می بینیم بازیکنان به دو گروه تقسیم شده اند و در دو قسمت از زمین در فضایی کوچک تمرین مشابهی را انجام می دهند. تمرینی که به طور همزمان خارج شدن از زیر پرسینگ در فضایی کوچک و همچنین پرسینگ در فضایی کوچک در جهت بازپس گیری سریع توپ را شامل می شود. می بینیم که هر دو پارامتر «سرعت» و «شدت» در این تمرین لحاظ شده و عامل مهمی محسوب می شود.
در روز پنج شنبه از دید تیم فنی ژاردیم، مهم ترین پارامتر «زمان» تمرین است. به این معنی که پنج شنبه تیم طولانی ترین زمان تمرینی را در طول هفته تجربه می کند. تیم فنی تمرینات بیش تری را طراحی می کند و بازیکنان نیز زمان بیشتری را در زمین صرف می کنند. رفته رفته با نزدیک شدن به بازی روز یکشنبه، تمرینات در وسعت بیش تری از زمین دنبال می شود. در این روز باز هم تاکید تیم فنی ژاردیم روی طراحی تمریناتی است که بر باز پس گیری سریع توپ و همچنین خارج شدن از زیر پرس حریف، متمرکز است. البته فراموش نکنید که بر خلاف روز چهارشنبه این نوع تمرینات در وسعت بیشتری از زمین انجام می شوند و همچنین زمانش نیز طولانی تر است.
به عنوان مثال به تصویر زیر دقت کنید که یکی از تمرینات طراحی شده در روز پنج شنبه را نشان می دهد. بازیکنان به دو تیم تیره و زرد تقسیم شده اند. تیم تیره توپ را از دروازه بان خودی تحویل می گیرد و باید در عقب زمین حداقل 5 پاس میان مدافعان زیر فشار تیم زرد رد و بدل شود و سپس تیم تیره تلاش کند که خودش را از زیر پرسینگ تیم زرد خارج کند و به سمت دروازه آنان بازی را انتقال دهد. سپس تیم زرد از عقب زمین توپ را می گیرد و این حرکت در نقطه مقابل تکرار می شود. به این ترتیب بازیکنان در وسعت بیشتر و زمان بیشتری تمرینات طراحی شده مربوط به پرسینگ و خارج شدن از زیر پرسینگ حریف را انجام می دهند.
از روز جمعه رفته رفته ما به طور مصداقی شاهد تمرین بر روی تاکتیک های مشخص تدافعی و تهاجمی هستیم که به نسبت حریف روز یکشنبه طراحی شده اند. از امروز در جلسات فنی پیرامون تاکتیک های تدافعی و تهاجمی مشخصی برای بازی روز یکشنبه در مقابل بازیکنان صحبت می شود و سپس در جلسات تمرینی این تاکتیک ها به طور مصداقی در زمین اجرا می شوند.
به عنوان مثال به تصاویر زیر به ترتیب دقت کنید که یک تمرین طراحی شده توسط تیم فنی لئوناردو ژاردیم را برای روز یکشنبه مقابل حریفی مشخص نشان می دهد. جایی که بازیکنان یک نقشه و تاکتیک مشخص را در راه رسیدن به دروازه حریف از کناره های زمین تمرین می کنند.
در روز جمعه پس از مرور این تاکتیک ها، سعی خواهد شد تا در انتهای تمرین بازیکنان در یک مسابقه شبیه سازی شده درون تیمی نیز این تاکتیک ها را تمرین کنند تا در شرایط نزدیک به مسابقه و فشاری مضاعف هم به مرور کارهای تاکتیکی پرداخته باشند.
به روز قبل از بازی رسیدیم. روزی که آخرین تمرین تیم زیر نظر لئوناردو ژاردیم برگزار خواهد شد. نکته کلیدی در روز شنبه «آرامش» است. تاکید تیم فنی ژاردیم همواره تمرینی آرام و سبک در روز قبل از مسابقه است. تمرینی که کمی استرس بازیکنان را کاهش دهد و روحیه آنان را بهتر کند. در این روز از لحاظ تاکتیکی لئوناردو ژاردیم بیش ترین زمان را روی تمرینات ضربات شروع مجدد و کرنرها قرار می دهد. تاکتیک هایی ویژه که مختص حریف روز یکشنبه است. تیم فنی ژاردیم معتقد است که روز قبل از مسابقه بهترین زمان برای تمرینات تاکتیکی ضربات شروع مجدد است. در انتهای تمرین روز شنبه نیز ژاردیم معمولا تمرین مفرحی را طراحی می کند تا بازیکنان با آرامش و روحیه ای خوب تمرین را به پایان برسانند.
به این ترتیب لئوناردو ژاردیم پس از 6 روز زیر نظر داشتن تیم و بازیکنانش به بازی روز یکشنبه می رسد. بازی که بازیکنان ژاردیم به بهترین شکل برای آن آماده به نظر می رسند. توجه به برنامه های تمرینی تیم های بزرگ، مسئله ای است که کمتر طرفداران حرفه ای فوتبال در سراسر دنیا به علت نداشتن اطلاعات کافی به آن می پردازند در حالی که مسائل زیادی در این تمرینات برای یادگیری وجود دارد. در یادداشت های آتی باز هم سعی خواهد شد تا به این مساله بپردازیم.
