در عصری که رقم قراردادهای ورزشکارهای حرفه‌ای به‌شدت افزایش‌یافته، مدیر برنامه‌های ورزشی به بازیگری اصلی در این صنعت چند صد میلیارد دلاری تبدیل‌شده‌اند. پذیرش شغل مدیر برنامه ورزشی، به معنی کار کردن با مشتری‌های بسیار معروف و نشستن بر اولین ردیف صندلی‌های بزرگ‌ترین رویدادهای ورزشی است. اما دنیای یک مدیر برنامه ورزشی آن‌چنان‌که نشان می‌دهد، جذاب، پرزرق‌وبرق و بی‌نقص نیست. در این بخش از آموزش‌های ویتارو، قصد داریم گشتی در دنیای یک مدیر برنامه ورزشی بزنیم و به جنبه‌های مختلف آن، خصوصاً در حوزه مالی نگاهی دقیق‌تر بیندازیم.
گشتی در دنیای یک مدیر برنامه ورزشی
مدیر برنامه‌های ورزشی، نماینده‌های قانونی ورزشکارها و مربی‌های حرفه‌ای هستند. آن‌ها به معاملات تجاری مشتریانشان رسیدگی می‌کنند، قراردادهای مختلف را تنظیم و سرمایه آن‌ها را مدیریت می‌نمایند. در بعضی از آژانس‌های بزرگ ورزشی (مانند آی‌اِم‌جی و اُکتاگون)، مدیریت همه امور مالی مشتریان (مثل مالیات و سرمایه‌گذاری‌ها) بر عهده شرکت است.
یک مدیر برنامه ورزشی، علاوه بر ساخت منابع درآمدی جدید برای مشتریانش، مسئله‌های مربوط به طرفدارها و عموم مردم را نیز مدیریت می‌کند. برای مثال به سؤالات مطبوعات پاسخ می‌دهد و مصاحبه‌ها و کنفرانس‌های رسانه‌ای متنوعی برای مشتریانش تنظیم می‌کند.
اما شغل یک مدیر برنامه ورزشی از مدیریت مسائل مالی و مشاوره‌های حقوقی فراتر می‌رود. مدیر برنامه ورزشی معمولاً به‌کل زندگی ورزشکارش سروسامان می‌دهد و آن را مرتب می‌کند. یک مدیر برنامه ورزشی رابطه بسیار نزدیکی با مشتریانشان برقرار می‌کند و معمولاً اولین کسی است که از خصوصی‌ترین رازهای آن‌ها باخبر می‌شود.
برای مثال ماریو بالوتلی (به انگلیسی: Mario Balloteli) زمانی که خانه‌اش در حال سوختن در آتش بود، به اولین کسی که زنگ زد، مدیر برنامه‌اش، مینو رایولا (به انگلیسی: Mino Raiola) بود. بعدازاین تماس بود که مینو او را به آرامش دعوت کرد و گفت که با مرکز آتش‌نشانی تماس بگیرد.
فعالیت در شغل مدیر برنامه ورزشی، به معنای قربانی کردن زندگی شخصی، مسافرت‌های طولانی و پر کردن نقش‌های گم‌شده در زندگی ورزشکارها است. آن‌ها همیشه باید منتظر تماس مشتریانشان باشند و مشکلاتشان را حل نمایند. اما به‌غیراز مهارت‌های گفته‌شده، چه ویژگی‌های دیگری برای موفق بودن در شغل مدیر برنامه ورزشی نیاز است؟
مهارت‌های حیاتی یک مدیر برنامه ورزشی
اگر می‌خواهی در ورزش کارکنی، نیاز است که درک کاملی از آن داشته باشی. تو نمی‌توانی تنها با خواندن بخش ورزشی روزنامه‌ها خود را در این شغل به‌روز نگه‌داری. یکی از مهم‌ترین کارهایی که باید به‌عنوان یک مدیر برنامه ورزشی انجام دهی، شرکت در رویدادها و مراسم‌های مختلف برای کشف، قانع کردن و تربیت استعدادهاست. بنابراین داشتن ارتباطات متنوع در دنیای ورزش، عنصری حیاتی برای موفقیت در این شغل است.
درواقع بسیاری از مدیر برنامه‌ها خودشان ورزشکارهای حرفه‌ای بوده‌اند. سابقه حرفه‌ای آن‌ها در زمین، اعتبار آن‌ها در دنیای خارج از زمین ورزش است و باعث می‌گردد که راحت‌تر با دیگر ورزشکارها ارتباط برقرار کنند. تو باید بتوانی این ارتباط را برقرار کنی تا قادر به مشاهده وضعیت از دید یک ورزشکار حرفه‌ای باشی. در غیر این صورت، چه کسی قرار است تو را امین و نماینده خود معرفی نماید؟
البته تا زمانی که ورزش هدف را درک می‌کنی، نیازی به داشتن سابقه ورزشی حرفه‌ای نداری. موضوعات مهم‌تر، دارا بودن شبکه ارتباطی قدرتمند، روابط عمومی فوق‌العاده و مهارت‌های مدیریتی کم نقص است. در خیلی از موارد، یک مدیر برنامه ورزشی برای ملاقات با مدیران باشگاه‌ها، نماینده لیگ‌ها و مشتریان احتمالی، سفرهای زیادی را انجام می‌دهد.
داشتن یک شبکه ارتباطی قدرتمند برای فراهم آوردن بهترین خدمات برای مشتریان امری ضروری و حیاتی است. این امر به‌تنهایی می‌تواند برتری بسیار زیادی نسبت به دیگر رقیب‌ها ایجاد نماید.
دارا بودن یک شبکه ارتباطی بزرگ که همراه با رابطه‌های قدرتمند است، پایه‌های یک مذاکره موفق و جذاب را بنا می‌نهد. در سال‌های اخیر، دستمزدها رشد سرسام‌آوری داشته‌اند؛ اما درآمدها بین ورزشکارهای مختلف بسیار متفاوت است. به همین دلیل استادی در هنر فن مذاکره یک مهارت اساسی در زندگی یک مدیر برنامه ورزشی است.
مهارت‌های تئوریک یک مدیر برنامه ورزشی
بیشتر مهارت‌های یک مدیر برنامه ورزشی، بر تجربه شخصی نهادینه‌شده است، اما بااین‌حال، بعضی از این مهارت‌ها می‌توانند به‌صورت تئوریک و در مدارس و دانشگاه‌ها آموخته شود. یک مدیر برنامه ورزشی، به غیر سابقه ورزشی، نیاز به تخصص در امور مالی و حقوقی نیز دارد. سطح دنیای ورزش حرفه‌ای با گذر زمان بسیار بالا رفته است. قراردادها پیچیده شده‌اند و روزانه اعداد به‌شدت نجومی مبادله می‌شوند.
به همین دلیل، امروزه خیلی از مدیر برنامه‌های ورزشی، وکیل‌هایی هستند که در امور مالی و تجارت سابقه درخشانی دارند. همچنین تعداد مدیر برنامه‌های ورزشی که در رشته‌های مرتبط با مدیریت ورزشی و تجاری تحصیل‌کرده‌اند، روزبه‌روز در حال افزایش هستند. حتی خیلی از دانشگاه‌های جهان، برنامه‌های دقیقی برای آماده‌سازی دانشجویان در ورود به صنعت ورزش آماده پی‌ریزی کردند.
درآمد و دستمزد
درآمد یک مدیر برنامه ورزشی معمولاً از طریق کمیسیون و حق‌العمل به دست می‌آید. بنابراین، سود مدیر برنامه‌ها از مشتریانشان جدا نیست و هر دو از یک بشقاب غذا می‌خورند. به‌طورکلی، چهارتا ده درصد از رقم قرارداد ورزشکارها با باشگاه‌ها و ده تا بیست درصد از مبلغ قراردادهای تبلیغاتی آن‌ها به‌حساب یک مدیر برنامه ورزشی واریز می‌شوند.
البته این اعداد در ورزش‌های مختلف، متفاوت است. برای مثال لیگ ملی فوتبال آمریکایی (به انگلیسی: National Football League) درآمد مدیر برنامه‌ها را به سه درصد از رقم قرارداد محدود کرده است.
بدیهی است درآمد یک مدیر برنامه ورزشی به تعداد مشتریانش و میزان درآمدی که کسب می‌کنند، مرتبط است. به‌طور میانگین، یک مدیر برنامه ورزشی بین 40 تا 100 هزار دلار آمریکا درآمد دارد. اما مدیر برنامه‌های بسیار موفق می‌توانند حتی میلیونر هم شوند. برای مثال اسکات بوراس (به انگلیسی: Scott Boras) موفق‌ترین مدیر برنامه ورزشی سال 2020، توانست حدود 161 میلیون دلار کمیسیون در رشته بیس‌بال دریافت کند و قراردادهایی به ارزش 3.2 میلیارد دلاری ببندد.
امیدواریم یادداشت گشتی در دنیای یک مدیر برنامه ورزشی برایت کاربردی بوده و به دانش اقتصادی‌ات تو افزوده باشد. حرفه یک ورزشکار و در کنار آن، درآمد یک مدیر برنامه ورزشی می‌تواند شبیه به ترن هوایی باشد. یک روز ناشناخته و بدون درآمد و در روز دیگر در قله ثروت و شهرت قرار می‌گیرد. اما بااین‌حال شکی نیست که یک مدیر برنامه حرفه‌ای نقش بسیار مهمی را در ثبات و موفقیت ورزشکار ایفا می‌کند. بسیاری از معروف‌ترین ورزشکارهای دنیا، نمی‌توانستند بدون راهنمایی و مشاوره مدیر برنامه‌هایشان به این جایگاه دست پیدا کنند و این موضوعی است که آن‌ها هیچ‌وقت فراموش نخواهند کرد.
دیدگاه تو در مورد شغل مدیر برنامه ورزشی چیست؟ آیا علاقه ای به این شغل داری؟ دیدگاهت را در بخش نظرات همین پست یا در شبکه‌های اجتماعی ما به آدرس @vitaroir ارسال کن و آن را با دوستانت به اشتراک بگذار. نظرات و سؤالاتی که برای ما ارسال می‌کنی محرک ما برای ادامه کار است. وقتی نظراتت را می‌خوانیم بسیار خوشحال می‌شویم. این بازخوردها مایه دلگرمی ماست و انگیزهٔ ما را برای رسیدن به هدفمان دوچندان می‌کند.
متشکریم که با ما همراه بودی، تا بعد.
