آغاز ادعای ایران
آغاز ادعای ایران
ایران به دلیل امکان دسترسی مستقیم از طریق دریای مکران به قطب جنوب و حائل نبودن هیچ سرزمینی در این میان می‌تواند «بر طبق قوانین بین‌المللی در بخشی از قطب جنوب ادعای حاکمیت کند.» منطقه مورد نظر حدفاصل مختصات ۵۹٫۵۰ تا ۶۳٫۱۴ شرقی از سواحل ایران (۳٫۶۴ درجه عرض جغرافیایی) یک قطاع به طول تقریبی ۳۰۰۰ کیلومتر و عرض ۴۰۵ کیلومتر و مساحت تقریبی ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار کیلومتر مربع است. گفتنی است جنوبگان ایران با قلمرو جنوبگان استرالیا هم‌پوشانی دارد. شرقی‌ترین نقطه ایران کوهک در استان سیستان و بلوچستان با مختصات جغرافیایی ۶۳٫۱۴ شرقی است. شرقی‌ترین نقطه عمان واقع در منطقه استان شرقیه جنوبی با مختصات ۵۹٫۵۰ شرقی قرار دارد. بنابراین با توجه به اینکه حدفاصل مختصات ۵۹٫۵۰ تا ۶۳٫۱۴ شرقی از سواحل ایران (۳٫۶۴ درجه عرض جغرافیایی از شرق سواحل ایران در دریای عمان که حدود ۴۰۵ کیلومتر از ۷۰۰ کیلومتر سواحل ایران در این دریا است و حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار کیلومتر مربع وسعت دارد) در تمام طول‌های جغرافیایی پایین‌تر از ایران تا قطب جنوب هیچ کشور و جزیره دیگری وجود ندارد، در صورتی که ایران بخواهد، می‌تواند برای این مناطق اقدام کند. نزدیک‌ترین جزایر به این دامنه عرض جغرافیایی، جزایر کرگولن، جزایر سیشل، جزایر موریس و جزایر چاگوس هستند که در عرض جغرافیایی مورد ادعایی ایران قرار ندارند.
تثبیت ادعای ایران و آغاز همکاری‌های علمی
عضویت ایران در کمیته علمی تحقیقات جنوبگان در سال ۱۳۹۳ که در جریان سی و سومین نشست کمیته در اوکلند نیوزیلند تصویب شد، زمینه مشارکت ایران در تحقیقات جنوبگان و پیگیری طرح احداث پایگاه دائمی تحقیقاتی در قطب جنوب فراهم شد. به گزارش روابط عمومی وزارت علوم، وحید چگینی رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی که به نمایندگی از ایران در این نشست شرکت کرده بود، در این زمینه اظهار داشت: درخواست ایران برای عضویت در کمیته علمی تحقیقات جنوبگان (SCAR) در سی و سومین نشست این کمیته که در شهر اوکلند کشور نیوزلندبرگزار شد، پس از بررسی به تصویب رسید. از جمله فعالیت‌های دیگری که در این راستا از از طرف پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی به انجام رسیده‌است می‌توان به اعزام نخستین دانشمند ایرانی به جنوبگان با همکاری کشورهای دارای پایگاه در جنوبگان، تهیه طرح ملی تأسیس پایگاه دایمی ایران در جنوبگان و ارایه به تصمیم‌گیران، ایجاد مرکز ملی تحقیقات جنوبگان در ساختار پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی، رایزنی با تصمیم‌گیران در سطوح مختلف از جمله مسوولان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، نمایندگان مجلس، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، شورای عالی صنایع دریایی و سازمان‌های ذی‌ربط، چاپ کتاب و مقاله‌های علمی در این زمینه، بررسی حقوقی و آماده کردن طرح نحوه پیوستن ایران به کنوانسیون جنوبگان (۱۹۵۹ میلادی)، رایزنی‌های بین‌المللی برای اعزام دانشمندان ایرانی به جنوبگان به همراه تیم‌های اکتشافی و انتخاب شریک خارجی برای انجام طرح اشاره کرد
برنامه ایران برای ورود به قطب جنوب
چرا ساخت پایگاه در قطب جنوب برای ارتش ایران اهمیت دارد؟
فرمانده نیروی دریایی ارتش: موقعیت قطب جنوب از بُعد نظامی مهم است؛ چون بهترین مقر برای کنترل موشک‌های بالستیک است.
ما از سواحل مکران مستقیما به قطب جنوب وصل هستیم و حضور در قطب جنوب نیز بزودی عملی خواهد شد.
پایگاه باید از نظر ایجاد سازه، سرما، گرما و راه ارتباطی تامین شود. بدنۀ کشتی‌ها هم باید برای این ماموریت یخ‌شکن شوند و بدنۀ تحرکی آن‌ها معمولا هسته‌ای است.
