طرفداری | گروه ورزشی فنوی (FSG)، مالک لیورپول، همواره تصمیمات خود را بر پایه آمار و علم تحلیل دادهها اتخاذ میکند.
درون زمین، دادهها و تحلیل آنها برای تیمهای ورزشی امری جداییناپذیر هستند و به بستن قرارداد با بازیکنان جدید و ساخت تیم کمک میکنند. در باشگاه لیورپول، یک بخش ورزشی کامل پیرامون مایکل ادواردز و یان گراهام ساخته شده تا به بازگشت قرمزهای آنفیلد به شکوه گذشته خود در لیگ برتر و رقابتهای اروپایی کمک کند.
بیرون از زمین، جمع کل درآمد باشگاه در گزارشهای سالانه برای جان هنری، تام ورنر و مایک گوردون اهمیت بیشتری دارد. اینها کسانی هستند که گروه ورزشی فنوی (FSG) را در بوستون اداره میکنند.
مدل تجاری خود کفا، این گروه را از لحاظ مالی به موفقیت رسانده اما اغلب هوادارانی که چشم به راه هزینههای بیشتر مالکان برای خرید برای بازیکنان هستند را ناامید کرده است. استدلال FSG این است که تکیه بر دادهها منجر به تصمیمگیری منطقیتر می شود و احساسات را از معادلات خارج میکند.
حال به محمد صلاح میرسیم. ارائه پیشنهاد قراردادی جدید به مهاجم مصری با شرایط مشابه یا بهتر از قرارداد فعلیاش (که حقوق حدود ۳۵۰ هزار پوند در هفته است و در پایان فصل به اتمام میرسد) از نظر تجاری تضمین ۱۰۰ درصدی ندارد؛ دلیل این مسئله این است که صلاح تا آغاز فصل بعدی لیگ برتر ۳۳ ساله خواهد شد، سنی که در آن تضمینی در مورد آمادگی بدنی یا عملکرد با ثبات او وجود ندارد.
با این حال، دیدگاه هواداران لیورپول که بنری با این مضمون به ورزشگاه آوردهاند: «او تیر را از کمان رها میکند، پس به مو حقش را بدهید» و اشاره به شادی پس از گل جدید صلاح نیز به همان اندازه قانعکننده است. او با ۱۰ گل و ۶ پاس گل در ۱۲ بازی لیگ و ۱۲ گل و ۱۰ پاس گل در تمامی رقابتها، یکی از آمادهترین بازیکنان جهان است.
صلاح پس از آخرین عملکرد درخشان خود در دیدار مقابل ساوتهمپتون، در مصاحبهای عجیب، صریحاً به نبود پیشنهاد رسمی تمدید قرارداد از سوی لیورپول اشاره کرد و گفت که وضعیت او بیشتر به خروج از باشگاه نزدیک است تا ماندن. این موضوع فشار زیادی را بر گروه FSG وارد کرده است.
با این حال، با توجه به علاقه گروه FSG به استفاده از دادههای دقیق برای تصمیمگیری، چه آمار و ارقامی بر ادعای صلاح برای ماندن در باشگاه صحه میگذارند؟
شاید صلاح با افزایش سن مانند گذشته، دائماً در جریان بازیها قرار نگیرد اما عملکرد او باورنکردنی است. با در دسترس بودن او شروع میکنیم. تعهد صلاح به مراقبت از بدن و حفظ فیزیک و آمادگی جسمانیاش، به او اجازه داده که تقریباً همیشه در میدان حضور داشته باشد. او بار دیگر با زمانبندی دقیق و با درآوردن پیراهنش هنگام جشن گرفتن گل پیروزی بخش خود در روز یکشنبه این موضوع را نشان داد.
تا پیش از فصل گذشته، صلاح در هر فصل حداقل در 34 بازی لیگ حضور داشته است، این عملکردی چشمگیر برای بازیکنی به شمار میرود که اغلب تحت فشار فیزیکی مدافعان حریف قرار میگیرد. او فصل گذشته با مصدومیت همسترینگ مواجه شد اما این اولین باری بود که یک مصدومیت عضلانی او را برای چند هفته دور از میادین نگه میداشت.
به طور کلی، آمادگی جسمانی و حضور مستمر صلاح امری بدیهی است. او پیشفصل را با شرایط بدنی فوقالعاده آغاز کرد و در هر 12 بازی لیگ تا اینجای فصل از ابتدا به میدان رفته است. حضور مداوم او این امکان را فراهم کرده تا از زمان ورودش در سال 2017، آمار تهاجمی تحسین برانگیزی در هر فصل به ثبت برساند.
شروع فوقالعاده صلاح در این فصل، او را در مسیری قرار داده است که بتواند بهترین آمار گلزنی خود در یک فصل از لیگ برتر را از زمان اولین سال حضورش در آنفیلد ثبت کند؛ فصلی که در آن رکورد گلزنی در یک فصل را با ۳۲ گل به نام خود ثبت کرد و البته این رکورد بعدها توسط ارلینگ هالند شکسته شد. با این وجود اگر گلها و پاس گلها را با هم در نظر بگیریم، فصل جاری تاکنون تاثیرگذارترین سال حضور او در فوتبال انگلیس بوده است.
خلاقیت در سال جاری بخش پررنگتری از بازی محمد صلاح شده است. تنها آمار پاس گلهای او در این فصل نشان میدهد که احتمالاً رکورد جدیدی در لیگ برتر به ثبت میرساند و از رکورد 13 پاس گل خود در فصل 2021-22 فراتر خواهد رفت.
این را نیز نمیتوان نادیده گرفت که در اواخر فصل گذشته، تردیدهایی در مورد محمد صلاح به وجود آمد چرا که او در گلزنی و رسیدن به بهترین فرم خود با مشکل مواجه شده بود. او در 17 بازی آخر خود تنها 7 گل زد که البته آمار بدی به شمار نمیرود اما پایینتر از استانداردهای معمول خودش است.
این دومین بار در سه فصل اخیر است که صلاح در ماههای پایانی فصل در گلزنی با مشکل مواجه میشود. در فصل 2021-22، او تنها 8 گل در آخرین بازیهای خود زد، که در هر دو مورد، مشکل او در گلزنی بعد از حضور در مسابقات جام ملتهای آفریقا اتفاق افتاده است.
نمودار بالا میانگین حضور 900 دقیقهای را نشان میدهد که مقایسهای است بین گلهای مورد انتظار این بازیکن در هر 90 دقیقه و گلهای به ثمر رسیده او در هر 90 دقیقه. سایه قرمز به این معنی است که بازیکن کمتر از کیفیت موقعیتهایی که برای او فراهم شده گلزنی کرده و سایه آبی نشاندهنده این که بازیکن بیشتر از انتظارات گل زده است.
از زمان ورود مجدد صلاح به لیگ برتر، گلزنیهای او نسبت xG (گلهای مورد انتظار) نوسان داشته که این برای یک مهاجم اتفاقی طبیعی است. این را نیز توجه کنیم که به ندرت از او دورههایی را مشاهده میکنیم که عملکرد ضعیف طولانیمدت داشته است. جالب اینکه در چهار فصل قبلی، او مقطع پایانی فصل را با کمی افت نسبت به انتظارات به پایان رسانده است اما روند امسال به گونهای است که او بهتر از انتظارات عمل کرده است.
صلاح در این فصل ۲۹ درصد از گلهای لیورپول را به ثمر رسانده است، اما این رقم به هیچ وجه آمار عجیبی نیست. او در تمامی فصلها، به جز یک فصل (فصل گذشته که فقط ۱۹ درصد از گلهای لیورپول را به ثمر رساند)، بیش از ۲۰ درصد از گلهای لیورپول در تمام رقابتها را به ثمر رسانده است. این آمار نشان میدهد که اگر او از این تیم برود، حفره بزرگی به جای خواهد ماند که معادل حداقل یک پنجم گلهای لیورپول در هر فصل است و گاهی اوقات حتی به یک سوم نیز نزدیک میشود.
درخشش صلاح باعث شده است که او توانایی خود درتطبیقپذیری، تکامل و پیشرفت را نشان دهد، به طوری که حتی در شرایطی که نمیتواند به طور منظم گلزنی کند، همچنان نقش مؤثری در کمک به تیم ایفا میکند.
صلاح اغلب بهعنوان بازیکن اصلی لیورپول معرفی میشود. او یک ماشین تولید بازدهی و تاثیرگذاری است اما باید توجه کنیم که در لیورپول همه کارها توسط او انجام نمیشود. او همچنان مشارکت بالایی در جریان بازی دارد و از ابتدای فصل گذشته که با پیروزی 2-0 لیورپول مقابل ولورهمپتون آغاز شد، بهعنوان کاملترین و متعادلترین بازیکن در تمام سکانسهای تهاجمی تیم شناخته میشود.
صلاح در دومین قسمت پادکست The Reds Roundtable به گفتگوی خود با آرسن ونگر اشاره کرد که در روزهای ابتدایی حضورش در مرسیساید اتفاق افتاده بود. او از ونگر پرسیده بود که تفاوت بین یک بازیکن خوب و یک بازیکن واقعاً خوب چیست. ونگر نیز پاسخ داد:
به نظر من بازیکن بسیار بسیار خوب همیشه روی بازی متمرکز میماند، حتی اگر در جریان بازی قرار نداشته باشد. او تا دقیقه آخر یا تا سوت پایان در بازی حضور دارد.
این نقلقول به اهمیت تمرکز بر بازی، حتی در شرایط سخت اشاره دارد که یکی از ویژگیهای مهم بازیکنان کلاس جهانی به محسوب میشود. پیروزی ۳-۲ لیورپول مقابل ساوتهمپتون مثال دیگری از درخشش محمد صلاح در لحظات حساس بود. او در ابتدای نیمه دوم زیاد در جریان بازی قرار نداشت اما ناگهان وارد عمل شد؛ ابتدا روی پاس عمقی رایان خرافنبرخ گل مساوی را به ثمر رساند و پس از آن یک ضربه پنالتی را به گل تبدیل کرد.
آن پنالتی نیز زمانی به دست آمد که ارسال محمد صلاح به تیر دوم به دست مدافع حریف برخورد کرد. این نوع ارسالها در فصل جاری، بخشی از مهارتهای خلق موقعیت و پاس گلهای او بوده است.
با گذشت هر بازی، صلاح ارزش خود را اثبات میکند و حتی گاهی آن را افزایش میدهد. اگر لیورپول احساس کند که نمیتواند او را در بودجه خود جای داده و به او اجازه خروج بدهد، پیدا کردن جایگزینی برای او احتمالا ماموریتی غیرممکن خواهد بود، چرا که بازدهی او در گلزنی و عملکرد او نسبت به دیگر مهاجمان اروپا بینظیر است.
از ابتدای فصل 23-2022، تعداد کمی از مهاجمان پنج لیگ برتر اروپا عملکرد بهتری نسبت به صلاح از نظر ثبت گل و پاس گل به ازای هر 90 دقیقه داشتهاند. نکته قابل توجه این است که صلاح این کار را در رقابتیترین لیگ جهان انجام میدهد و این را نیز باید در نظر گرفت که او در پست وینگر راست بازی میکند نه مهاجم مرکزی.
صلاح بازیکن منحصر به فردی است و اگر نتواند با لیورپول برای تمدید قراردادش به توافق برسد، یافتن جانشینی برای او باید ریسک بسیار حساب شدهای باشد که احتمال موفقیت در چنین تصمیمی بالا برود؛ ریسکی بدین معنا که باشگاه باید بازیکنی را پیدا کند که پتانسیل تبدیل شدن به ستاره کلاس جهانی بعدی را داشته باشد.
این استراتژی خطرناکی است. گزینهی دیگر این است که بازیکنی با سابقه ثبات بالا و آمار فوقالعاده را نگه دارید. با نگاهی به آمارها، به نظر میرسد تصمیمگیری ساده باشد.
یادداشت از اندی جونز و مارک کری از وبسایت اتلتیک