کولیا فیلمی درام به کارگردانی یان سویهراک (فرزند زدنیک سویهراک) محصول سال ۱۹۹۶ جمهوری چک است.
داستان فیلم در مورد فرانتیشک لوگا(با بازی زدنیک سویهراک) مردی مجرد و پنجاه و چند ساله است که در یک آپارتمان زیرشیروانی در طبقه آخر، نزدیک قلعه هرادچانی در شهر قدیمی پراگ زندگی میکند. او که از ارکستر سمفونی اخراج شده است (به دلایل سیاسی)، روزهایش را در یک گروه چهارنفره ارکستر بیهدف میگذراند و برای مراسم خاکسپاری در کورههای جسدسوزی شهر، ویولنسل مینوازد و شبها را با پذیرایی از زنان متاهل میگذراند.
جدیدترین پارتنر او کلارا (لیبوشه شافرانکووا) است که در مراسم خاکسپاری با گروه چهارنفره آواز میخواند. به نظر میرسد فرانتیشک همیشه با کمبود پول مواجه است و بنابراین وقتی مراسم سوزاندن اجساد در کار نباشد، کارهای عجیبی مانند تعویض تزئینات طلایی روی سنگ قبرها و مرمت آنها را انجام میدهد.

گورکن گورستان، آقای بروز (با بازی اوندرژی وتخی)، که فرانتیشک پول زیادی به او بدهکار است، روزی با یک پیشنهاد کاری به سراغش میآید؛ ازدواج مصلحتی با یک زن روسی که به مدارک هویتی (پاسپورت چک) نیاز دارد. لوکا در ابتدا مقاومت میکند (مانند اکثر چکها، او به روسها با تحقیر نگاه میکند) اما وقتی نادِزدا (با بازی ایرنا لیوانووا) زیبا از آب درمیآید، تسلیم میشود. به محض اینکه ازدواج میکنند، نادژدا فوراً به آلمان غربی (جایی که معشوقهاش ساکن است) مهاجرت میکند و مسئولیت نگهداری از پسر پنج سالهاش، کولیا (که روس است) را به فرانتیشک میسپارد.

کولیا با کارگردانی و تصویربرداری خاص و فوقالعاده حس کامل زمان و مکان را به بیننده منتقل میکند. خصومت و نفرت چکها نسبت به اشغالگری روسها و نگاه خوشبینانه در مورد دوران پر تب و تاب پیمان ورشو و تعاملات بین چکها و روسها را میتوان به وضوح دریافت کرد.

اما گیلاس روی کیک این فیلم، کولیا (با بازی آندری شالیمون) بود. این کودک به طرز خارقالعاده ای نقش خود را ایفا کرد.
بطوریکه در ابتدا با چهرهای عبوس وارد فیلم شد و در انتها با حرکات احساسی فیلم را به پایان رساند و حس و هدف فیلم را به بهترین شکل ممکن به تماشاگر منتقل کرد.

در نهایت کولیا برنده جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی زبان شد از آکادمی اسکار شد و دلیل این انتخاب هم مشخص است. کولیا فیلمی است که مخاطب را به وجد میآورد و انتخابی مطمئن برای سرگرمی یک شب است. همچنین آکادمی اغلب فیلمهای امتحان پس داده را به فیلمهای نوآور ترجیح میدهد.
تماشای این فیلم رو به شدت بهتون پیشنهاد میکنم.