در مقاله قبلی درباره تأثیر جنگ بر فوتبال جهان صحبت کردیم در این مقاله قصد داریم درباره فوتبال ایران در بحران وامید صحبت کنیم.
در شرایطی که جهان به‌سوی رقابت‌های جام جهانی ۲۰۲۶ حرکت می‌کند، فوتبال ایران نیز با صعود موفق به این رویداد بزرگ، بار دیگر در مرکز توجه قرار گرفته است. اما این موفقیت در حالی رقم خورده که تنش‌های سیاسی و جنگ منطقه‌ای میان ایران و اسرائیل، فضای ورزش کشور را دستخوش نگرانی و ابهام کرده است.
تیم ملی؛ از قدرت‌نمایی تا نگرانی‌های جدید
تیم ملی فوتبال ایران با هدایت امیر قلعه‌نویی، با اقتدار از مرحله دوم مقدماتی عبور کرد. پیروزی سه‌برصفر مقابل کره‌شمالی در تیرماه ۱۴۰۴ نشان داد که ایران همچنان یکی از قدرت‌های فوتبال آسیاست. ترکیب تیم با حضور لژیونرهای سرشناسی چون سردار آزمون، علیرضا جهانبخش و میلاد محمدی، نویدبخش تیمی هماهنگ و با انگیزه برای جام جهانی بود.
اما درست زمانی که نگاه‌ها به آینده‌ای روشن دوخته شده بود، فضای سیاسی و نظامی منطقه دگرگون شد. افزایش تنش‌ها میان ایران و اسرائیل و دخالت بازیگران بین‌المللی، تأثیر مستقیمی بر شرایط فوتبال کشور گذاشت.
وقتی سیاست به زمین فوتبال می‌رسد
با شدت‌گرفتن درگیری‌ها، ایالات متحده به‌عنوان میزبان جام جهانی ۲۰۲۶، محدودیت‌هایی برای صدور ویزا به اتباع ایرانی وضع کرد. این موضوع نه‌تنها احتمال حضور تماشاگران ایرانی در استادیوم‌ها را کاهش می‌دهد، بلکه بر روند اعزام تیم ملی نیز سایه انداخته است. هرچند فدراسیون فوتبال ایران اعلام کرده مذاکراتی برای تسهیل حضور بازیکنان و کادر فنی در حال انجام است، اما نگرانی‌ها پابرجاست.
در همین راستا، برخی بازیکنان لژیونر، مانند مهدی طارمی، که در تیم اینترمیلان بازی می‌کند، به دلیل محدودیت‌های پروازی و وضعیت امنیتی کشور، هنوز موفق به بازگشت به تمرینات باشگاهی نشده‌اند. این تأخیر می‌تواند بر آمادگی فردی و هماهنگی کلی تیم اثرگذار باشد.
لیگ برتر؛ شورداخلی، چالش خارجی
در لیگ برتر فوتبال ایران نیز شاهد روندی پر از نوسان هستیم. پرسپولیس با تغییراتی در کادر فنی وارد فصل جدید شده، استقلال درگیر چالش‌های مالی است و تیم‌هایی مثل گل‌گهر و سپاهان با جذب استعدادهای جوان به دنبال کسب جایگاه در صدر جدول‌اند.
با این حال، تأثیر جنگ را نمی‌توان نادیده گرفت. بسیاری از مسابقات دوستانه خارجی لغو شده‌اند و تیم‌ها دیگر به راحتی امکان سفر به خارج از کشور را ندارند. حتی قراردادهای بین‌المللی باشگاه‌ها با اسپانسرها و برندهای خارجی، با ریسک مواجه شده‌اند. از سوی دیگر، تحریم‌های مالی باعث شده تأمین منابع برای اردوهای تدارکاتی و امکانات پزشکی دشوارتر شود.
نقش مردم و رسانه‌ها درمیان بحران
جنگ‌ها معمولا فضای جامعه را تیره و تار می‌کنند، اما در ایران، فوتبال همواره نقشی فراتر از یک بازی داشته است. پس از شدت گرفتن درگیری‌ها، هواداران فوتبال بار دیگر انسجامی ملی از خود نشان دادند. حمایت از تیم ملی در شبکه‌های اجتماعی، برنامه‌های ویژه رسانه‌ای و پخش زنده تمرینات تیم‌ها از جمله نشانه‌هایی بود که نشان داد مردم ایران هنوز به فوتبال دل بسته‌اند.
اما در کنار این حمایت، باید به فشاری که بر دوش بازیکنان و مربیان وارد شده نیز توجه داشت. بسیاری از آن‌ها با استرس روانی ناشی از بحران و نگرانی درباره آینده شغلی و شخصی خود مواجه‌اند. برخی حتی به فکر ترک فوتبال حرفه‌ای یا مهاجرت افتاده‌اند، موضوعی که ممکن است در بلندمدت به ضرر ساختار فوتبال کشور تمام شود.
آیا راهی برای نجات وجود دارد؟
پاسخ کوتاه، بله است. اما این نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و سیاست‌گذاری جدی در حوزه ورزش و دیپلماسی ورزشی است. تیم ملی نیاز دارد در محیطی امن و آرام آماده شود، لژیونرها باید حمایت شوند تا بتوانند نقش مؤثر خود را ایفا کنند و فدراسیون فوتبال باید دیپلماسی فعالی را برای رفع محدودیت‌ها و جلب حمایت‌های بین‌المللی دنبال کند.
علاوه بر این، حمایت روانی و اجتماعی از بازیکنان، فعال‌سازی رسانه‌ها برای تقویت امید اجتماعی و تقویت زیرساخت‌های داخلی فوتبال می‌تواند نقش مهمی در حفظ و ارتقاء کیفیت فوتبال ایران در دوران بحران ایفا کند.
جمع‌بندی
فوتبال ایران اکنون در نقطه‌ای ایستاده که همزمان با امید به موفقیت در جام جهانی، با چالش‌هایی جدی مواجه است. جنگ و تحریم‌ها، محدودیت‌های سفر و فشارهای داخلی، مانند وزنه‌ای سنگین بر دوش ورزش کشور افتاده‌اند. اما تجربه تاریخی نشان داده است که فوتبال در ایران همواره توانسته در تاریک‌ترین روزها، نوری از امید روشن کند.
جام جهانی ۲۰۲۶ می‌تواند فرصتی برای اثبات این باشد که حتی در میانه بحران، اگر اراده ملی، برنامه‌ریزی درست و حمایت مردمی وجود داشته باشد، می‌توان پیروز میدان بود هم در فوتبال و هم فراتر از آن.
سوالات متداول
آیا تیم ملی ایران به جام جهانی ۲۰۲۶ صعود کرده است؟
بله، تیم ملی ایران با نتایج درخشان در مرحله مقدماتی، صعود خود به جام جهانی را قطعی کرده است.
آیا جنگ ایران و اسرائیل باعث حذف ایران از جام جهانی می‌شود؟
خیر، تا این لحظه فیفا ایران را از مسابقات حذف نکرده، اما چالش‌هایی در زمینه اعزام و صدور ویزا برای بازیکنان و هواداران وجود دارد.
آیا بازیکنان لژیونر ایرانی می‌توانند به تیم ملی بپیوندند؟
برخی بازیکنان به دلیل محدودیت‌های پروازی و امنیتی، دچار تأخیر در بازگشت به تیم شده‌اند. اما فدراسیون تلاش دارد هماهنگی‌های لازم را انجام دهد.
آیا هواداران ایرانی می‌توانند به آمریکا برای تماشای بازی‌ها سفر کنند؟
با توجه به محدودیت‌های سیاسی و تحریم‌ها، سفر هواداران ایرانی به آمریکا دشوار شده و نیازمند بررسی‌های بیشتر است.
تأثیر جنگ بر لیگ فوتبال ایران چه بوده است؟
جنگ و وضعیت اقتصادی ناشی از آن باعث لغو دیدارهای دوستانه، کاهش سرمایه‌گذاری خارجی و فشار بر بودجه باشگاه‌ها شده است.
آیا ممکن است جام جهانی برای ایران به شکل غیرحضوری یا محدود برگزار شود؟
در صورت ادامه تنش‌ها، احتمال محدودیت برای همراهی هواداران یا رسانههای ایرانی وجود دارد، اما تیم ملی همچنان می‌تواند حضور فیزیکی
