انیمیشن به عنوان یکی از شاخه‌های هنر و سینما، توانسته با شیوه‌های متفاوت روایت و زبان تصویری ویژه خود، قصه‌هایی را به مخاطب منتقل کند که گاهی بسیار تأثیرگذار، فلسفی، دراماتیک و حتی تاریک هستند. اما در این میان برخی آثار برجسته به دلایل مختلف، از جمله تبلیغات ضعیف، زمان نامناسب اکران، یا پیچیدگی موضوع، کمتر دیده شده‌اند و در کانون توجه عمومی قرار نگرفته‌اند. در این نوشتار قصد دارم ۱۰ انیمیشن را که به نظر بسیاری از منتقدان و علاقه‌مندان، شاهکارهای کمتر شناخته شده تاریخ انیمیشن هستند به طور مفصل معرفی کنم.
۱. The Secret of Kells (راز کلز) - 2009
این انیمیشن ایرلندی یکی از زیباترین نمونه‌های تلفیق هنر سنتی و روایت داستانی است. سبک بصری آن الهام گرفته از هنر مینیاتوری کتاب‌های قرون وسطی، مخصوصاً کتاب‌های دست‌نویس مذهبی مانند کتاب کلز است. داستان درباره پسرکی به نام بل است که در صومعه‌ای دورافتاده در قرون وسطی زندگی می‌کند و وظیفه دارد کتابی مقدس را کامل کند، در حالی که تهدید حمله وایکینگ‌ها همه جا را فرا گرفته است.
چرا کمتر شناخته شده؟
این فیلم به خاطر سبک هنری غیرمعمول و روایت کندتر نسبت به انیمیشن‌های هالیوودی کمتر مورد توجه قرار گرفت، اما منتقدان آن را به خاطر نوآوری در طراحی و ترکیب هنر و داستان ستایش کردند. این اثر همچنین به نوعی دعوتی برای شناخت فرهنگ و هنر ایرلند است.
۲. Song of the Sea (سرود دریا) - 2014
دومین اثر استودیوی ایرلندی Cartoon Saloon، که ادامه‌ای بر سنت زیبای روایت‌های اساطیری این کشور است. این انیمیشن داستان دختری به نام سایلا را روایت می‌کند که آخرین سلکی (موجود افسانه‌ای نیمه انسان و نیمه فُک) است و باید با برادرش سفری جادویی را برای نجات خانواده‌شان آغاز کند.
_5lbu.jpeg)
ویژگی‌ها و نقاط قوت:
طراحی‌های دستی و رنگ‌های زنده، موسیقی سنتی ایرلندی و داستانی که ترکیبی از اسطوره، غم و شادی است، این انیمیشن را به تجربه‌ای روح‌نواز تبدیل کرده است. با این حال، به دلیل تبلیغات محدود و رقابت با آثار بزرگ‌تر، آنطور که باید دیده نشد.
۳. The Iron Giant (غول آهنی) - 1999
این انیمیشن علمی‌تخیلی آمریکایی که توسط برد برد ساخته شده، به مرور زمان به یکی از محبوب‌ترین انیمیشن‌های کالت تبدیل شده است. داستان پسرکی به نام هیو است که با ربات عظیمی دوست می‌شود، رباتی که از فضا آمده و دارای قدرت‌های خارق‌العاده است.
چرا این انیمیشن underrated است؟
در زمان اکران، به خاطر نبود تبلیغات گسترده و رقابت با فیلم‌های بزرگ دیگر، در گیشه شکست خورد، اما داستان گرم و پیام ضدجنگ آن و همچنین موسیقی متن درخشانش باعث شد بعدها در میان مخاطبان و منتقدان جایگاه ویژه‌ای پیدا کند.
۴. Anomalisa (آنومالیسا) - 2015
یک انیمیشن استاپ موشن برای مخاطب بزرگسال، که توسط چارلی کافمن، نویسنده و کارگردان مشهور ساخته شده است. داستان درباره مردی است که احساس می‌کند همه آدم‌ها صدایشان یکسان است و دچار نوعی انزوا و بیگانگی عمیق شده است. اما دیدارش با زنی متفاوت باعث تغییر زندگی‌اش می‌شود.
ویژگی خاص:
این فیلم با رویکردی بسیار انسانی و فلسفی به موضوعات تنهایی، افسردگی و جستجوی معنا می‌پردازد و به دلیل پیچیدگی و سبک خاصش در میان عموم کمتر شناخته شده است، اما از نظر هنری شاهکار محسوب می‌شود.
۵. Persepolis (پرسیپولیس) - 2007
این انیمیشن سیاه و سفید فرانسوی بر اساس خاطرات مرجانه ساتراپی ساخته شده است و نگاهی شخصی به زندگی یک دختر در ایران دوران انقلاب و جنگ تحمیلی دارد. سبک گرافیکی مینیمال اما بیانگر، همراه با داستانی تاثیرگذار از کودکی تا بزرگسالی، این فیلم را از آثار معمول متمایز می‌کند.
چرا کمتر شناخته شده؟
موضوع سیاسی و اجتماعی حساس، و همچنین زبان متفاوت روایت باعث شد که این فیلم بیشتر در جشنواره‌ها دیده شود تا در میان مخاطبان عمومی.
۶. Waking Life (بیداری زندگی) - 2001
این فیلم با سبک روتوسکوپی (تصویربرداری زنده که روی آن نقاشی می‌شود) ساخته شده و درباره خواب، آگاهی و واقعیت بحث می‌کند. کاراکترها در گفتگوهای فلسفی عمیق، درباره زندگی، مرگ، آزادی و هستی صحبت می‌کنند.
ویژگی‌ها:
این اثر برخلاف انیمیشن‌های معمول، بیشتر یک تجربه فکری و بصری است و برای تماشاگران خاصی جذاب خواهد بود، به همین دلیل در بین عموم کمتر شناخته شده است.
۷. The Tale of the Princess Kaguya (قصه پرنسس کاگویا) - 2013
یکی از شاهکارهای استودیوی جیبلی به کارگردانی ایسائو تاکاهاتا، که داستانی برگرفته از افسانه‌ای باستانی ژاپنی است. سبک نقاشی آبرنگی و طراحی‌های ساده اما بسیار تاثیرگذار، این انیمیشن را به یکی از متفاوت‌ترین آثار انیمیشن ژاپنی تبدیل کرده است.
چرا کمتر دیده شده؟
فضای ملایم، داستان کهن و روایت آرامش‌بخش، باعث شده که این فیلم بیشتر مورد توجه مخاطبان خاص قرار گیرد.
_d005.jpeg)
۸. A Scanner Darkly (اسکنر تاریک) - 2006
انیمیشنی علمی‌تخیلی ساخته ریچارد لینکلیتر، بر اساس رمان معروف فیلیپ کی. دیک. داستان درباره مأمور مخفی‌ای است که با هویت‌های چندگانه دست و پنجه نرم می‌کند و در دنیایی پسا‌مدرن گرفتار اعتیاد و کنترل دولتی است.
ویژگی‌ها:
سبک روتوسکوپی خاص و داستان پیچیده این فیلم باعث شده برای بینندگان عادی دشوار باشد، ولی طرفداران علمی‌تخیلی و فیلم‌های مستقل آن را بسیار می‌پسندند.
۹. The Breadwinner (نان‌آور) - 2017
داستان دختری افغان به نام پری که پس از دستگیری پدرش توسط طالبان، مجبور می‌شود خود را به شکل یک پسر درآورد و کار کند تا خانواده‌اش را تأمین کند. این انیمیشن با روایت جدی و عمیق، تصویری متفاوت از زندگی زنان و کودکان افغانستان ارائه می‌دهد.
_lmuq.jpeg)
چرا underrated است؟
موضوعات سیاسی و اجتماعی حساس، همراه با تبلیغات محدود و عدم اکران گسترده، باعث شد کمتر در سطح جهانی شناخته شود، ولی منتقدان آن را بسیار تحسین کردند.
۱۰. Mary and Max (مری و مکس) - 2009
این انیمیشن استاپ‌موشن استرالیایی داستان دوستی عجیب و زیبا میان مری، دختری تنها در ملبورن، و مکس، مردی منزوی در نیویورک، است. موضوعاتی مانند تنهایی، افسردگی، دوستی و تفاوت‌های فرهنگی به شکلی بی‌نظیر در این فیلم پرداخته شده است
ویژگی خاص:
موسیقی متن عالی، طراحی شخصیت‌های منحصر به فرد و پرداخت عمیق به موضوعات روانشناختی این فیلم را در بین بهترین انیمیشن‌های بزرگسالانه قرار می‌دهد، اما به دلیل تبلیغات کم، ناشناخته مانده است.
نتیجه‌گیری
این ۱۰ انیمیشن نمونه‌هایی از آثار ارزشمند و برجسته‌ای هستند که شاید به دلایل مختلف از جمله عدم تبلیغات، موضوعات خاص، یا سبک‌های غیرمعمول، کمتر مورد توجه گسترده قرار گرفته‌اند. اما ارزش هنری، داستان‌پردازی خلاقانه و پیام‌های عمیق آن‌ها، این آثار را به گزینه‌های عالی برای کسانی تبدیل کرده که دنبال تجربه‌های متفاوت و خاص در دنیای انیمیشن هستند.
