نگاهی به جدال جذاب، پرحاشیه و مسئله‌دار هفته سوم فوتبال ایران در سیرجان (گل‌گهر 1-1 سپاهان)
به رسمیت شناخته شدن یک دوئل جدید در فوتبال ایران
فوتبال ایران سال‌هاست با رقابت‌های سنتی و پرهیجانش جذابیت خاص خود را دارد؛ دربی تهران به کنار، پرسپولیس-سپاهان، استقلال-تراکتور، پرسپولیس-تراکتور و استقلال-تراکتور در دهه‌های اخیر از بازی معمولی فراتر رفته و یک هماوردی واقعی میان غول های فوتبال ایران بوده است که علاوه بر اینکه آبستن حاشیه متنوع بوده است جذابیت‌های فنی، یک منبع غنی برای سوژه های خبری اهالی رسانه بوده‌اند. اما حالا زمان آن رسیده که یک هماوردی تازه را هم به این فهرست اضافه کنیم: جدال پرشور و هیجان میانه‌های جغرافیا پهناورِ ایران، میان دو استان کویری، همجوار و صنعتی؛ «گل‌گهر-سپاهان»؛ که جدا از اینکه دربی دو غول صنعت آهن و فولاد در ایران است، ساختارهای حرفه ای دو باشگاه باعث شده است توجهات زیادی جلب این رقابت شود.
نبرد اخیر دو تیم در 21 شهریور 1404 در قالب هفته سوم لیگ برتر فصل 05-1404؛ باعث شد که شکل واقعی یک هماوردی جدید از طرف تمامی جراید و رسانه های ورزشی کشور به رسمیت شناخته شود و بی‌تردید دیدارهای بعدی دو تیم، رنگ و بوی دیگری خواهد داشت. این جدال، دیگر (دست کم از شهریور 1404 به بعد)، فقط یک مسابقه معمولی نخواهد بود؛ بلکه هر بار که این دو تیم روبه‌روی هم قرار می‌گیرند، پای حاشیه‌های داوری، شور هواداری و جدل‌های فنی به میان می‌آید و حساسیت ویژه‌ای به بازی می‌دهد. تقابلی که آرام‌آرام در حال تبدیل شدن به یکی از دوئل‌های مهم فوتبال ایران است.
اگر به تاریخچه نه چندان طولانی رقابت این دو تیم نگاه کنیم، ماجرایی کسر هفت امتیاز از گل گهر که سه امتیاز آن مستقیم از گل گهر کم به به سپاهان تقدیم شد (به دلایلی که حقانیت آن هیچگاه ثابت نشد و فدراسیون فوتبال نتوانست پاسخ قانع کننده ای برای اهالی فوتبال داشته باشد)، نبرد نیمه نهایی جام حذفی دو فصل گذشته، گل مساوی با دست رضا اسدی در بازی فصل گذشته (اسدی تازگی به گل‌گهر پیوسته است)، دیگر برد و باخت های متقابل دو تیم با جذاب‌های فنی قابل ذکر؛ به نظر می رسد زمینه کافی برای پذیرش یک هماوردی جدید در فوتبال ایران فراهم بوده است که با این بازی تکمیل شد.
همدلی بیشتر سیرجانی‌ها
اشتباهات آشکار داوری در جدال اخیر گل گهر-سپاهان، به‌ویژه تصمیمات بحث‌برانگیز بیژن حیدری و وحید کاظمی، بار دیگر نگاه‌ها را متوجه ضعف سیستم داوری فوتبال ایران کرد. اما آنچه مهم‌تر بود، واکنش مردم سیرجان بود؛ واکنشی که نه در قالب خشونت، بلکه در قالب همدلی و اتحاد نمود پیدا کرد. این مسئله وقتی به حمایت مذبوحانه کمیته داوران از تیم داوری این مسابقه و تلاش برای سرپوش گذاشتن روی اشتباهات رخ داده توسط داور و کمک داوری ویدئویی، منجر شد، سیرجانی‌ها را بیش از پیش متحد کرد.
از دیدگاه جامعه‌شناسی، وقتی گروهی احساس کند به آن‌ها ظلمی شده، اعضای آن گروه بیشتر از قبل در مقابل انزجار مشترک، به هم نزدیک‌تر و همدل‌تر می‌شوند. 21 شهریور 1404، همین اتفاق در سیرجان رخ داد: هواداران، بازیکنان و حتی مردم عادی شهر بیش از همیشه یک‌صدا شدند و پشت تیمشان که قربانی اشتباهات (سهوی یا عمدی) داوری شده بود، ایستادند. در واقع، همان اشتباهاتی که می‌توانست تیم را از پا دربیاورد، تبدیل شد به سوختی برای همبستگی و انگیزه بیشتر. به لطف این ظلم آشکار و توجیه‌های عجیب تشکیلات داوری فدراسیون، امروز سیرجانی ها یکپارچه‌تر از همیشه کنارهم ایستادند.
بستری برای برجسته‌تر شدن اشتباهات پرتکرار داوری در فوتبال ایران
اگر این بازی تنها یک مسابقه عادی میان دو تیم معمولی بود یا یک رقابت با مقیاس‌های یک هماوردی نبود، شاید خطاهای داوری به‌سرعت به فراموشی سپرده می‌شد. اما اهمیت تقابل گل‌گهر-سپاهان باعث شد تا این اشتباهات به سوژه اصلی رسانه‌ها و جراید ورزشی در هفته اخیر تبدیل شود. هفته گذشته، تحلیل‌ها و گزارش‌های فراوانی درباره صحنه‌های داوری این دیدار منتشر شد. دلیل این برجستگی ساده است؛ این بار اشتباهات داوری نه‌تنها به ضرر تیمی کم قدمتر و مظلوم‌تر رقم خورد، بلکه به سود تیمی متمول و پرستاره تمام شد. همین تضاد، مسئله را برای رسانه‌ها جذاب‌تر کرد و بحث ضعف داوری را دوباره در صدر اخبار قرار داد. به بیان دیگر، همین هماوردی نوظهور فرصتی شد تا ناکارآمدی داوری ایران بیش از همیشه آشکار شود؛ موضوعی که شاید در بازی‌های کم‌اهمیت‌تر هرگز چنین بازتابی پیدا نمی‌کرد.
سیرجان؛ شهری که بیدار شد
دیدار اخیر در ورزشگاه اختصاصی گل‌گهر، نقطه عطفی در تاریخ فوتبال این شهر بود. بدون تبلیغات پرهزینه، ورزشگاه پر شد از مردمی که با شور و اشتیاق کم‌نظیری پشت تیمشان ایستادند. جالب آنکه سیرجانی‌ها که در سال‌های گذشته گاه به عنوان هوادارانی منفعل‌تر نسبت به دیگر شهرهستان‌های ایران شناخته می‌شدند، در این بازی تصویر تازه‌ای از خود ارائه دادند. وقتی ظلم آشکار داوری و تلاش حساب‌شده بازیکنان گل‌گهر را دیدند، علی‌رغم اینکه تیمشان موفق به پیروزی نشد، بیش از همیشه در طول بازی تیم را به شدت تشوق کردند، انتقادات و شعارهای خود واضحاً متوجه تیم داوری کردند و در پایان با رضایت کامل از عملکرد تیم و ستودن غیرت بازیکنان، ورزشگاه را ترک کردند. در این شب خاطر انگیز، فضای ورزشگاه، پر از شور و شعارهای پی‌درپی، به‌روشنی یادآور رقابت‌های بزرگ در شهرهای سنتی فوتبال ایران بود. این حضور نشان داد که در سیرجان فوتبال هم به تدریج در حال تبدیل شدن به بخشی از عنصر هویت هم شهری بودن، همدلی و عزت گروهی که در فوتبال ایران یکی از کم حاشیه ترین و آرام ترین فضاهای هواداری توسط مردم نجیبش خلق می شد، هستند.
جنگ جانانه شاگردان تارتار با یک غول مالی
جذابیت‌ها و مسائل این بازی، فقط اشتباهات داوری و مؤلفه‌های هیجانی در تیم و هواداری نبود، بلکه در زمین مسابقه نیز، گل‌گهر چیزی کم نگذاشت. شاگردان مهدی تارتار در برابر تیمی قرار گرفتند که نه‌تنها پرستاره است، بلکه یکی از متمول‌ترین باشگاه‌های لیگ نیز به شمار می‌رود، در سال‌های اخیر همواره با هزینه‌های هنگفت و عجیب و غریب، پای بازیکنان بزرگ داخلی و خارجی زیادی را به اصفهان باز کرده است. با این حال، گل‌گهری‌ها با جسارت و اعتمادبه‌نفس بازی کردند و در بیشتر مقاطع مسابقه تیم برتر میدان بودند و اگر با تجربه تر عمل می کردند، یا اشتباهات داوری در این حد نبود، می‌توانستند شکست سختی را زردهای اصفهان تحمیل کنند. هرچند اشتباهات داوری بارها جریان بازی را تغییر داد، اما بازیکنان تسلیم نشدند. نتیجه مساوی، شاید در ظاهر تنها یک امتیاز بود، اما برای هواداران گل‌گهر معنای دیگری داشت: نمایش بلوغ تیم، شجاعت در میدان و نمایش فنی باب میل هواداران.
علی پشابادی
