آرشیوی "پرونده هالیوودی" - مل گیبسون
نام کامل: ملوکلم "مل" جان گیبسون (Mel Columcille Gerard Gibson)
تاریخ تولد: ۳ ژانویه ۱۹۵۶
زادگاه: پیکسکیل، نیویورک، ایالات متحده (بزرگ‌شده در سیدنی، استرالیا)
حرفه: بازیگر، کارگردان، تهیه‌کننده، فیلمنامه‌نویس
کودکی و آغاز راه
مل گیبسون در خانواده‌ای ایرلندی‌تبار در نیویورک به دنیا آمد. در ۱۲ سالگی همراه خانواده به استرالیا مهاجرت کرد و در همان‌جا وارد مؤسسه ملی هنرهای دراماتیک سیدنی شد. او خیلی زود در صحنه تئاتر و تلویزیون استرالیا درخشید و با نقش‌آفرینی در فیلم Mad Max (۱۹۷۹) به شهرت جهانی رسید.
ورود و درخشش در هالیوود
شهرت گیبسون با سه‌گانه Mad Max و سپس مجموعه اکشن Lethal Weapon (اسلحه مرگبار) به اوج رسید. او در دهه ۸۰ و ۹۰ به یکی از محبوب‌ترین ستارگان اکشن هالیوود بدل شد. اما نقطه عطف بزرگ‌ترش، کارگردانی فیلم Braveheart (1995) بود که نه‌تنها در باکس‌آفیس موفق شد بلکه پنج جایزه اسکار، از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی، را برای او به همراه داشت.
شجاع دل؛ نقطه اوج حرفه‌ای گیبسون
اگر بخواهیم در کارنامه‌ی مل گیبسون یک فیلم را به‌عنوان بهترین اثر او برجسته کنیم، بیشتر منتقدان و سینمادوستان روی Braveheart (شجاع‌دل، ۱۹۹۵) اتفاق‌نظر دارند.
چرا Braveheart بهترین فیلم اوست؟
- کارگردانی و بازیگری همزمان: گیبسون در این فیلم هم کارگردان بود و هم نقش اصلی یعنی ویلیام والاس، قهرمان ملی اسکاتلند، را ایفا کرد.
- جوایز بزرگ: فیلم موفق به کسب ۵ جایزه اسکار شد، از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی برای خود گیبسون.
- اثرگذاری فرهنگی: Braveheart نه‌تنها یک فیلم جنگی و تاریخی پرشکوه بود، بلکه به نوعی روح ملی اسکاتلند را دوباره در سطح جهان زنده کرد.
- استقبال تماشاگران: فیلم با بودجه‌ای حدود ۷۰ میلیون دلار ساخته شد و بیش از ۲۰۰ میلیون دلار در گیشه جهانی فروش داشت؛ اما مهم‌تر از فروش، ماندگاری و محبوبیت آن در فرهنگ عامه است.
- دیالوگ‌های ماندگار: دیالوگ معروف «آنها می‌توانند جان ما را بگیرند، اما هرگز آزادی ما را نخواهند گرفت» هنوز یکی از شناخته‌شده‌ترین لحظات تاریخ سینماست.
البته نباید فراموش کرد که فیلم‌هایی مثل Mad Max (۱۹۷۹)، Lethal Weapon (۱۹۸۷) و Hacksaw Ridge (۲۰۱۶) هم شاهکارهایی در کارنامه‌ی او محسوب می‌شوند، اما Braveheart به‌عنوان نقطه اوج حرفه‌ی گیبسون شناخته می‌شود.
بهترین فیلم‌ها
● Mad Max Series (1979–1985): نقطه شروع شهرت جهانی.
● Lethal Weapon Series (1987–1998): به همراه دنی گلاور، یکی از محبوب‌ترین زوج‌های پلیسی سینما.
● Braveheart (1995): شاهکار تاریخی که اسکار بهترین کارگردانی و فیلم را برایش آورد.
● The Patriot (2000): درام جنگی پرطرفدار درباره انقلاب آمریکا.
● Signs (2002): به کارگردانی ام. نایت شیامالان، یکی از موفق‌ترین فیلم‌های ژانر علمی‌تخیلی/ترسناک.
● (2006) Apocalypto: اثری جسورانه و پرهیجان به زبان مایا که با صحنه های نفس‌گیر و کارگردانی بی‌وقفه‌اش تحسین شد.
● Hacksaw Ridge (2016): بازگشت درخشان او به کارگردانی، با دریافت شش نامزدی اسکار و تحسین منتقدان.
افتخارات
- اسکار بهترین کارگردانی و بهترین فیلم برای Braveheart (۱۹۹۵)
- نامزدی اسکار بهترین کارگردانی برای Hacksaw Ridge (۲۰۱۶)
- جایزه گلدن گلوب بهترین کارگردانی برای Braveheart
- بیش از ۳۰ جایزه و تقدیر بین‌المللی دیگر در جشنواره‌های سینمایی
زندگی شخصی
گیبسون سال‌ها با رابین مور ازدواج کرد و حاصل این ازدواج ۷ فرزند بود. پس از جدایی، وارد رابطه‌ای با اوکسانا گریگوریه‌وا (خواننده روس) شد که حاصلش یک دختر دیگر بود. روابط پرحاشیه و اتهام‌های خانوادگی مدت‌ها سوژه رسانه‌ها شدند.
دوستان و همکاری‌ها
مل گیبسون روابط نزدیکی با بسیاری از ستارگان هالیوود داشته است:
● دوستی و همکاری طولانی‌مدت با دنی گلاور در Lethal Weapon.
● همکاری‌های پررنگ با کارگردان‌هایی چون ریچارد دانر و ران هاوارد.
● حمایت و دوستی با رابرت داونی جونیور که بارها از او در رسانه‌ها دفاع کرده است.
فعالیت‌های اجتماعی و جنجال‌ها
گیبسون علاوه بر فعالیت‌های هنری، در حوزه‌های خیریه نیز مشارکت داشته؛ از جمله کمک به بیمارستان‌های کودکان.
اما در کنار آن، او چهره‌ای جنجالی هم بوده است:
در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۱۰ اظهارات و رفتارهای بحث‌برانگیزش (از جمله اتهام‌های ضدیهودی و درگیری‌های خانوادگی) باعث سقوط موقت جایگاهش در هالیوود شد. با این حال با Hacksaw Ridge دوباره اعتبار هنری‌اش را بازسازی کرد.
نکات جالب و حقایق
۱. گیبسون علاوه بر بازیگری و کارگردانی، در حوزه دوبله نیز فعالیت داشته (از جمله صداپیشگی در Chicken Run).
۲. او یکی از معدود کارگردانانی است که هم در ژانر اکشن و هم در درام‌های تاریخی شاهکار ساخته است.
۳. گیبسون در آمریکا (پیک‌اسکیل، نیویورک) متولد شد، اما خانواده‌اش در نوجوانی او به استرالیا مهاجرت کردند. همین مهاجرت بود که باعث شد او در استرالیا آموزش بازیگری ببیند و کار خود را آغاز کند.
۴. نام واقعی: نام کامل او «مل کالم سیل جرارد گیبسون» (Mel Columcille Gerard Gibson) است.
۵. شهرت ناگهانی: گیبسون بعد از بازی در فیلم مد مکس (Mad Max) در سال ۱۹۷۹ به سرعت مشهور شد و این فیلم نقطه جهش بزرگی در کارنامه‌اش بود.
۶. کارگردانی برنده اسکار: او تنها به بازیگری اکتفا نکرد و با فیلم Braveheart (شجاع‌دل) در سال ۱۹۹۵ موفق شد جایزه اسکار بهترین کارگردانی و بهترین فیلم را به دست آورد.
۷. گیبسون به شدت مذهبی است و بارها گفته که یک کاتولیک سنت‌گراست. همین موضوع باعث شد او فیلم جنجالی Passion of the Christ (مصائب مسیح) را بسازد که در سال ۲۰۰۴ با فروش بیش از ۶۰۰ میلیون دلار یکی از پرسودترین فیلم‌های مستقل تاریخ شد.
۸. در دهه ۲۰۰۰، به دلیل اظهارنظرهای جنجالی و رفتارهای پرحاشیه در زندگی شخصی، چندین سال از هالیوود فاصله گرفت. با این حال بعدها با کارگردانی فیلم Hacksaw Ridge (۲۰۱۶) دوباره جایگاه خود را بازیافت.
۹. فعالیت پشت صحنه: کمتر کسی می‌داند که گیبسون در تولیدات سینمایی، گاهی حتی به عنوان صداپیشه و تهیه‌کننده هم فعالیت کرده است.
۱۰. او علاقه زیادی به پرورش اسب و زندگی در مزرعه دارد و بارها گفته آرامش واقعی‌اش را در طبیعت پیدا می‌کند.
۱۱. گیبسون روابط نزدیکی با هنرمندان بزرگی مثل جودی فاستر، دنی گلاور (هم‌بازی‌اش در Lethal Weapon) و البته سیلوستر استالونه دارد. او و استالونه حتی قبل از ماجرای انتصاب به‌عنوان «سفیر ویژه ترامپ» هم دوستان قدیمی بودند.
۱۲. او با بازگشت دوباره خود ثابت کرده که حتی پس از سال‌ها حاشیه و دوری از صحنه، می‌تواند با یک اثر سینمایی بزرگ دوباره بدرخشد.
انتصاب به عنوان سفیر ویژه دونالد ترامپ در هالیوود
ترامپ در ۱۶ ژانویهٔ ۲۰۲۵، مل گیبسون و جان وُیت و همچنین سیلوستر استالونه را به عنوان «سفیر ویژه» (یا «special ambassadors / envoys») خود در هالیوود منصوب کرد.
ترامپ اعلام کرد که می‌خواهد این افراد «چشم‌ها و گوش‌های من در هالیوود باشند» تا کسب‌وکارهای فیلم و تلویزیون در ایالات متحده را که به گفتهٔ او طی سال‌های اخیر به کشورهای خارجی رفته‌اند، به کشور برگردانند.
وظایف رسمی آنها به دلیل اینکه هنوز جزئیات دقیق مشخص نشده است، روشن نیست؛ طوری که بیشتر به‌صورت اعلامیه سیاسی و نمادی بوده است.
واکنش‌ها و نتایج اولیه
گیبسون خودش گفته که از طریق توییت ترامپ خبر این انتصاب را شنیده است و کمی غافلگیر شده است.
رسانه‌ها گفته‌اند که تاکنون تماس یا اقدام مشهود زیادی از سوی «سفیران ویژه» انجام نشده است؛ برخی معتقدند این انتصاب بیشتر سمبولیک است تا عمل‌گرایانه.
جان وُیت به همراه استالونه در زمینهٔ درخواست برای تسهیلات مالیاتی و سیاست‌هایی که تولید فیلم/تلویزیون را تشویق کند مشارکت کرده‌اند.
به طور کلی این انتصاب نشانه‌ای از تعامل سیاسی هنرمندان محافظه‌کار با دولت جدید ایالات متحده است. اگرچه هنوز روشن نیست این نقش به چه معنا دقیقاً چه اختیاراتی دارد یا تا چه حد تأثیری خواهد داشت، برای کسانی مثل گیبسون و وُیت فرصتی است برای تأثیرگذاری بر سیاست‌های صنعت فیلم، به ویژه بخش تولید داخلی.
لحظات ماندگار
یکی از ماندگارترین لحظات او، دریافت اسکار بهترین کارگردانی برای Braveheart بود که با ایستاده‌تشویق شدن در سالن همراه شد. همچنین بازگشتش به اسکار با Hacksaw Ridge پس از سال‌ها دوری، لحظه‌ای خاص برای او و طرفدارانش بود.
فعالیت‌های اخیر و پروژه‌های آینده
در سال‌های اخیر، مل گیبسون دوباره به‌عنوان بازیگر و کارگردان فعال‌تر شده است؛ هرچند همچنان حضورش در هالیوود گاهی تحت‌تأثیر حاشیه‌ها قرار می‌گیرد.
- فعالیت‌های اخیر
● در سال ۲۰۱۶ با کارگردانی Hacksaw Ridge به اوج بازگشت؛ فیلمی که ۶ نامزدی اسکار داشت و دو جایزه هم برد.
● در سال‌های بعد، او در چند فیلم اکشن و درام ایفای نقش کرد، از جمله Dragged Across Concrete (۲۰۱۸) و Fatman (۲۰۲۰).
● در پروژه‌های تلویزیونی و فیلم‌های مستقل هم حضور پیدا کرده تا دامنه فعالیتش گسترده‌تر شود.
- پروژه‌های آینده
● Lethal Weapon 5: مهم‌ترین پروژه آینده‌اش؛ قرار است گیبسون علاوه بر بازی در نقش «مارتین ریگز»، کارگردانی فیلم را هم بر عهده بگیرد. این خبر برای طرفداران قدیمی مجموعه بسیار هیجان‌انگیز است.
● Flight Risk: یک تریلر جدید که گیبسون در آن هم به‌عنوان بازیگر حضور خواهد داشت و هم تهیه‌کننده.
● همچنین شایعاتی درباره همکاری او در یک پروژه تلویزیونی تاریخی منتشر شده است، اما هنوز به‌طور رسمی تأیید نشده.
به طور کلی بازگشت گیبسون به صحنه هالیوود با ترکیبی از پروژه‌های نوستالژیک (Lethal Weapon 5) و کارهای جدید نشان می‌دهد که او همچنان علاقه و انرژی برای فعالیت دارد. حضور او در جایگاه کارگردان همواره مورد توجه است، چرا که نشان داده توانایی خلق آثار حماسی و تاثیرگذار را دارد.
جمع‌بندی
مل گیبسون از آن دسته ستارگانی است که هم در مقام بازیگر و هم در مقام کارگردان، تأثیر عمیقی بر سینما گذاشته است. با وجود فراز و نشیب‌های شخصی و حرفه‌ای، او همچنان به‌عنوان یکی از نمادهای بزرگ هالیوود شناخته می‌شود؛ هنرمندی که بین اکشن‌های هیجان‌انگیز و درام‌های انسانی، میراثی فراموش‌نشدنی بر جای گذاشته است.
