این شعر سرشار از نماد و تصویرسازی‌های چندلایه‌ست.
دانلود آهنگ +متن اهنگ
🔴شاعر :شهریار قنبری
۱. نون و پنیر (و ترکیب‌های تکراریش)
"نون و پنیر" نماد ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین سفره ایرانیه، یعنی معیشت حداقلی، زندگی روزمره و مردمی.
وقتی در کنار واژه‌هایی مثل «هق‌هق»، «فندق»، «بادوم»، «سبزی» میاد، این ترکیب‌ها همزمان معصومیت و تلخی رو نشون می‌ده.
«نون و پنیر و هق‌هق» = فقر، اندوه و معیشتی پر از اشک.
«نون و پنیر و فندق/بادوم/گردو» = خاطره‌های کودکانه، قصه‌های مادر بزرگ، قصه‌های محلی.
«نون و پنیر و سبزی» = عشق و ارزش زندگی ساده، پیوند با طبیعت.
بنابراین نون و پنیر اینجا ستون اصلی شعره: زندگی روزمره مردم در برابر ظلم و جادوگری سیاه.
➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️
۲. گیس گلابتون
گیس گلابتون در ادبیات عامه ایران دختر قصه‌هاست، نماد زیبایی، پاکی و امید.
او قربانی «جادوگر بد» میشه. یعنی معصومیت و آینده‌ی نسل‌ها توسط قدرت‌های سیاه (استبداد/خشونت/خیانت) دزدیده میشه.
"گیس" = زنانه، زندگی‌بخش.
"گلابتون" = زرین، ارزشمند.
👉 در مجموع نماد ایرانِ معصوم، نسل بی‌گناه یا آرمان آزادیه.
➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️
۳. جادوگر بد
"جادوگر بد" توی این شعر استعاره از قدرت سیاه، استبداد، خشونت یا دشمن آزادیه.
"از کتابا می‌اومد" یعنی نه فقط واقعیه، بلکه در تاریخ، فرهنگ یا افسانه‌ها همواره حضور داشته؛ چرخه‌ی تکراری ظلم.
"نشسته بر منبر خون" = دینی/ایدئولوژیک کردن خشونت.
👉 جادوگر نماد قدرتی تاریک و ضدانسانیه که نمی‌خواد قصه مردم به خیر و امید برسه.
➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️
۴. شهر آینه / شهر جادو
شهر آینه = شهری شفاف، پاک، نماد حقیقت.
اما "فواره خون" روی کاشی‌های آبی و "سیاهی روی خورشید" نشون می‌ده که این زیبایی آلوده شده.
«قصه شهر جادو» یعنی شهری که مردم درش فریب خوردن، در دام طلسم زندگی می‌کنن.
👉 نماد جامعه‌ایه که زیبایی و حقیقتش زیر سلطه تاریکی کمرنگ میشه.
➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️
۵. مادر، مادربزرگ، قصه‌های کودکی
"قصه‌های مادربزرگ" = حافظه‌ی جمعی، سنت و تاریخ شفاهی ملت.
"پونه در دامن"، "بوی علف" = نشانه‌های طبیعت، زندگی، عشق، پیوند با ریشه‌های زمینی.
👉 مادر و مادربزرگ نماد تداوم فرهنگ و امید نسل‌ها هستن.
➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️
۶. مرگ گل سرخ / حریق سبز جنگلا
مرگ گل سرخ = قتل زیبایی و آزادی.
حریق سبز جنگلا = نابودی طبیعت و زندگی به‌دست جنون انسانی.
👉 هر دو نشانگر خشونت علیه زیبایی‌های طبیعی و انسانی هستن.
➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️
۷. آیینه‌ها و خورشید
آیینه = حقیقت و بازتاب.
خورشید = امید و روشنایی.
"روی خورشید خط سیاه کشیدن" یعنی پوشاندن امید و آزادی با تاریکی.
اما پایان شعر میگه «آیینه‌های تو، هر کدومش خورشید باشه» = بازگشت امید به دست مردم.
➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️
۸. پیام پایانی شعر
این شعر در لایه نمادینش روایتگره:
سفره‌های ساده و معصوم مردم (نون و پنیر) درگیر با خشونت و اندوه‌اند.
زیبایی (گیس گلابتون) گروگان استبداد (جادوگر) شده.
امید هست، اما قصه "ناتموم" مونده.
راه نجات: رفاقت، دست‌های مردم، نور و شعر تازه؛ یعنی آگاهی، اتحاد و خلق دوباره زندگی.
✨ خلاصه:
نون و پنیر = مردم ساده و معصوم.
گیس گلابتون = زیبایی، معصومیت، وطن، نسل‌های آینده.
جادوگر بد = قدرت استبدادی و تاریک.
آیینه/شهر آینه = حقیقت و شفافیت جامعه.
گل سرخ/جنگل سبز = آزادی و طبیعت.
قصه مادربزرگ = حافظه تاریخی و فرهنگ.
شعر تازه = امید، بازآفرینی و مقاومت.
