طرفداری | کدام مربی سه تا از گرانترین فوتبالیستهای تاریخ را پرورش داده است، که یکی از آنها اگر روزی فروخته شود، میتواند رکورد گرانترین انتقال تاریخ را بشکند؟ و کدام مربی هر فصل برای کسب جام جنگیده و تیمش را خلاف تمام پیشبینیها تا فینال لیگ قهرمانان رسانده است؟ پاسخ: ادین ترزیچ. مربی ۴۲ سالهای که در دوران دستیاریاش کنار اسلاون بیلیچ در وست هم، با دکلان رایس کار کرد و سپس در بروسیا دورتموند، چهرههایی چون جود بلینگام، جیدون سانچو و ارلینگ هالند را پرورش داد. او همچنین الکساندر ایساک را هم به عنوان شاگردش داشت.
بنابر گزارش Telegraph، سه نفر از این بازیکنان (بلینگام، رایس و ایساک) هر کدام بعدها با انتقالی بیش از ۱۰۰ میلیون پوند تیمشان را ترک کردند؛ سانچو نیز با ۷۳ میلیون پوند به منچستریونایتد پیوست. مبلغ انتقال هالند تنها ۵۱ میلیون پوند بود، اما آن صرفاً به خاطر بند فسخ قراردادش بود؛ ارزش واقعی او چندین برابر این عدد است.
ترزیچ میگوید:
تمام این بازیکنان میتوانند در آینده توپ طلا ببرند، حتی جیدون. از نظر استعداد، شاید پنج سال پیش دربارهٔ جیدون همانطور صحبت میکردید که دربارهٔ عثمان دمبله حرف میزدید (کسی که امسال در پاری سن ژرمن توپ طلا را برد، هرچند مشکلات انضباطی هم داشت). من دربارهٔ استعداد و پتانسیل صحبت میکنم. تفاوت در این است که اگر ارلینگ عطش خود را حفظ کند به آن سطح میرسد؛ جیدون فقط اگر لبخندش را حفظ کند به آن سطح میرسد و جود، باید هر دوی این عوامل را داشته باشد.
من واقعاً جود را دوست دارم. او و دکلان رایس در ۱۰ سال آینده چهرههای کلیدی فوتبال انگلیس خواهند بود. آنها رهبران ذاتی هستند و جود توانایی این را دارد که در بالاترین سطح راهحل ارائه کند و بازیکنان اطرافش را بهتر کند. این کار از او بر میآید.
ترزیچ فقط سازندهٔ بازیکنان نیست، بلکه خودش هم یکی از مربیان جوان و هیجانانگیز فوتبال اروپا محسوب میشود. او سال گذشته از هدایت دورتموند استعفا داد؛ تیمی که با رهبری او به فینال لیگ قهرمانان اروپا رسید و در ومبلی مقابل رئال مادرید مغلوب شد. صعودی شگفتانگیز که در آن دورتموند، پاری سن ژرمن و اتلتیکو مادرید را حذف کرد و در فینال تا آخرین لحظه مقابل تیمی که بلینگام در ترکیبش بود، ایستاد.
ترزیچ احساس میکرد دورتموند را به سقف توانش رسانده و به چالشی تازه نیاز دارد. او در نخستین دورهٔ حضورش در سال ۲۰۲۱، در اوج همهگیری کرونا، قهرمان جام حذفی آلمان شد و در فصل ۲۳-۲۰۲۲ تنها به خاطر تفاضل گل، عنوان قهرمانی بوندسلیگا را به بایرن مونیخ واگذار کرد. در تاریخ ۱۱۶ سالهٔ باشگاه، فقط یورگن کلوپ و توماس توخل دستاوردهایی در سطح او دارند؛ و مثل آن دو، او هم علاقهای عمیق به فوتبال انگلیس دارد.
ترزیچ به خوبی انگلیسی صحبت میکند و دورهٔ مربیگری حرفهای خود را زیر نظر اتحادیهٔ فوتبال انگلیس گذرانده است؛ جایی که همدورهٔ گراهام پاتر، نمانیا ویدیچ، نیکی بات و دیوید جیمز بود.
در گذشته، باشگاههایی چون منچستریونایتد، چلسی و میلان نسبت به جذب او ابراز علاقه کرده بودند و حالا هم از او به عنوان گزینهای مناسب برای پروژههای آیندهنگر یاد میشود. اخیراً نیز شایعاتی دربارهٔ علاقهٔ موناکو و یوونتوس به او مطرح شده است.
ترزیچ در دوران مربیگریاش مقابل تیمهای انگلیسی هم نتایج خوبی گرفته است: برابر منچسترسیتی و چلسی عملکرد درخشانی داشت و در مرحلهٔ گروهی لیگ قهرمانان، در گروه موسوم به «گروه مرگ» بالاتر از نیوکاسل صعود کرد و دو بار آن تیم را شکست داد.
او بدون تردید فراتر از انتظارات ظاهر شد. هالند در تیمش بینظیر بود و بلینگام نیز همینطور. سانچو اما موردی جالبتر است؛ بازیکنی که به لطف بازیهای درخشانش زیر نظر ترزیچ در سال ۲۰۲۱، با مبلغی بزرگ به منچستریونایتد پیوست، اما آن انتقال موفق نبود و دوباره به صورت قرضی به دورتموند برگشت و در مسیر رسیدن به فینال لیگ قهرمانان دوباره درخشید. اکنون در ۲۵ سالگی، سانچو به صورت قرضی از منچستریونایتد در استون ویلا بازی میکند.
ترزیچ میگوید:
اگر میخواهید از بازیکنان چیز خاصی به دست آورید، باید بیرون از زمین هم به آنها چیز خاصی بدهید. این بخشی از مهارتهای مدیریت انسانی است که در این سالها آموختهام. جود نمونهای است که خیلی خوب جواب داد. او فصلهایی فوقالعاده در لیگ قهرمانان داشت.
اما ترزیچ چطور توانست رفتار و شخصیت بلینگام را مدیریت کند؟ بازیکنی که اخیراً (درست یا نادرست) به دلیل برخی رفتارها زیر ذرهبین قرار گرفته است. وقتی از بیرمنگام به دورتموند آمد، ترزیچ در نقش مترجم و کمک مربی کنارش بود. این مربی کروات توضیح میدهد:
به او گفتم شاید وقتی تو قهرمان لیگ قهرمانان میشوی، من دیگر در کنارت نباشم؛ اما وقتی نخستین جام حرفهای خودت را میبری، کنارت خواهم بود؛ این همان کاری بود که در جام حذفی انجام دادیم. آن سکوی پرتاب او شد. اما متأسفانه وقتی او جام لیگ قهرمانان را در ومبلی بالا برد، من هم آنجا بودم! هر دوی ما به فینال رسیدیم، ولی او با انتقالی رکوردشکن ما را ترک کرد و ۱۰ ماه بعد در فینال دوباره مقابل هم قرار گرفتیم.
رسیدن به آن فینال اهمیت بیشتری پیدا میکند وقتی بدانیم ترزیچ بدون هالند این کار را کرد. با حضور هالند، دورتموند ۸۵ گل در لیگ زد و او ۲۹ تا از آنها را به تنهایی به ثمر رساند. پس از جداییاش، تیم فقط ۲ گل کمتر زد، در حالی که بهترین گلزن جدیدشان فقط ۹ گل داشت. ترزیچ سیستم تیم را تغییر داد و راههای تازهای برای حمله پیدا کرد.
ادین ترزیچ قبل از ترک کردن دورتموند، این باشگاه را برخلاف انتظارات و با شکست دادن حریفانی سرسخت به فینال اروپا رساند
بلینگام نقش محوری در این روند داشت و در ۱۹ سالگی زمانی که متس هوملس و مارکو رویس غایب بودند، به عنوان کاپیتان سوم، بازوبند را به بازو میبست. ترزیچ میگوید:
میخواستیم او را از یک بازیکن صرفاً پیروزیطلب، به یک رهبر واقعی تبدیل کنیم.
ترزیچ اعتقاد دارد باید با هر بازیکن به شکل مختص به خودش برخورد کرد. مثلاً دربارهٔ سانچو میگوید:
او گاهی در وقتشناسی مشکل داشت، اما به جای عصبانیت، تلاش کردم او را در چارچوب قوانین باشگاه نگه دارم. سعی میکردم در زمین، شادی کودکانهٔ درون جیدون را بیدار کنم و بیرون از زمین، روحیهٔ حرفهای او را.
بااینحال، نظم برایش حیاتی است:
تنها چیزی که بازیکنان بیشتر از قوانین از آن متنفرند، بیقانونی است. مربی گاهی باید برادر باشد، گاهی پدر، گاهی وکیل و گاهی قاضی. تنها چیزی که من نمیخواهم این است که همیشه پلیس باشم.
ترزیچ اکنون آمادهٔ بازگشت به مربیگری است. او در یک سال اخیر با استفاده از زمان استراحتش، با بسیاری از مربیان دربارهٔ تجربههایشان گفتوگو کرده و از چهرههای خارج از فوتبال نیز دربارهٔ رهبری و مدیریت آموخته است.
او در پایان میگوید:
از زمان جداییام از دورتموند، با افراد زیادی صحبت کردهام و ایدههای زیادی دارم. اما هیچ عجلهای ندارم. برایم مهم نیست کشور یا نام باشگاه چه باشد؛ فقط میخواهم پروژهای مشترک باشد که همه واقعاً بخواهیم آن را پیش ببریم.
فلش بک: حمایت هواداران دورتموند از ادین ترزیچ پس از ناکامی در کسب مقام قهرمانی در هفته پایانی بوندس لیگا / فیلم