منچستر سیتی در رقابتهای فصل گذشته لیگ برتر فوتبال انگلیس، رکورد پشت رکورد شکست و قهرمان شد؛ اما این تیم میتواند عملکردش را تکرار کند؟ جمعه آینده که لیگ برتر شروع میشود، پپ گواردیوا و تیمش به دنبال انجام ماموریتی میروند که هیچ تیمی از سال ۲۰۰۹ موفق به انجامش نشده: دفاع موفق از عنوان قهرمانی.
تا قبل از سال ۲۰۰۹ قهرمانان لیگ برتر هفت بار موفق به دفاع از عنوانشان شدند اما در نه فصل پس از آن هیچ تیمی نتوانسته دو فصل پیاپی قهرمان این مسابقات شود.
در این دوره، بایرن مونیخ شش بار پیاپی قهرمان بوندسلیگا شده، بارسلونا توانسته دو بار از قهرمانیاش در لالیگا دفاع کند، یوونتوس هفت بار متوالی قهرمانی فوتبال ایتالیا شده و پاریسنژرمن از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶، چهار بار پیاپی جام قهرمانی فوتبال فرانسه را بالای سر برده است.
اما چرا وضعیت در لیگ برتر فوتبال انگلیس متفاوت است؟ بیبیسی نکاتی کلیدی را پیدا کرده که میتوانند دفاع از عنوان قهرمانی در لیگ برتر را سختتر از سایر لیگهای معتبر کنند.
قدرت پول؛ رقبا بیشتر از قهرمان خرج میکنند
قرارداد ۵ میلیارد و ۱۴۰ میلیون پوندی حق پخش تلویزیونی باشگاههای لیگ برتربه آنها قدرتی فوقالعاده برای خرید بازیکن در مقایسه با رقیبان اروپاییشان داده است.
به عبارت دیگر تیمهای مطرح پس از ناکامی در کسب قهرمانی، در تابستان بعد از آن به خوبی میتوانند تیمشان را برای فصل آتی تقویت کنند.
پس از منچستر یونایتد در سال ۲۰۰۹ و در نه فصل اخیر که تیمی نتوانسته از عنوان قهرمانیاش دفاع کند، هفت بار مدافع عنوان قهرمانی در تابستان کمتر از تیمی که فصل بعد قهرمان شده، هزینه کرده است.
تنها موارد استثنا منچستر یونایتد در فصل ۱۱-۲۰۱۰ و لستر سیتی در فصل ۱۶-۲۰۱۵ هستند، زمانی که تیمها به نسبت فصلی که قهرمان شدند (به ترتیب ۲۱.۸۷ میلیون پوند و ۳۴.۳۸ میلیون پوند) به مراتب پول بیشتری هزینه کردند. آمار کلی نشان میدهد قهرمانان که از وضعیتشان راضی بودند از سوی رقیبانی که پول خرج کردند، عقب رانده شدند.
با این حال، مایک فلن، دستیار پیشین الکس فرگوسن که با منچستر یوناید از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ سه بار پیاپی قهرمان لیگ برتر شدند، میگوید حتی در آن دوران هم باشگاه در فکر یک خرید گزاف نبوده است: "وقتی شما به مرحلهای میرسید که ذهنیت برنده دارید و قهرمان میشوید، یعنی یک چیزی را درست انجام دادهاید و تیم خوبی دارید. کاری که باید بکنید این است که یکی دو بازیک جدید بخرید که شما را به سطحی بالاتر برسانند و تحرک تیم را تغییر دهند."
اشتباه قهرمانان در خرید بازیکن تکرار میشود
در شش دوره اخیر، پدرو و مروان فلینی تنها بازیکنانی بودند که مدافع عنوان قهرمانی لیگ برتر خرید و توانستند جایی ثابت در ترکیب اصلی تیم پیدا کنند.
به این ترتیب میتوان گفت که قهرمانان لیگ برتر، بازیکنان مناسبی که بتوانند به آنها برای دفاع از عنوانشان کمک کنند را نمیخرند.
در تابستان ۲۰۱۷، چلسی قهرمان لیگ برتر ۱۸۶ میلیون پوند برای خریدن هفت بازیکن خرج کرد. اکثر این بازیکنان شامل تیمو باکایوکو، داویده زاپاکاستا، دنی درینکواتر و آلوارو موراتا نتوانستند آنچنان که باید بدرخشند و کار به جایی رسید که آنتونیو کونته، سرمربی وقت چلسی گفت نتوانسته اولویتهای اصلیاش را به استمفورد بریج بیاورد.
آنها در سال ۲۰۱۵ گذشته از جذب پدرو که انتقال موفقی بود با خریدن عبدالرحمان بابا، کندی، ناتان، مت میازگا، آزمیر بگوویچ، فالکائو، پاپی جیلوبوجی و مایکل هکتور اشتباه مشابهی را مرتکب شده بودند.
کمتر کسی بود که پس از قهرمانی لستر، از این تیم انتظار تکرار موفقیتش را داشته باشد، اما این باشگاه در تابستان پس از قهرمانی ۶۶ میلیون و ۶۰۰ هزار پوند برای خرید اسلام سلیمانی، احمد موسی، نامبالیس میندی، بارتوش کاپوستکا و سایرین خرج کرد و هیچ کدام هم نتوانستند تاثیر قابل توجهی در فصل بعد داشته باشند.
عملکرد باشگاههای منچستری هم در این زمینه قابل دفاع نیست.
منچستر سیتی در تابستان پس از قهرمانی دراماتیک سال ۲۰۱۲ لیگ برتر، ۵۵ میلیون و ۷۶۰ هزار پوند خرج کرد و بازیکنانی مانند مایکون، جک رادول، ژاوی گارسیا، ماتیا ناستاسیچ و اسکات سینکلر را به خدمت گرفت.
در فصل ۱۵-۲۰۱۴ هم که منچستر سیتی بار دیگر قهرمان لیگ برتر شد، آنها پولشان را خرج بازیکنانی مانند الیاکیم مانگالا، برونو زوکولینی و باکاری سانگا کردند و این بار هم هیچ کدام از تازهواردها نتوانستند عملکرد قابل توجهی داشته باشند.
در اولین فصل پس از دوران فرگوسن در منچستر یونایتد، دیوید مویز که تیم قهرمان لیگ برتر را تحویل گرفته بود، فقط فلینی و گیرمو وارلا (مدافع کناری) را به تیم اضافه کرد، در حالی که یونایتد سال ۲۰۰۹ مایکل اوون، آنتونیو والنسیا، بیرام دیوف و گابریل اوبرتان را به تیم قهرمان اضافه کرده بود.
کمبود انگیزه قهرمان و میل به پیروزی سایرین
الکس فرگوسن تنها مربی تاریخ لیگ برتر است که در مقاطع مختلف از عنوان قهرمانیاش دفاع کرد. او شش بار این کار انجام داد و پس از نخستین قهرمانی با منچستر یونایتد در سال ۱۹۹۲، ترفندی داشت که نگذارد بازیکنانش بیانگیزه شوند.
دیمیان هیوز، روانشناس ورزشی میگوید: "سر الکس فرگوسن به بازیکنانش گفته بود که کادر فنی نام دو نفر را که فکر میکنند با قهرمانی در لیگ برتر ارضا شدهاند را نوشتهاند. با این حال فرگوسن به آنها گفته بود که وفاداری باشگاه به آن بازیکنان این فرصت را به آنها میدهد که ثابت کنند کادر فنی اشتباه کرده است. گری پالیستر میگوید هر هفته از فرگوسن میپرسیده که نام چه کسانی در پاکت قرار دارد و فرگوسن جواب میداده که باید تا آخر فصل صبر کند. در پایان فصل و زمانی که تیم منچستر یونایتد پس از قهرمانی در لیگ برتر و جام حذفی مشغول خروج از ورزشگاه ومبلی بود، این سئوال هنوز در ذهن بازیکنان قرار داشت. پالیستر بار دیگر از فرگوسن در مورد نامهای داخل پاکت پرسید و سرمربی منچستر یونایتد جواب داد: موضوع را نفهمیدی؟ هیچ اسمی داخل پاکت نیست. چنین بازیکنی در رختکن تیم جایی ندارد چون برخورد کردن با بازیکن بیانگیزه برای باشگاه مهمتر از وفادار بودن است."
هیوز معتقد است تیمهای موفق "چهار یا پنج" بازیکن دارند که استانداردهایی را تثبیت میکنند که مانع از بیانگیزه شدن سایرین میشود.
او گفت: "به منچستر یونایتد، چلسی و قبلتر از آن لیورپول نگاه کنید. آنها ذهنیتی داشند که اول هر فصل از نو ساخته میشد و پیش میرفت. یونایتد بازیکنانی مانند رایان گیگز، پل اسکولژ و گری نویل داشت که موفقیتهای سریالی داشتند و استاندارد بالایی را وارد رختکن تیم میکردند."
دغدغه بازی در اروپا
در سالهای اخیر بسیاری از کارشناسان عقیده داشتند که یکی از دلایل مهم قهرمانی لستر و چلسی در لیگ برتر این بود که آن فصل مجبور نبودند در لیگ قهرمانان اروپا بازی کنند.
در فصل بعد هر دو تیم در تکرار موفقیت ناکام ماندند و به نظر میرسید که دلیل آن تعداد بالاتر بازی به دلیل حضور در رقابتهای اروپایی بود.
لستر در فصل ۱۶-۲۰۱۵ در ۴۳ مسابقه به زمین رفت، در حالی که فصل بعد از آن ۵۴ بار مسابقه داد و در رتبه دوازدهم لیگ برتر ایستاد. در فصل ۱۷-۲۰۱۶ چلسی ۴۷ بار مسابقه داد، اما فصل بعد تعداد بازیهایش به ۵۹ رسید و در رتبه ششم لیگ برتر قرار گرفت.
هر دو باشگاه در فصل منتهی به قهرمانی از ترکیب ثابت استفاده کرند اما در فصل بعد سیستم چرخشی بین بازیکنان را جایگزین آن کردند.
ضمن این که نباید فراموش کرد حضور در رقابتهای اروپایی علاوه بر خستگی و مصدومیت در آمادهسازی تیم هم تاثیر میگذارد.
فلن میگوید بازیکنانی که وسط هفته در یک دیدار اروپایی بازی کردهاند معمولا نمیتوانند برای دیداری که روز شنبه در لیگ برتر برگزار میشود، آماده شوند؛ چه برسد به این که زمان زیادی صرف تحلیل مسابقهای شود که قرار است در خانه حریف انجام شود.
فلن گفت: "برنامه شما میتواند این گونه باشد شنبه مسابقه میدهید، دوشنبه تمرین میکنید، سهشنبه برای شرکت در یک مسابقه اروپایی به خارج سفر میکنید، چهارشنبه بازی میکنید، پنجشنبه برمیگردید، جمعه صبح یک جلسه ریکاوری دارید و عصرش برای بازی خارج از خانه در لیگ برتر سفر میکنید. دفعه بعدی که باید مسابقه بدهید احتمالا یک روز کامل هم تمرین نکردهاید و این در بازی مقابل تیمهای بزرگ خودش را نشان میدهد."
داستان این فصل متفاوت است؟
منچستر سیتی فصل گذشته با ۱۹ اختلاف امتیاز نسبت به رقیب همشهری قهرمان پر قدرت لیگ برتر فوتبال انگلستان شد. این اختلاف نشان از کار سخت رقیبان برای کم کردن فاصل با این تیم دارد.
اما در فصل نقل و انتقالات تابستانی رقیبان حسابی سر کیسه را شل کردهاند: آرسنال، منچستر یونایتد و به خصوص لیورپول با ۱۷۱ میلیون هزینه، به دنبال سرنگون کردن تاج و تخت آبیهای منچستر هستند.
منچستر سیتی گرچه رکورد نقل و انتقالات خودش را شکست و ۶۰ میلیون پوند برای خریدن ریاض محرز، هافبک الجزایری لستر هزینه کرد، اما جورجینیو از ناپولی به چلسی رفت تا سیتی در گرفتن هافبک وسطی که گفته میشد هدف اصلی پپ گواردیولا است، ناکام بماند.
آمادگی ذهنی از ویژگیهای اصلی گواردیولا در مربیگری است. مانوئل استیاره، بازیکن حرفهای سابق واترپولو جزو کادر فنی منچستر سیتی است با این شرح وظیفه: "جستجوی راههای ابتکاری برای الهام بخشیدن به بازیکنان."
با وجود پیشرفت قابل توجه، رقیبان منچستر سیتی سخت بتوانند فاصله با این تیم را به صفر برسانند و اگر قرار باشد سنت ناکامی در دفاع از عنوان قهرمانی لیگ برتر شکسته شود، به نظر میرسد که این فصل مناسبترین زمان است.