اختصاصی طرفداری- لیگ ABA را کمتر کسی می شناسد. لیگی که باعث پیشرفت لیگ NBA شد و میراث آن تا ابد در دنیای بسکتبال خواهد ماند.
در دهه 1960، لیگ های بسکتبال متعددی در آمریکا به وجود آمد و هدف تمام آنها، به چالش کشیدن لیگ NBA بود، لیگی که جدیدترین لیگ میان 4 ورزش اصلی آمریکا بود و در آن زمان، به اندازه کافی به موفقیت نرسیده بود و با 3 ورزش دیگر فاصله داشت. یکی از لیگ هایی که تنها یک فصل کامل دوام آورد، لیگ ABL یا همان American Basketball League بود. این لیگ چند قانون جالب داشت که در آن زمان چندان مورد توجه قرار نگرفت. این لیگ برای اولین بار از خط سه امتیازی در بسکتبال استفاده کرد، قانون مالکیت 30 ثانیه را وضع کرد و فاصله خط پرتاب آزاد با سبد را کمی بیشتر کرد. استقبال مردم از این لیگ خوب نبود و تماشاگران کمی به ورزشگاه ها می رفتند، همین باعث تا این لیگ به دلیل مسائل مالی تنها بعد از 2 سال مجبور به تعطیلی شود.
در سال 1967 اما لیگ ABA یا همان American Basketball Association شکل گرفت. لیگ ABA شرایط بسیار بهتری نسبت به دیگر لیگ های تازه تاسیس داشت و مشخص بود که دوام بیشتری می آورد. لیگ ABA ایده های لیگ های قبل از خود را اجرا کرد، مانند خط سه امتیازی و مالکیت توپ 30 ثانیه که از لیگ ABL گرفته شده بود. یکی دیگر از تفاوت های این لیگ با لیگ NBA، استفاده از توپ سه رنگ سفید، آبی و قرمز به جای توپ نارنجی رنگ بود. لیگ ABA با پیشنهاد دستمزد بیشتر، برخی از بهترین داورهای بسکتبال را هم از NBA به لیگ خود کشاند تا هدفش را ثابت کند.
این لیگ از 11 تیم تشکیل شده بود، اما تنها دو تیم در مدت حیات این لیگ جابه جا نشدند و سایر تیم ها مدام در حال انتقال از شهری به شهر دیگر بودند. به عنوان مثال تیم دنور ناگتس، در ابتدا به کنزاس سیتی تعلق داشت اما به دلیل نبود ورزشگاه مناسب به دنور منتقل شد. نام این تیم هم ابتدا دنور لارکس بود، سپس دنور راکتس لقب گرفت و سرانجام به دنور ناگتس تبدیل شد. نکته جالب دیگر این است که شهرهای یوتاه، دالاس، هیوستون، میامی، نیواورلینز، ممفیس، مینسوتا و شارلوت همگی قبل از اینکه تیمی در NBA داشته باشند، عضو لیگ ABA بودند. از تیم های نام آشنای این لیگ می توان به سن آنتونیو اسپرز، ایندیانا پیسرز، دنور ناگتس و نیویورک نتس اشاره کرد.
دنور راکتس در فصل 1969-1968وجود قوانین جدید و استفاده از چهره های شناخته شده بسکتبال، باعث شد تا مردم کم کم به این لیگ جذب شوند. لیگ ABA در سال 1976 نیز برای اولین بار در آل استار، مسابقه اسلم دانک را به وجود آورد و مورد استقبال شدید طرفداران بسکتبال قرار گرفت. با اینکه لیگ ABA طرفداران زیادی پیدا کرده بود، اما نبود قراردادهای کافی تلویزیونی، مشکلات زیادی برای تیم ها به وجود آورد و به تدریج باعث به وجود آمدن ضررهای مالی شد. این مسئله که موضوع جدی ای به شمار می رفت، باعث شد که لیگ ABA افول کند و به فکر تعطیلی باشد. در سال 1976 اما لیگ NBA تصمیم گرفت که با لیگ ABA ادغام شود و از برخی تیم ها و قوانین این لیگ استفاده کند.
طی قراردادی که این دو لیگ با یکدیگر به امضا رساندند، 4 تیم سن آنتونیو اسپرز، ایندیانا پیسرز، دنور ناگتس و نیویورک نتس به لیگ NBA پیوستند و 2 تیم کنتاکی کولونلز و اسپریت آو سینت لوئیس که نتوانستند با NBA ادغام شوند، به فروش رسیدند. این وسط مسئولین نیویورک نیکس که تیم شان در NBA حضور داشت، با ورود دیگر تیم نیویورکی یعنی نیویورک نتس مشکل داشتند و به آنها اجازه استفاده از ورزشگاه شان را نداد. برای اینکه نتس طرفداران نیکس را به سمت خود نکشاند، مسئولین نیویورک نتس مجبور شدند تا 4.3 میلیون دلار به نیکس بدهند. نتس تصمیم گرفت که به جای پرداخت این مبلغ، ستاره معروف خود یعنی جولیوس اروینگ را به نیکس بدهد، اما آنها قبول نکردند. نتس برای اینکه به تواند ورزشگاهی در شهر نیوجرسی داشته باشد، مجبور به فروش اروینگ به فیلادلفیا سونی سیکسرز شد تا کمی از مبلغ این ورزشگاه را به دست آورد.
ادغام این دو لیگ باعث شد تا برخی از ویژگی های لیگ ABA به NBA برسد. خط سه امتیازی، بعد از 3 سال در سال 1979 وارد NBA شد. مسابقه اسلم دانک جزئی از آخر هفته آل استار شد و به پاس یادبود از لیگ ABA، در مسابقه پرتاب سه امتیازی آل استار، از توپ های رنگی ای که در لیگ ABA استفاده می شد، به عنوان توپ های امتیاز که 2 امتیاز دارند، استفاده می شود. آمدن خط سه امتیازی به لیگ NBA، دنیای بسکتبال را تغییر داد و به تدریج نحوه بازی بسکتبال تغییر کرد و بیشترین تاثیر آن را در دهه فعلی شاهد هستیم. با اینکه خط سه امتیازی برای اولین بار در لیگ ABL استفاده شد، اما این لیگ ABA بود که آن را ترویج داد و باعث شناخت این پرتاب ها شد. به همین دلیل، تاثیر لیگ ABA در بسکتبال امروز انکار نشدنی است.
از معروف ترین و بهترین بازیکنان لیگ ABA می توان به جولیوس اروینگ، جورج گروین، موزس ملون، ریک بری، لری براون و اسپنسر هیوود اشاره کرد که همگی بعد از ادغام دو لیگ NBA و ABA، از ستاره های NBA شدند.
موزس ملون و جولیوس اروینگ هر دو در ABA بازی کردند و بعد از ادغام به NBA رفتند و در سال 1983، فیلادلفیا سونی سیکسرز را به قهرمانی رساندند