۵. شب به یاد ماندنی (A Night to Remember)
میان طرفداران «شب به یاد ماندنی» ساخته ۱۹۵۸ و طرفداران «تایتانیک» (Titanic) ساختهی ۱۹۹۷ دربارهی صحت وقایع تاریخی در هر دو فیلم کمی اختلاف نظر وجود دارد. عوامل سازندهی «تایتانیک» معتقدند با بودجهی بالا و تکنولوژی ۴۰ سال پیشرفتهتر، فیلم بهتری ساختهاند. بهطور مثال، تا آن زمان نمونهی بهتری از صحنهی غرقشدن کشتی که توسط «جیمز کامرون» (James Cameron) به تصویر کشیده شده، وجود نداشته است.
بااینوجود، نمیتوان صحت وقایعی را که در «شب به یاد ماندنی» ثبت شدهاند، نیز نادیده گرفت. تمرکز اصلی در «تایتانیک» روی یک داستان عاشقانهی بدشگون بود که از قضا در آن کشتی معروف درحال رخدادن بود. در نسخهی روی «وارد بیکر» (Roy Ward Baker) شخصیتهای بیشتری در داستان وجود دارند. درنتیجه، ما دید بهتری از هر دو طبقهی اجتماعی حاضر در کشتی و عملکرد آنها هنگام غرقشدن به دست میآوریم. «شب به یاد ماندنی» یکی دیگر از بهترین فیلم های تاریخی است که نگاه واقعبینانهتری از این اتفاق را با خود دارد. خطاهای اندکی (مثل نصفنشدن کشتی هنگام غرقشدن) در فیلم وجود دارد که به دلیل کمبود اطلاعات در زمان ساخت، نمیتوان کسی را سرزنش کرد.
۴. سقوط (Downfall) یکی از بهترین فیلم های تاریخی جهان
«سقوط» بسیار بیباک و یکی از بهترین فیلم های تاریخی جهان است. کارگردانهای انگشتشماری وجود دارند که به فکر ساخت روزهای آخر زندگی یکی از بزرگترین هیولاهای تاریخ با نگاهی انسانی باشند. این دقیقا کاری است که «اولیور هرشبیگل» (Oliver Hirschbiegel) انجام داده است. او با ساخت «سقوط» به روایت ده روز آخر زندگی «آدولف هیتلر» پرداخته است. دقیقا نمیتوان گفت که هیتلر در این فیلم به عنوان قهرمان داستان به تصویر کشیده شده است، اما اینجا با یکی از انسانیترین چهرههایی که تابهحال از این مرد به نمایش درآمده روبهرو میشویم.
اینکه آيا هرگز به همدردی احساسی با او خواهید پرداخت یا نه یک مسألهی جدا خواهد بود، اما کارگردان «سقوط» برای به تصویرکشیدن هیتلر به عنوان یک انسان در بدترین شرایط خودش، لایق توجه ویژهای است. گذشته از آن، این فیلم باید به خاطر کمبود اطلاعات دقیق از آخرین روزهای زندگی هیتلر و ساخت نسخهای جامع از این ماجرا مورد تقدیر قرار گیرد. هیچ جزئیات مشخصی از این ده روز آخر زندگی هیتلر در دسترس نیست. اما احساساتی که در پس این روزها بروز میکنند، به اندازهی کافی اصیل هستند. اگر این فیلم را تنها از روی ویدئوهای «پارودی» (parody videos؛ تقلید طنزگونه از یک کار هنریِ دیگر) میشناسید، در حق خودتان لطف کنید و به تماشای فیلم اصلی بنشینید.
۳. گتیزبرگ (Gettysburg)
شما برای تماشای «گتیزبرگ» ساخت ۱۹۹۳ به چهار ساعت و سی و یک دقیقه زمان احتیاج دارید. البته که بیشتر زمان فیلم به نمایش نبرد گتیزبرگ اختصاص یافته است. اگرچه این قضیه از سرعت روند فیلم کاسته، اما جزئیات این نبرد تاریخی با دقت فراوان مورد برسی قرار گرفته است.
این دقیقا همان چیزی است که باید از دیدن یکی از بهترین فیلم های تاریخی انتظار داشته باشید. «رانالد اف. ماکسول» (Ronald F. Maxwell) کارگردان «گتیزبرگ» سعی کرده تا هر دو جبههی این نبرد، که در چنین موقعیت وحشتناک و خارج از تصوری گیر افتادهاند، را به تصویر بکشد. برخلاف نتیجهی واضح داستان، هیچ کدام از طرفین نسبت به دیگری از لحاظ اخلاقی برتری ندارد. چیزی که «گتیزبرگ» را به یک فیلم خاص تبدیل کرده، استفاده از زمان طولانی فیلم برای نشاندادن مزیتها و عیبهای خودِ میدان جنگ است که قبلا به ندرت در فیلمهای دیگر به این جنبه پرداخته شده است. اگر میخواهید همه چیز را دربارهی نبرد گتیزبرگ بدانید، تماشای این فیلم را از دست ندهید.
۲. فهرست شیندلر (Schindler’s List)
یکی دیگر از بهترین فیلم های تاریخی جهان که به دلیل ماهیت داستانش، به فیلمی دراماتیک تبدیل شده، «فهرست شیندلر» است. «استیون اسپیلبرگ» (Steven Spielberg) در مقام کارگردان تمایلی به ساخت یک مستند دراماتیک دربارهی هولوکاست نداشته است. در عوض، فیلمی ساخته که به همهی تماشاچیانش این حس را منتقل میکند که انگار درحال تماشای وقایع با چشمان خودشان هستند. ازهمینرو، برخی شخصیتها و موقعیتهای فیلم، به منظور تطابق بهتر با داستان کمی دستکاری شدهاند.
«فهرست شیندلر» داستان فوقالعادهای دربارهی کمکهای مردی است که پس از درک وحشت هولوکاست، سعی کرد جان کارگران یهودی کارخانهاش را نجات دهد. هرگونه عدم تطابق اتفاقات فیلم با واقعیت، در برابر نمایش اردوگاههای کار اجباری شهروندان یهودی، بسیار کمرنگ میشود. وقتی فیلمی به شدت به تاریخ وفادار باشد، بیشتر به یک فیلم ترسناک تبدیل میشود. بسیاری از نجاتیافتگان این واقعه، «فهرست شیندلر» را برای پیام و بیان حقیقت مورد تشویق قرار دادهاند.
۱. آپولو ۱۳ (Apollo 13)
نامبردن از یکی از بهترین فیلم های تاریخی که زمانی ساخته شده که تمام جزئیات آن واقعه توسط دوربینها و شاهدان عینی ثبت شدهاند، کمی عجیب به نظر میرسد. چیزی که «آپولو ۱۳» را از فیلمی «عجول» جدا میکند، این واقعیت است که به تصویرکشیدن موضوع اصلی فیلم تقریبا کار غیرممکنی در صنعت فیلمسازی به حساب میآمده است.
این فیلم نه تنها به نمایش آن وقایع پرداخته، بلکه روش نشاندادن آنها نیز فراتر از تصور بیننده است. بازسازی سفینهی ساختگی «آپولو ۱۳» با جزئیات زیادی همراه بوده است. همچنین در این فیلم نیز مثل فیلم «کشتی» حس درماندگی به خوبی یادآوری میشود. «آپولو ۱۳» این مزیت را داشت که راوی یکی از تازهترین دستاوردهای تاریخ بشری باشد. «ران هاوارد» (Ron Howard) کارگردان از این امتیاز به بهترین شکل استفاده کرده تا مطمئن باشد هیچ یک از ویژگیهای شخصیتهای داستان یا جزئیات تکنیکی نادیده گرفته نشده است. «آپولو ۱۳» یکی از بهترین فیلم های تاریخی است که به بهترین شکل و بادقت ویژهای بخشی از تاریخ را به تصویر کشیده است.