به احترام پدر
به احتمال زیاد اگر از متولدین دهه 60 و اوایل دهه 70 ایرانی سوال کنید اولین چیزی که از ویدیو گیم به یاد میاورید چیست یکی از بیشترین نام های که با آن روبرو خواهید شد نام Atari است نامی که خیلی دیرتر از دیگر کشورهای جهان در ایران معروف شد، ایران در دهه 50 و 60 درگیر انقلاب و جنگ 8 ساله با عراق شد که باعث شد خیلی دیرتر از دیگر کشورها تکنولوژی روز وارد کشورمان شود به همین دلیل بود که کنسول Atari 2600 که در سال 1977 وارد بازار جهان شده بود تا دهه 70 شمسی زمان ببرد که وارد ایران شود.
کنسول Magnavox Odyssey معروف به جعبه قهوه ای اولین کنسول تاریخ
البته کنسول Atari 2600 اولین کنسول تاریخ نبود بلکه اولین کنسول تاریخ ویدیو گیم Magnavox Odyssey بود که در سال 1972 وارد بازار شد، ولی Atari 2600 رو باید اولین سوپراستار صنعت ویدیو گیم دانست کنسولی که توانست صنعت ویدیو گیم را به عنوان یکی از صنعت های بزرگ دنیا سرگرمی معرفی کند شاید اگر Atari 2600 ساخته نشده بود هیچ وقت شاهد تبدیل شدن صنعت ویدیو گیم به پرهزینه ترین و سودآورترین صنعت سرگرمی امروزی جهان نبودیم.
هر چقدر از مهم بودن نام Atari در صنعت ویدیو گیم سخن گفته شود باز هم کم است اگر Ted Dabney و Nolan Bushnell کمپانی Atari را خلق نمی کردن و دهه مهم و تاثیر گذار 70 و 80 برای ویدیو گیم به وجود نمی آمد و شاید در همان دهه 70 برای همیشه ویدیو گیم مانند خیلی از تکنولوژی های دیگر به فراموشی سپرده می شود.
بنیانگذاران کمپانی Atari آقایان Ted Dabney و Nolan Bushnell در کنار رئیس امور اقتصاد و دارایی Fred Marincic و خالق Pong آقای Allan Alcorn
حال بریم سر جریان اصلی مقاله در این مقاله قصد نداریم درمورد تاریخچه این کنسول صحبت کنیم چون چیزی که بسیار است مقاله در ارتباط با تاریخچه کنسول Atari 2600 بلکه قصد داریم در مورد نکاتی از این کنسول تاریخی صحبت کنیم که شاید بسیاری از گیمرها از این نکات بی اطلاع باشند.
شروعی با نام یک دوچرخه
در حال حاضر تمام دنیا این کنسول را به نام Atari 2600 می شناسند ولی نام اولیه این کنسول VCS بود است که معنای ویدیو کامپیوتر سیستم بوده است، البته نکته جالب این کنسول رمز پروژه بوده است که استلا نام داشته است رمز پروژه Atari 2600 از روی نام دوچرخه یکی از طراحان بازی گرفته شده است که دوچرخه این طراح استلا نام داشته است.
کنسولی بسیار گران قیمت
شاید برای گیمرهای امروز که سن و سال کمتری دارند قیمت 200 دلاری Atari 2600 رقم خیلی کمی باشد و اگر کنسول های جدید نسل 9 با این قیمت وارد بازار میشدن باعث خوشحالی گیمرها می شد ولی ما درمورد سال 1977صحبت می کنیم زمانی که هنوز کسی صنعت ویدیو گیم را جدی نمی گرفت و خانواده ها حاضر به پرداخت هزینه زیادی برای یک کنسول بازی نبودن و این که نرخ تورم در سال 1977 با زمان حال بسیار تفاوت داشت اگر قیمت 200 دلاری Atari 2600 را با نرخ تورم قیمت گذاری کنیم Atari 2600 قیمتی معادل با 775 دلاری امروزی داشته است این قیمت این معنا را می دهد که Atari 2600 یکی از گرانترین کنسول های تاریخ بوده است.
سخت افزاری خنده دار برای گیمرهای امروزی
به احتمال زیاد اگر گیمرهای امروز نگاهی به سخت افزار Atari 2600 بیندازن آن را مورد تمسخر قرار دهند ولی این سخت افزار برای سال 1977 یکی از قدرتمندترین سخت افزارهای موجود بود، اعداد سخت افزاری Atari 2600 در حال حاضر بسیار خنده دار جلو می کنند پردازنده این کنسول پزدازنده MOS Technology 6052 با ۱٫۱۹ مگاهرتز بود که در زمان خود کمک بسیار به صنعت کامپیوترها و کنسول کرد و میزان رم Atari 2600 فقط 128 بایت بود یعنی 1 مگابایت هم نبود حال مقایسه کنید با سخت افزار امروزی که کم کم در حال کنار رفتن رم های نسل DDR4 هستیم.
شروعی سخت ولی پایانی خوش
در نسل دوم کنسول ها در دهه 70 مانند نسل حاضر نبود که مردم از ساعت ها قبل از لانچ یک کنسول برای آن در صف منتظر بمانند تا کنسول را خریداری کنند، در دهه 70 کلمه ویدیو گیم در بین جامعه آن روزها کلمه ناآشنا بود بلکه Atari 2600 این وظیفه را داشت تا جامعه را با ویدیو گیم آشنا کند، Atari 2600 توانست در سال اول لانچ خود موفق به فروش 250 هزار نسخه شود که نسبت به فروش کنسول های امروزی عددی بسیار ناچیز به حساب می آید.
مهاجمان میلیون دلاری
شاید اگر از ایرانی ها سوال کنید معروف ترین بازی Atari 2600 چه بازی است بیشتر ایرانی ها یک جواب داشته باشند و آن هم River Raid یا همان هواپیما معروف خودمان باشد، اما در سطح جهان متفاوت هست و دلیل معروف شدن Atari 2600 بازی Space Invaders یا مهاجمان فضا بود، البته این عنوان یک بازی دستگاه آرکید بود و تا قبل از سال 1979 بر روی کنسولی خانگی پورت نشده بود و شرکت Atari هم از محبوبیت Space Invaders استفاده کرد و ریک مایر را مسئول این پروژه کرد تا Space Invaders را روی Atari 2600 پورت کند نتیجه این کار برای Atari 2600 عالی بود و باعث شد که Atari 2600 فقط در یک سال به شهرت جهانی برسد و 100 میلیون دلار سود کند، و نکته جالب این هست مایر که مسئول پروژه پورت Space Invaders را روی Atari 2600 حقوق دریافتیش فقط 11 هزار دلار بود.
اولین صداگذاری
Atari 2600 برای خیلی از کارهای که امروزه بازیسازها انجام میدن کنسول ضعیفی بود پس صداگذاری هم مانند حال نبود که کاری ساده باشد صداگذاری در یک بازی برای سخت افزار Atari 2600 کار بسیار سختی بود ولی در دهه 80 دو بازی Open Sesameو Quadrun توانستن برای اولین بار در تاریخ از ترکیب صدایی در در بازی استفاده کنند.
Atari 2600 سلبریتی دنیا گیم
Atari 2600 کنسولی خاطره انگیز و نوستالژیک برای تمام دنیا هست در حدی که اگر فردی که هیچ آشنایی با گیم هم نداشته باشد باز هم نام Atari میشناسد، Atari 2600 اولین کنسول تاریخ بود که در سال 2007 یادبودش در سالن مشاهیر اسباب بازی های جهان ساخته شد، البته 46 روز بعد نیتندو هم به این افتخار دست پیدا کرد و کنسول دستی Game Boy این شرکت ژاپنی هم به این افتخار دست پیدا کرد.
لکه ننگ ابدی
در دهه 70 و 80 فیلم های مهمی بر روی پرده سینما رفتن که به محبوبیت بالایی به دست آوردن شرکت Atari هم که قصد استفاده از این محبوبیت را داشت دست به ساخت بازی های با محوریت فیلم های سینمایی محبوبی مانند ایندینا جونز، کشتار با اره برقی در تگزاس و دیگر فیلم ها زد ولی یک نام از همه بیشتر ماندگار شد E.T فیلمی که به محبوبیت شگفت انگیزی دست پیدا کرده بود همین محبوبیت باعث شد که Atari دست به ریسک بزرگی بزند و با پرداخت 21 میلیون دلار به شرکت یونیورسال امتیاز ساخت بازی E.T را به دست بیاورد ولی به دلیل زمان ساخت کم بازی بخاطر فشارهای مدیریت Atari بر روی تیم سازنده برای عرضه بازی در تعطیلات زمستانی بازی E.T تبدیل به یک فاجعه شد بازی که به نظر بسیار بدترین بازی تاریخ ویدیو گیم می باشد، E.T ضربه سنگینی به Atari وارد کرد Atari در دومین فصل از سال مالی 1983 متحمل ضرری 310.5 میلیون دلاری شده که یکی از مهم ترین دلایل سقوط Atari بود، Atari برای پاک کردن این لکه ننگ 2.5 میلیون کارتریج بازی E.T را در نیو مکزیکو زیر خاک دفن کرد.
نابغه در Atari
شاید خبر نداشته باشید که یکی از بزرگترین نام های دنیا تکنولوژی استیو جابز یکی از بنیانگذار شرکت Apple روزی به عنوان یک کارمند ساده در شرکت Atari فعالیت می کرده است، استیو جابز به همراه استیو ووزنیک از شرکت Atari جدا شدن و بعد از این جدایی بود که همراه با استیو ووزنیک شرکت Apple را تاسیس کرد.
اینترنت در دوران بیت و بایت
به احتمال زیاد خبر دارید که اولین کنسولی که به گیمر اجازه اتصال به اینترنت رو داد کنسول Dreamcast بود اما جالب است بدانید که سالها قبل از Sega شرکتی به نام CVC محصولی به نام GameLine برای Atari 2600 طراحی کرد که اجازه می داد که گیمرها به کمک خطوط تلفن به پایگاه شبه اینترنتی متصل شوند و بازی های خود را دانلود کنند.
نوشابه ها در جنگ
دهه 80 دورانی بود که دو شکرت بزرگ کوکاکولا و پپسی با یک دیگر در جنگ بودن و هر کدام به دنبال زمین زدن دیگری بود، در همین رقابت بود که بازی الهام گرفته شده از Space Invaders به نام Pepsi Invaders برای کارمندان شعبه آتلانتا به صورت انحصاری ساخته شد این بازی در حال حاضر بسیار کمیاب می باشد و هر نسخه از Pepsi Invaders به قیمت بیش از 2000 دلار به فروش می رسد.
کنسولی برای همه سلیقه ها
Atari 2600 توانسته بود در دهه 80 به کنسولی محبوب تبدیل شود که همین محبوب بودنن باعث شده بود تعداد زیادی بازی برای Atari 2600 ساخته شود تا دهه 80 بیش از 400 بازی برای Atari 2600 ساخته شده بود شاید در برابر اعداد امروز مانند 1846 بازی PS4 تا به امروز عدد 400 عدد بزرگی نباشد ولی وقتی تعداد بازی های Atari 2600 را با رقیب آن دورانش Intellivision که 150 بازی داشت مقایسه کنیم Atari 2600 از نظر بازی از رقیبان خود وضعیت خیلی بهتر داشته است.
ظهور برادران وارنر در دنیا گیم
یک سال قبل از انتشار Atari 2600 بوشنل و اعضای Atari به فکر فروش شرکت بودن چون کنسول Atari 2600 کنسول پر هزینه ای بود و نیاز به پشیبانی مالی داشت به همین ترتیب بود که چمد نام بزرگ دیزنی، برادران وارنر و MCA وارد رقابت شدن که در نهایت این برادران وارنر بود که با Atari همکاری و 28 میلیون دلار کمک مالی به بوشنل برای ساخت Atari 2600 کرد.
گنده 6 دکمه ای
Atari 2600 نام عجیب دیگر هم داشت به نام Heavy Sixer ، دلیل این نام گذاری بدنه چوبی و پلاستیکی ضخیم کنسول و 6 دکمه موجود روی بدنه کنسول بود.
سازنده اولین Easter Egg
به احتمال زیاد بیشتر دوستان خبر دارند که Easter Egg چیست، Easter Egg همان موارد مخفی در بازی ها گفته می شود که در مواردی به چیز خاصی اشاره دارد، همانند خیلی از موارد دیگر در ویدیو گیم اولین Easter Egg تاریخ هم به نام Atari 2600 هست، اولین Easter Egg تاریخ در بازی Adventure ساخته شد دلیل ساخت این Easter Egg نارضایتی سازنده و کارگردان بازی وارن رابیننت از شرکت سازنده بازی بود که به او اجازه نداده بودن که فهرست کارمندانی که بر روی این بازی کار کردن را در بازی درج کند، به همین دلیل وارن رابیننت دست به ساخت مکانی مخفی در بازی زد که با ورود به آن با پیام (ساخته شد به وسیله وارن رابیننت روبرو) می شدین به این ترتیب بود که اولین Easter Egg تاریخ ساخته شد.
پیرمرد
شاید تصور کنید که کنسول های نسل هفتم XBOX 360 و PS3 کنسول های با عمر طولانی نسبت به دیگر کنسول ها بودن ولی باید بدانید که Atari 2600 از کنسول های نسل هفتم هم بیشتر عمر کرد، Atari 2600 در سال 1977 منتشر شد ولی جالب هست که در سال 1989 بازی جدید برای کنسول Atari 2600 منتشر شد یعنی 12 سال بعد از عرضه Atari 2600.