خوانسار شهری از توابع استان اصفهان، ایران و مرکز شهرستان خوانسار است. تاریخچه شهر خوانسار به پیش از اسلام می‌رسد. «خوان» به معنای چشمه و «سار» پسوند نشان دهنده کثرت است. در گذشته به علت کثرت چشمه‌های موجود در این منطقه این نامگذاری صورت گرفته‌است. مردم خوانسار دارای گویش مستقل خوانساری هستند که ریشه در زبان فارسی باستان داشته و از قبل از اسلام در این منطقه رایج بوده‌است. طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیت شهر خوانسار ۲۱٬۸۸۳ نفر بوده‌است.
اسنادی دربارهٔ مهاجرت دسته‌ای از قوم یهود در زمان کوروش بزرگ به خوانسار و سرگذشت آنان وجود دارد که هم‌اکنون در شهر همدان نگهداری می‌شوند. این اسناد نشان‌دهندهٔ قدمت تاریخی خوانسار هستند. یهودیان مهاجر در محلهٔ جهودا (جیدا) زندگی می‌کردند و پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران این شهر را ترک کردند. تاریخچه این شهر به پیش از اسلام می‌رسد، از جمله آثاری که این قدمت را نشان می‌دهد وجود آتشکده‌ای به نام تیر، همچنین معبدی به نام هیکل واقع در کوه تیر در حوالی روستای تیدجان و در نهایت سنگ قبری که حاوی اطلاعاتی به خط پهلوی بوده و در روستای قودجان پیدا شده‌است.
بنابر بعضی نوشته‌ها قدمت این شهر به زمان اسکندر می‌رسد، اعتقاد بر این است که اسکندر هنگام رفتن به اصفهان از این محل گذشته‌است و یکی از میدان‌های جنگ اسکندر و داریوش سوم در منطقه‌ای بین خوانسار، کهرود و اصفهان بوده‌است که داریوش در این جنگ شکست خورده‌است. در زمان حمله افغان‌ها به ایران اشرف افغان با سپاهی قصد تصرف این شهر را داشته که پس از مواجه با مقاومت مردم، محاصره شکست خورده و ایشان منصرف می‌شود.
خوانسار پس از اسلام، در قلمرو حکومت امویان، عباسیان، طاهریان، صفاریان، دیلمیان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان قرار داشته‌است. در اوایل سده ۷ ه.ق مغولان این ناحیه را گشودند و خرابی‌های بسیار به بار آوردند. پس از آن‌ها تیمورلنگ به مرکز ایران، از جمله خوانسار تاخت و چپاول و کشتار زیادی کرد. خوانسار، در دوران صفوی از مراکز مهم علم، ادب و صنعت بوده‌است. به علت توجه خاص پادشاهان صفوی به این شهر، هنرهای دستی و کارگاهی در این شهر رونق یافت؛ کارگاه هایی نظیر کارگاه روغن‌کشی، چیت بافی، کوزه‌گری، پشم‌زنی، قالی‌بافی، قاشق تراشی و گیوه‌دوزی شهرت یافت همچنین احداث مدرسه مریم بیگم صفوی از سوی همسر شاه تهماسب موجب پیشرفت فرهنگی خوانسار گشت.
از جمله وقایع دیگر کوچ اجباری تعداد از عرب‌های خراسان به امر نادر شاه از خراسان به قسمتی از این شهر بوده‌است که هم‌اکنون به دهستان عربستان (کوهسار) معروف است، این منطقه هم‌اکنون در شرق خوانسار واقع شده‌است. الله‌وردی خان پس از تصرف اصفهان به دست افاغنه ده هزار نفر نیروی سپاه خود را در خوانسار به مدت ۹ ماه نگاه داشت. در عهد صفویه و در حمله افاغنه به اصفهان و سپس خوانسار، مردم خوانسار با لشکر افاغنه توافق کردند که وارد شهر نشوند و در مقابل تمام کتاب‌ها و نسخه‌های علمی که همراه آنان بود را در ازای پرداخت ارزاق به آن‌ها بگیرند. یکی از این کتب ارزشمند، قرآنی خطی بود که به قرآن پاسنگی معروف شده بود. در دوران قاجار خوانسار مورد توجه قرار داشته‌است و بعضاً حاکمانی که سابقه وزارت هم داشتند به حکومت خوانسار منصوب شده‌اند.
کلمه خوانسار به چند طریق نگارش و تلفظ می‌شود از جمله خانسار، خانیسار، خونسار یا خُنسار، خوسار و خوانسار را می‌توان نام برد. این کلمه از دو بخش خوان و سار تشکیل شده‌است. خوان به معنای چشمه و حوض است و سار پسوند نشان دهنده کثرت است. عده‌ای عقیده دارند روزی ساربانی به همراه شتران خود به این محل آمده و گرفتار دزدان شده و سرانجام خونش ریخته شده‌است. همچنین عده‌ای معتقدند خان به معنی کندو و شأن به معنی عسل است و به بیان دیگر خوانسار به معنی مکان تولید عسل هم می‌تواند باشد.
شهرستان خوانسار یک بخش مرکزی است که شامل سه دهستان به نام‌های چشمه سار، گلسار و کوهسار می‌باشد و 18 روستا در خود دارد. این شهرستان دارای ۹۰۰۰ هکتار زمین زراعی و باغی است که ۶۳۰۰ هکتار آن جهت کشت محصولات زراعی و ۲۷۰۰ هکتار آن باغ است. عمده محصولات آن گندم، جو، علوفه، سیب زمینی، حبوبات و عمده محصولات باغی شامل انگور، گردو، بادام، آلو و سایر هسته دارها است.
طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ جمعیت شهر خوانسار ۲۰٬۴۹۰ نفر بوده‌است که در سال ۱۳۹۰، به ۲۱٬۳۳۸ نفر (۶۶۵۵ خانوار) افزایش یافته‌است. طبق سرشماری ۱۳۹۰، ۴۹٫۴٪ جمعیت این شهر را مردان و ۵۰٫۶٪ جمعیت را زنان تشکیل می‌دهند. در آخرین سرشماری که در سال ۱۳۹۵ صورت گرفت جمعیت آن به ۲۱٬۸۸۳ نفر افزایش یافته‌است که از این میزان ۱۰۶۸۴ نفر را مردان و ۱۱۱۹۹ نفر را زنان تشکیل داده‌اند و در مجموع ۷۰۹۲ خانوار در این شهر زندگی می‌کنند.
خوانسار در عرض جغرافیایی ۳۳ درجه و ۱۳ دقیقه شمالی و طول جغرافیایی ۵۰ درجه و ۱۹ دقیقه شرقی در ناحیه‌ای نه چندان دور از کویر مرکزی ایران در فاصله حدود ۱۵۰ کیلومتری شمال‌غرب شهر اصفهان واقع شده‌است. خوانسار شهری است خوش آب و هوا با ارتفاع ۲۲۵۰ متر بالاتر از سطح دریا و پوشش گیاهی متنوع و درختان میوه همچون گردو ، بادام ، آلو و سیب در دشت ها و باغات زیبای چشمه سار و گلسار به همراه زمین‌های زراعی و دشت گلستانکوه که گلهای لاله واژگون آن شهرت جهانی دارند. متوسط بیشترین دمای هوای خوانسار در گرمترین ماه تابستان به ۳۱ درجه سانتی گراد می‌رسد و متوسط دمای شبانه روز در همین ماه بیست و چهار درجه سانتی گراد است. بهار خوانسار با شکوفه زدن درختان، تابستان معتدل و خنک و پاییز نیز با هفت رنگ شدن طبیعت زیبایی خاص خود را دارند. در زمستان سرمای نسبتاً زیاد آن دلنشین و همراه با ریزش انبوه برف است. به‌طور مثال در سال ۲۰۱۴ میانگین دمای هوا در تمام فصول سال به ۱۲٫۵ درجه و میانگین بارش باران ۳۰ میلی‌متر بوده‌است.
تونل خوانسار به بوئین میاندشت، دومین تونل استان اصفهان از نظر بزرگی است. این تونل به عنوان شاهراه غرب استان اصفهان تلقی می شود که سه استان اراک- اصفهان- خوزستان را متصل می‌کند. این تونل طول ۸۸۰ متر و ۱۴ کیلومتر جاده دسترسی یکی از مهمترین نقاط جاده ای استان در اتصال به غرب کشور محسوب می‌شود و از سال 1391 کلنگ زنی آن انجام شده است.
حمل نقل مسافرین در شهر به وسیله سازمان تاکسیرانی شهرداری خوانسار صورت می‌گیرد. در این شهر ۸۵ دستگاه تاکسی فعال وجود دارد. پایانه مسافربری جدید شهر خوانسار با مساحت شش هزار مترمربع و با زیربنای ۸۰۰ مترمربع در سال ۱۳۹۲ افتتاح شد.
در سال ۱۳۵۲ بیمارستان امدادی فاطمیه با مساحت زیربنای ۲۵۰۰ متر افتتاح شد نام این بیمارستان بعدها به بیمارستان فاطمیه تغییر پیدا کرد، همچنین در سال ۱۳۷۵ در طرح توسعه این بیمارستان ۴۸۰۰ متر دیگر به زیربنای این مرکز افزوده شد. بیمارستان فاطمیه خوانسار با ۶۴ تخت بیمارستانی وچهار تخت مراقبت‌های ویژه و درمانگاه و آزمایشگاه مجهز تنها بیمارستان فعال خوانسار است. این بیمارستان در بین بیمارستان‌های کمتر از ۱۰۰ تحت، دارای رتبه درجه یک استانی است. علاوه بر بیمارستان فوق، مرکز درمانی شهید بهشتی نیز در ۶ طبقه احداث شده‌است. علاوه بر مراکز گفته شده، مراکز بهداشتی درمانی روستایی شهدای خم پیچ، شهید منتظری و مرکز ویست و مرکز بهداشتی درمانی شهری بیدهند نیز فعالیت دارند.
ساخت سد مخزنی باغکل از سال ۱۳۸۰ به‌طور جدی پیگیری شد. در سال ۱۳۸۴ عملیات اجرایی این پروژه آغاز شد و در بهمن ماه ۱۳۸۹ آبگیری گردید. این سد در کیلومتر ۲ جاده خوانسار اصفهان، بر روی رودخانه باغکل احداث شده‌است. طول تاج سد ۷۴۰ متر، عرض تاج ۱۲ متر، ارتفاع تاج از کف دریاچه ۶۰ متر، سر ریز آن در ۵۰ متری و گنجایش مخزن آن شش میلیون متر مکعب آب می‌باشد. علاوه بر آب رودخانه فصلی باغکل که به سد ریخته می‌شود، آب خروجی پارک ملی سرچشمه هم توسط ۵ پمپ پرقدرت آب مازاد رودخانه خوانسار را به سد پمپاژ می‌کنند. در این عمل آب بسیار زیادی که در همه ایام سال (خصوصاً زمستان و پاییز) هدر می‌رفت با طی مسافتی در حدود ۲۰ یا ۳۰ کیلومتر پس از گذر از کوه‌ها و تپه‌ها به‌طور پیوسته و شبانه‌روزی به سد ریخته و ذخیره می‌شود.
سوغات و محصولات:
عسل: عسل خوانسار یک فراوردهٔ طبیعی است که در ایران شهرت بسیاری دارد. وجود گیاه گون زمینه را برای پرورش زنبور عسل و تولید عسل انگبین مساعد نموده‌است به‌طوری‌که خوانسار در تولید عسل نقش مهمی در استان اصفهان داشته و فراورده طبیعی به اروپا نیز صادر می‌شود. میزان تولید عسل در سال ۱۳۹۱ در شهرستان خوانسار بالغ بر ۷۶ هزار تن عسل بوده‌است.
گز: گز، یکی از محصولات بومی خوانسار است که با درصدهای مختلفی از شهد گز انگبین تولید و ارائه می‌شود. گز از عصاره و شهدی به نام انگبین یا گز انگبین است که از درختچه‌ای به همین نام یعنی گز انگبین (گیاه) در نواحی خوانسار و برخی نواحی چهارمحال و بختیاری به دست می‌آید. عامل تولیدکننده شهد گز انگبین حشره کوچکی به نام پسیل است. این حشره تقریباً به اندازهٔ پشه است که از شیره این گیاه تغذیه کرده و شهد تولید می‌کند.
فرش ویستی: خوانسار صاحب یکی از اصیل‌ترین فرش‌های ایران به نام ساروق است که در روستای ویست شهر خوانسار بافته می‌شده‌است. این فرش به صورت ذهنی بافت می‌باشد و در آن از گره‌های ایلیاتی و رنگ‌های روناس طبیعی استفاده می‌شده‌است. این فرش با قدمتی ۲۴۰ ساله فقط در روستاهای ویست، ارجنک و کهرت بافته می‌شود. این نوع فرش در سال ۱۳۹۱ در فهرست آثار ناملموس به ثبت رسید.
سایر محصولات: گردو، بادام و آلو از سایر محصولات باغی با تولید بالا و سوغات خوانسار هستند. همین‌طور ترخینه و تنباکوی روستای ویست خوانسار که شهرت زیادی دارد و از نوع طبیعی تنباکو می‌باشد. تنباکوی روستای ویست خوانسار در کنار تنباکوی کاشان شهرت بسیار دارند.
شهرک صنعتی خوانسار در کیلومتر ۵ جاده گلپایگان-خوانسار بعد از روستای تیدجان احداث شده‌است. مساحت کل این شهرک ۶۹ هکتار است که به صورت کامل وارد فاز اجرایی شده‌است. فاصله این شهرک تا مرکز استان، ۱۶۲ کیلومتر می‌باشد. در این مجموعه ۲۷ شرکت واقع شده‌است که در مجموع برای ۳۲۸ نفر شغل ایجاد شده‌است.
جاذبه های خوانسار
پارک جنگلی سرچشمه: یکی از مهمترین و مشهورترین جاهای دیدنی خوانسار با نام پارک جنگلی سرچشمه شناخته می‌شود. این پارک در واقع تلفیقی از طبیعت دیرینۀ شهر خوانسار با معماری مدرن و خلاقانۀ روز است. این تلفیق به این شکل صورت گرفته است که درست در مرکز پارک جنگلی سرچشمه شاهد حوض‌چه‌هایی خواهید بود که از چشمه‌هایی موجود در کوه سیل منشأ گرفته‌اند. جالب است بدانید که هر یک از این چشمه‌ها برای خود نامی دارند و نام این چشمه‌ها عبارتند از: چشمۀ مرزنگوش، چشمۀ شترخون، و چشمۀ پیر. در واقع می‌توان گفت آنچه در پارک جنگلی سرچشمه در شهر خوانسار بی‌اندازه دلبری می‌کند و قلب‌ها را به تپش می‌اندازد و قدم‌ها را به سوی خود جذب می‌کند همین چشمه‌های گوارای آب است. چشمه‌هایی که از قلب زمین به سطح رسیده‌اند و پس از گذر از این مسیر طولانی بی‌اندازه گوارا شده‌اند و انگار تمام گرمای خود را به سنگ‌های راه سپرده‌اند و حالا همراه با اوج خنکای نسیم به استقبال مهمانان مهربان شهر خود، خوانسار تماشایی شتافته‌اند. همچنین لازم است اضافه کنم که در این پارک، در کنار چشمه‌های خنک و گوارا، تخت‌هایی از جنس چوب نیز در گوشه گوشۀ آن به انتظار نشسته‌اند و برای پذیرایی از مهمانان ارجمند خود لحظه‌شماری می‌کنند. حضور در این پارک جنگلی، نشستن بر فراز تخت‌هایی از جنس چوب، سایه‌بانی از جنس درخت و نوای جریان آب زلال، ارمغان شهر خوانسار هستند برای مهمانان نازنین خود. و به حتم خواهید شنید این نوا را که خواهد گفت: ناب‌ترین لحظه‌ها تقدیم تو باد …
مقبره باباپیر ترک: یکی دیگر از جاهای دیدنی خوانسار با نام مقبره باباپیر ترک شناخته می‌شود. البته لازم است اضافه کنم که این مقبرۀ تاریخی و به بیانی محترم و عرفانی در پارک جنگلی سرچشمه واقع شده است. به این ترتیب در کنار تفرج و تفریح در پارک جنگلی سرچشمه امکان دیدار از این مقبرۀ تاریخی را نیز خواهید داشت. البته این نکته را نیز لازم است خاطرنشان کنم که این مقبره تنها به یک فرد تعلق ندارد و در واقع هفت تن از عارفان نامی در این مقبره به خاک سپرده شده‌اند. اصلی‌ترین فردی که مقبره به نام ایشان ثبت شده است و مردم نیز با نام ایشان مقبره را می‌شناسند با نام باباپیر ترک یا شیخ عدنان شهرت دارد. شیخ عدنان یکی از عرفای مشهور و به نام بوده که در قرن ششم هجری قمری می‌زیسته است. بنای این مقبره در دوران حکومت صفویان ساخته شده است و از تمام اصول معماری دوران صفوی بهره برده است و از این حیث بسیار جذاب و تماشایی خواهد بود. در حال حاضر شیخ ابا عدنان، باباپیر ترک یا شیخ عدنان در قبرۀ باباپیر ترک در پارک جنگلی سرچشمه به همراه ۶ تن از اهالی عرفان به آرامی آرمیده‌اند و هر ساله افراد بسیار بسیار زیادی چه از سراسر استان خارق‌العادۀ اصفهان، چه از سراسر ایران زیبا، و چه از سراسر دنیای بزرگ به دیدار آن‌ها می‌شتابند. شما هم در سفر به شهر تماشایی خوانسار پس از تفریح و تفرج در پارک جنگلی سرچشمه به دیدار مقبرۀ باباپیر ترک بروید.
دشت لاله‌های واژگون واقع در منطقۀ گلستان کوه: یکی دیگر از جاهای دیدنی خوانسار که بسیار مورد توجه گردشگران عزیز قرار می‌گیرد با نام دشت لاله‌های واژگون شناخته می‌شود. شاید هر زمان نام دشت لاله‌های واژگون به گوش هر یک از ما برسد بدون تعلل تصویر ناب شهر الیگودرز به همراه دشت وسیعی از لاله‌های واژگون در ذهن‌مان نقش ببندد. اما این بار این دشت وسیع از لاله‌های واژگون در شهر خوانسار و در استان اصفهان چشم به راه گردشگران و دوستداران طبیعت نشسته‌اند. لاله‌های واژگون به طور کلی ویژگی‌های منحصر به فردی دارند. اولین نکته‌ای که بسیار جلب توجه می‌کند زیبایی غیرقابل وصف آن‌ها و رنگ مخصوص سرخ مایل به کبود آن‌ها است. اما دومین نکته پس از زیبایی بی‌مثال این گل‌ها، کوتاهی عمر این زیبایی است. متأسفانه هر آنچه زیباست زودگذر است و زیبایی این لاله‌های واژگون نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود. اما کیفیت زندگی این گلهای زیبا درست برعکس کمیت طول عمر آن‌ها است. شاید باورش دشوار باشد اما این گلهای زیبای کوتاه عمر در ریشه و پیاز خود خاصیتی ناب دارند که این خاصیت ناب به عنوان دارو در درمان دردهایی از قبیل رماتیسم یا سایر دردهای مفصلی یا حتی برخی از بیماری‌های کبدی مؤثر است و مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین با وجود این کیمیای مؤثر که در وجود این گلهای زیبا قرار گرفته است ارزش این گل‌ها هزاران هزار برابر بیشتر خواهد شد. بر این اساس اگر بخواهید حتماً این گلهای ارزشمند، این لاله‌های واژگون را در شهر خوانسار ببینید ناچار باید اردیبهشت ماه را برای سفر به این دیار انتخاب کنید. لاله‌های واژگون هر سال از ابتدای اردیبهشت ماه تا انتهای این ماه پر برکت به انتظار دیدار گردشگران عزیز خواهند نشست.علاوه بر این لازم است اضافه کنم که منطقۀ گلستان کوه از چشمه‌هایی پر آب و دشتی سراسر سبز نیز بهره دارد.
روستای دره بید: یکی دیگر از جاهای دیدنی خوانسار با نام روستای دره بید شناخته می‌شود. در واقع لازم است بگویم که دشت لاله‌های واژگون در منطقۀ گلستان کوه نیز در حوزۀ روستای دره بید قرار گرفته است. دره بید در اصل درهای سرشار از درختان سر به فلک کشیدۀ بید است که تمام اطراف روستای دره بید را فراگرفته‌اند. این روستای محاط با درختان بید، سراسر دشتی است سبز که رودی آبی و آرام در دامن آن جریان می‌یابد و زیبایی و شکوهش را نه چند برابر که صدها برابر می‌افزاید. روستای دره بید به حقیقت یکی از دیدنی‌ترین بخش‌های طبیعت است. حالا خواهش می‌کنم کمی دقیق‌تر باشید و لطفاً استان اصفهان و طبیعت کویری این منطقه را در ذهن خود مجسم کنید و یک بار دیگر به سبزی دشت و آبی رودی که در دامن آن دشت سبز در جریان است با دقت نگاه کنید. هم‌زمان کویر طلایی و دشت سبز در روستای دره بید را در خاطر تصور کنید. آیا این شگفتی نیست؟ آیا این استان پهناور که هم از درخشش طلاگون کویر بهره دارد و هم مثل عقیق از سبزی دشت بهره دارد یکی از شگفتی‌های طبیعت به شمار نمی‌رود؟ خوانسار بسیار زیباست.
خانۀ تاریخی ابهری‌ها در شهر خوانسار: یکی دیگر از جاهای دیدنی خوانسار این شهر ناب و دل‌نواز در استان اصفهان با نام خانۀ ابهری‌ها شناخته می‌شود. این خانۀ دلگشا و تماشایی به دست حاج سید محمد باقر ابهری بنا شده است. این خانۀ باشکوه در دورۀ حکومت قجر ساخته شد و در گوشه گوشۀ آن امکان مشاهدۀ سبک و سیاق خاص معماری اصفهانی در دورۀ قاجار وجود دارد. این بنای تاریخی در همین سال‌های اخیر مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت. دیدار از خانه‌های تاریخی در کنار اینکه معماری چشم‌نواز ایرانی را به رخ می‌کشد از ارزش و اهمیت ارزندۀ دیگری نیز بهره دارد. این ارزش و اهمیت مضاعف، نمایش فرهنگ و سبک زندگی در دوره‌های تاریخی گذشته است. مخصوصاً وقتی بنای تاریخی یک خانۀ مسکونی بوده باشد. خانه‌های مسکونی که محل زندگی خانواده هستند و بدون واسطه با زندگی و جریان حیات در ارتباط قرار دارند. اینکه هر خانه از چند اتاق تشکیل شده بوده است. اتاق‌ها چطور به هم ربط پیدا می‌کرده‌اند، محل قرارگرفتن حیاط یا سایر بخش‌های یک خانه، نوع و میزان امکاناتی که در یک خانه وجود داشته است، حتی تزئینات و زیور و زینتی که خانه‌ها در بخش‌های مختلف با آن آذین یافته‌اند، همه و همه در شناخت از نوع زندگی در دوران گذشته مفید و ارزشمند خواهند بود. در واقع اگر این بناهای تاریخی برای روزگار ما به یادگار باقی نمانده بودند ما هرگز نمی‌توانستیم به این راحتی با قرن‌های گذشته ارتباط برقرار کنیم.
غار دامنه: یکی دیگر از جاهای دیدنی خوانسار که از زیبایی و شکوه و وقاری مثال‌زدنی برخوردار است با نام غار دامنه شهرت دارد.این غار جذاب و حیرت‌برانگیز در محدوده‌ای با نام دامنه قرار گرفته است. به عبارتی دیگر دامنه نام منطقه‌ای است که در دل درهای جای گرفته. این غار طبیعی و منحصر به فرد به اندازۀ ۳۵ متر طول دارد. در این غار جذاب که بسیار مورد توجه غارنوردان قرار می‌گیرد آب وجود ندارد. البته تمام غارها از برکت وجود آب بهره ندارند، ولی بعضی از غارها در درون خود چشمه‌های جوشانی دارند که آب از دل زمین از طریق این چشمه‌ها به سطح زمین جریان پیدا می‌کند.
مسجد جامع خوانسار در قلب شهر: یکی دیگر از جاهای دیدنی خوانسار مسجد جامع این شهر ناب است. در تمام شهرها مساجد جامع، بزرگترین و محبوب‌ترین بنای آن شهر به شمار می‌روند. به طور کلی مساجد جامع در هر شهر و دیاری از معماری ویژه و منحصر به فردی به همراه تزئینات برجسته و قابل توجهی برخوردار هستند. در واقع همین ظرافت به کار رفته در ساخت بنای مساجد جامع سبب شده است که این مساجد در تمام شهرها عنوان زیباترین و جذاب‌ترین جاذبه‌های گردشگری را به خود اختصاص دهند. مسجد جامع خوانسار نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود. این مسجد جذاب و تماشایی در قسمت جنوب شرقی شهر خوانسار واقع شده است. شاید جالب باشد بدانید که این بنا از یادگارهای دوران صفوی به شمار می‌رود و حالا چند قرن از عمرش می‌گذرد. این مسجد تاریخی که عمری چند قرنی دارد سرآمد تزئینات گچ‌کاری و همچنین منبت‌کاری به شمار می‌رود.
خانۀ تاریخی حبیبی‌ها در شهر خوانسار: این خانه چه در گذشته و چه در حال حاضر به عنوان حسینیه مورد استفاده قرار می‌گیرد و به همین دلیل لقب حسینیۀ حبیبی‌ها را از آنِ خود کرده است.
بقعۀ امامزاده سید احمد یا شاهزاده احمد در شهر خوانسار: این بقعه به امامزاده جلیل‌القدر سید احمد سید محمد بن امام علی‌النقی تعلق دارد. این بنای زیارتی و سیاحتی پرطرفدار در قسمت جنوب شهر خوانسار در حوالی رودخان اصلی شهر در خیابان آیت‌الله خوانساری واقع شده است.
تپۀ آریایی‌ها: این تپۀ دل‌نواز در روستای رحمت‌آباد در قسمت شمال شرقی شهر خوانسار واقع شده است و از شهر خوانسار در حدود ۳۵ کیلومتر فاصله دارد. این تپه‌ها نه تنها تاریخی بلکه باستانی هستند و شاید در وحلۀ اول باورش دشوار به نظر برسد اما جالب است بدانید که این تپه‌ها همان طور که از نام‌شان پیداست متعلق به دورۀ آریایی‌ها هستند و در حال حاضر بیش از ۸۰۰۰ سال قدمت دارند. در واقع شما با سفر به شهر خوانسار و دیدار از تپۀ آریایی‌ها فرصت دیدار از محل زندگی اقوام آریایی یعنی اجداد ما ایرانی‌ها را خواهید داشت. همچنین در گذشته‌های بسیار دور در دل این تپه‌ها غارهای بسیاری وجود داشته است. این غارها محل زندگی اقوام آریایی بوده‌اند. این غارها که خانه‌هایی باستانی به شمار می‌روند از زیر تپه‌ها به هم اتصال داشته‌اند. میزبون اکیداً توصیه می‌کند که در سفر به این منطقه نهایت دقت را به خرج دهید چون هنوز هم همچنان درهای سنگی غارهای قدیمی در این محدوده به چشم دیده می‌شود. علاوه بر این بر فراز غارها ساختمان‌هایی ساخته شده از خشت به چشم می‌خورد. وجود تمام این عوامل در کنار هم در این منطقه شکوه و جذابیت خاصی بخشیده است.
کوچه باغ‌های دل‌نواز: سر تا سر شهر خوانسار قدم به قدم آن سرشار از شکوه و زیبایی و دلکشی است. به طور حتم گردشگران عزیزی که به شهر ناب خوانسار سفر کنند بیش از هر چیز دیگر مشتاق قدم‌زدن در کوچه با‌ها و دور و اطراف شهر جذاب خوانسار خواهند بود. این کوچه باغ‌های جذاب و تماشایی دیوارهایی دارند از جنس کاهگل که با حضور درختانی بلند و سر به فلک کشیده زینت یافته‌اند. درختان بلند و دیرینه‌ای که در فصل بهار و تابستان با برگ‌های سبز و درخشان خود به کوچه‌ها جلا می‌بخشند و با فرارسیدن پاییز فرشی زرد و نارنجی بر پهنۀ کوچه پهن می‌کنند و زمستان که فرا برسد برف‌ها را در لابه‌لای شاخه‌های بدون برگ و برهنۀ خود نگه می‌دارند و به یاد فصل زمستان، مادر سرما، سفید می‌پوشند. اگر مشتاق باشید نام زیباترین و دلکش‌ترین محله‌های شهر خوانسار را بدانید باید اضافه کنم که محله‌هایی از قبیل: صفائیه، چشمه آخوند، محله دوراه، محله بالا، مالگاه، و پایتخت شماری از محبوب‌ترین و چشم‌نوازترین و خوش‌منظره‌ترین محله‌های این شهر محسوب می‌شوند.
روستای دماب: این روستای جذاب و تماشایی با مناظر سرسبز و دل‌نوازش ۱۱۵۰ سال قدمت دارد. علاوه بر این لازم است اضافه کنم که این روستا و آبادی و رونق و محبوبیت آن حاصل تلاش‌های بسیار دو برادر است. برادرانی که قهرمانانه توانسته‌اند روستای محل زندگی خود را از فراموشی نجات دهند و به آن رونق ببخشند. این دو برادر محب و صالح نام داشته‌اند. نام‌شان گرامی و روستای‌شان همیشه آباد باشد. این روستای ناب و شگرف در قلب خود چند جاذبۀ جذاب و منحصر به فرد گردشگری را پنهان کرده است. این جاذبه‌های ناب عبارتند از: قلعه سنگ، کاروانسرای جلوگیر، قلعۀ حاج حسن و قلعه احمد علی.
...........................
آرشیو
