قره آغاج مرکز شهرستان چاراویماق
قَرَهآغاجْ (چارْاُویْماقْ) جنوبیترین شهر در بین مراکز شهرستانهای استان آذربایجان شرقی و مرکز اداری شهرستان چاراویماق است. جمعیت این شهر در سال ۱۳۹۵ خورشیدی بالغ بر ۶٬۱۰۲ نفر بوده و ۳۶ اُمین شهر استان محسوب میشود.
قرهآغاج ۶۵ کیلومتر با میانه، ۷۰ کیلومتر با هشترود و ۱۹۳ کیلومتر با تبریز (مرکز استان) فاصله دارد. عمده بازار مردمان منطقه به دلیل دوری از تبریز، نخست میانه (به دلیل نزدیکی به این شهر از طریق جاده میاندوآب - میانه) است.
واژهٔ قرهآغاج در زبان ترکی آذربایجانی به معنی درخت نارون است که به دلیل رشد درختان بلند نارون در این منطقه و مخصوصاً در اطراف شهر قرهآغاج، این شهر بدین نام معروف شدهاست. البته عدهای بهاشتباه واژهٔ قرهآغاج را بهمعنی «درخت سیاه» معنا میکنند؛ در حالی که این معنی کاملاً اشتباه است. چنین اشتباهی در مورد قرهچمن نیز دیده میشود که آن را به اشتباه به معنی «چمن سیاه» یاد میکنند؛ در حالیکه نام این روستا حکایت از زیادی چمنزارهای اطراف آن دارد.
شهرستان چاراویماق
شهرستان چاراویماق جنوبیترین شهرستان استان آذربایجان شرقی است. مرکز این شهرستان، شهر قرهآغاج است و فاصله آن با شهرستانهای مراغه ۱۰۰ کیلومتر، میانه ۷۵ کیلومتر (از طریق جاده جدید میاندواب - میانه)، با هشترود ۶۵ کیلومتر و با تبریز ۱۹۳ کیلومتر است. این شهرستان ۲۰مین شهرستان پرجمعیت و چهارمین شهرستان بزرگ (از نظر مساحت) استان آذربایجان شرقی است. این شهرستان دارای تنها یک شهر به نام قره قره آغاج و دو بخش به نامهای بخش مرکزی و بخش شادیان است.
آذربایجانیها ساکنین این منطقه هستند و به زبان ترکی آذربایجانی تکلم میکنند. این شهرستان در سال ۱۳۲۳ دهستانی در شهرستان هشترود بود و در سال ۱۳۵۵ تبدیل به بخشی در شهرستان هشترود شد و در سال ۱۳۷۹ تبدیل به شهرستانی جدا از شهرستان هشترود شد.
در تقسیمات کشوری جدید ایران که در سال ۱۳۱۶ شکل گرفت، از دهستانهای بخش هشترود (سراسکند) شد. در ۲۰ آبان ۱۳۲۶ به تصویب هیئتوزیران، دهستان چاراویماق به بخش تبدیل و از هشترود جدا شد. دهستان قوریچای نیز تابع آن شد. چاراویماق اکنون شهرستانی است با تقسیمات زیر:
بخش مرکزی شهرستان چاراویماق(دهستان چاراویماق مرکزی، دهستان چاراویماق جنوب غربی ، دهستان قوریچای شرقی ، دهستان ورقه) شهرها: قرهآغاج
بخش شادیان (دهستان چاراویماق جنوب شرقی،دهستان چاراویماق شرقی)
چاراویماق با مساحت 3208 کیلومتر مربع حدود 7%مساحت اذربایجان شرقی راتشکیل داده است. این شهرستان در مسافت 180 کیلومتری شهر تبریز واقع شده است. چهار جهت این استان را شهرهایی به شرح زیر قرارگرفته اند؛ شمال: شهرستان هشترود، جنوب: اذربایجان غربی ، زنجان ، شرق : میانه ،غرب: استان آذربایجان غربی ، مراغه. همانند دیگر شهرستان های شمال غرب ایران، شهرستان چاراویماق نیز دارای زمستان های فوق العاده سرد و پر بارش (برف) می باشد. هر چند که تابستان های این شهرستان نیز خنک هستند. ارتفاع زمین در این شهرستان ار 3200-1300 متر متغییراست. کوهستان پهناوری در مرز این شهرستان و شهرستان میاندوآب( زیر مجموعه اذربایجان غربی ) وجود دارد که طبیعت دل انگیز آن در بهار و تابستان دیدنی است.
شغل غالب اهالی این شهرستان باغداری، کار در معدن ، دامداری ،کشاورزی، زنبور داری، مرغداری می باشد. زنان هنرمند این خطهف هنر دست خود اعم از فرش طرح گل ابریشم، جاجیم ، گلیم ، قالیچه ها را برای مصارف داخلی و حتی صادرات می بافند. محصولاتی چون تره وبار، بنشن، علوفه، گندم و جو، محصولات لبنی ، عسل ، دانه های روغنی، خاک صنعتی، چغندرقند، پوست ( غالبا پوست گاو ،گوسفند،بز) می باشد. کارگران معدن در در پانزده معدن فعال شهرستان، 9 ماده معدنی از جمله گچ، تالک، خاک چینی، کائولن، نمک آبی و.. استخراج می کنند. این فراورده ها از نوع مرغوب هستند که برای صادرات نیز کاربرد دارند. شهرستان چاراویماق ، با وجود مساحت کم ، محصولات بسیاری را حتی برای صادرات قابل ارائه دارد. اب و هوای خنک و چهار فصل این منطقه قابلیت کشت و کار بسیاری از محصولات را مهیا نموده. مردمان این منطقه تمامی مایحتاج خود را تهیه می نمایند و به خود کفایی رسیده اند.
چاراویماق مرکب از دو کلمه چهار به زبان پارسی و کلمه ترکی اویماق به معنی طایفه می باشد. احتمالا نامگذاری منطقه با توجه به زندگی چهار طایفه بزرگ در آن بوده است. برخی نیز این نام را به آب و هوای چهارفصلی این شهر ربط می دهند. اما عقاید دیگری نیز درباره این نام وجود دارد و آن هم بر این قرار است که چار پیشتر چاو به معنی پول بوده و منظور از اویماق کندن یا ضرب کردن بوده و به این محل، مکان ضرب سکه یا چاواویماق می گفتند.
ایل شاهسون در دهستان چاراویماق جنوب شرقی ییلاق و در دهستانهای ورقه و چاراویماق شرقی قشلاق می کنند. ایل قره داغ در دهستان چاراویماق جنوب غربی ییلاق و در دهستان مرکزی قشلاق می کنند. طوایفی مثل گورکانلو ، حیدرلو و طایفه ای به نام موصالی که زبان مرکبی از ترکی و فارسی و کردی دارند نیز در این شهرستان زندگی می کنند.
شهرستان چاراویماق با وسعت ۳۲۰۸ کیلومتر مربع (۷ درصد مساحت استان) در ۱۸۰ کیلومتری تبریز واقع شده است. این شهرستان از سمت شمال با شهرستان هشترود، از سمت شرق با شهرستان میانه، از سمت غرب با استان آذربایجان غربی و شهرستان مراغه و از سمت جنوب با استانهای آذربایجان غربی و زنجان هممرز است. شهرستان چاراویماق دارای تابستانهای معتدل و خنک و زمستانهای طولانی و پربرف میباشد. ارتفاع عمومی زمین در این شهرستان از ۱۳۰۰ متر تا ۳۲۰۰ متر متغیر است. کوهستان پهناور قِرْخْ بُلاغ/ قِرْخ بولاق، که مرز طبیعی میان شهرستان چاراویماق و شهرستان میاندوآب (در استان آذربایجان غربی) است، در جنوب شهرستان چاراویماق امتداد دارد و تپههای قراولخانه و شیطانتپه نیز در این شهرستان واقع است.
جاذبه های چاراویماق
چشمه پیرسقا : چشمه پیرسقا بین مردم محلی به چشمه سحرآمیز پیر معروف است. این چشمه به این علت سحرآمیز است که در ساعت مشخصی کامل خشک میشود و فقط در طول زمان مشخصی آب دارد؛ به این صورت که آب چشمه در شبانهروز چهار مرتبه جریان دارد و بعد از هر مرتبه آبرسانی بهمدت یک ساعت قطع میشود. اهالی روستای پیرسقا احترام خاصی برای این چشمه قائلاند.
غار دلیک بولاغ: غار دلیک بولاغ غاری صخرهای است که در ارتفاعات کوهی به نام اوکوز اولن قرار دارد و در دهانه آن آبی بسیار سرد جریان دارد. داخل غار قندیلها، آبشار و اتاقکهای طبیعی وجود دارد که محیط داخل را زیبا کردهاند. روبهروی غار تپهای وجود دارد که اهالی منطقه آن را به نام قلعه نادری میشناسند. غار دلیک بولاغ جاذبهای بکر و ناشناخته در شهر چاراویماق است.
صخره های اوچ قیزلار: صخرههای باستانی اوچ قیزلار در روستای چرچرا قرار دارد. در این مکان آثار زندگی انسانهای نخستین دیده شده است. منطقه اوچ قیزلار بین سه تپه با ارتفاع ۳۰ تا۴۰ متری قرار گرفته است و در نزدیکی آن قبرستانی اسلامی و تاریخی نیز وجود دارد.
آبدرمانی ایستی سو چاراویماق: چشمه آب معدنی روستای ایستی سو در ۲۵ کیلومتری جنوب شهرستان، در دامنه آب پخشان شمال روستای آبگرم با جریان دائمی واقع شده است. چشمه های مورد نظر در امتداد یک گسل با جابجائی افقی و در کف دشت قرار گرفته است. دمای آب آن ۴۲ درجه سانتیگراد (توربید تید، شفاف)، مزه (ملحی و گس)، رنگ (بی رنگ)، بو (بی بو)، تیپ آب چشمه بیکربنات سولفات کلسیک گرم می باشد. این آب با دبی ۲۰ لیتر در ثانیه از دهانه چشمه جاری می باشد. در ایام تعطیلات نوروزی برخی مدارس و همچنین خانه معلم شهر قره آغاج برای اسکان و پذیرایی از مسافران آماده هستنند.
...........................
آرشیو