چقابل مرکز شهرستان رومشکان
چَقابَل (چَغابَل) یکی از شهرهای استان لرستان در جنوب غرب ایران است. این شهر مرکز شهرستان رومشکان است. مردم شهر چقابل لر هستند و به زبان لری صحبت می‌کنند. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۶٬۱۲۵ نفر (۱٬۶۱۴ خانوار) بوده‌است.
شهرستان رومشکان
شهرستان رومِشکان یکی از شهرستان‌های استان لرستان است که در جنوب‌غربی این استان قرار گرفته و مرکز آن شهر چغابل است. رومشکان در سال ۱۳۹۲ شهرستان شد و به یازدهمین شهرستان در استان لرستان تبدیل شد و همچنین رسماً از شهرستان کوهدشت جدا و مستقل شد. الهیار ملکشاهی (نماینده وقت کوهدشت در مجلس) در تاریخ ۱۵ مرداد ۱۳۹۲ در مصاحبه با خبرگزاری مهر در رابطه با شهرستان شدن رومشکان گفت: با پیگیری‌هایی که دنبال شد، بالاخره موفق به تبدیل "بخش رومشکان" به «شهرستان» شدیم.
شهرستان رومشکان آب و هوای معتدل کوهستانی دارد و در طول جغرافیایی ۳۰ درجه و ۴۷ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۳ درجه و ۱۷ دقیقه و ارتفاع۱۱۹۸ متر از سطح دریا و در ۴۶ کیلومتری جنوب غربی شهرستان کوهدشت و ۲۶ کیلومتری غرب شهرستان پلدختر و هم‌مرز با استان ایلام واقع شده‌است.این شهرستان در دامنه مَلَه کوه قرار گرفته. این کوه، یکی از کوه‌های بسیار صعب العبور است؛ و رسیدن انسان به بالای آن بسیار سخت است۰ در مله کوه غاری بنام کلماکره وجود دارد که یکی از بزرگترین گنج های تمام تاریخ در آن کشف شده است.رومشکان دشتی بسیار هموار و صاف ودر دامنه این کوه قرارگرفته است.
همچنین در انتهای این دشت کوهی به نام ویزنهار قرار گرفته. بالای آن قلعه بسیار قدیمی به نام قلعه کوهزاد قرار گرفته‌است و همچنین بخشی از آب دریاچه سیمره در این شهرستان قرار گرفته‌است.
به گفته بزرگان این منطقه، علت نامگذاری این منطقه به اسم(رومشکان) این بوده است که این منطقه محل شکست امپراتوری روم شرقی از امپراتوری ایران بوده است. رومشکان از دو کلمه روم و شکان تشکیل شده است که کلمه روم به معنی امپراتوری روم شرقی بوده و شکان به معنی شکست و شکستن است که اگر معنی این دو کلمه را در کنار هم بگذاریم جمله شکست امپراتوری روم شرقی بدست می‌آید، به همین دلیل است که این منطقه را رومشکان می‌نامند.
وسعت شهرستان رومشکان ۹۰۰ کیلومتر مربع است از شمال و شمال‌غربی به شهرستان کوهدشت از جنوب به شهرستان‌های دره شهر و بدره از سمت مشرق به شهرستان پلدختر محدود می‌گردد.
این شهرستان تا سال ۱۳۹۲ یکی از بخش‌های تابعه شهرستان کوهدشت بود که با مصوبه هیئت دولت در اردیبهشت ۱۳۹۲ به شهرستان ارتقاء یافت؛ و در نهایت در بهمن ماه ۱۳۹۲ فرمانداری این شهرستان به صورت رسمی افتتاح شد.جمعیت شهرستان رومشکان طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ با بخش‌ها و روستاهای آن ۳۹٬۰۵۸ نفر (۱۰٬۷۴۲ خانوار) برآورد شده‌است. باتوجه به اینکه چندین بار قرار بوده کارخانه ای در این شهرستان احداث شود ولی خبری نشده است خیلی از جوانان شهرستان به دنبال کار به شهرهای دیگری مراجعه نموده اند.
جاذبه های رومشکان
تپه های باستانی چغابل: در دشت رومشکان بیش از ده ها تپه باستانی وجود دارد که در زیر خود قلعه های سنگی بزرگ و کوچک جا داده اند. این تپه ها که به صورت طولی در سرتاسر دشت رومشکان پراکنده هستند حکایت از قدمت تاریخی و موقعیت مهم استراتژیک این منطقه در گذشته دارند. تپه چغابل، بزرگترین تپه باستانی غرب لرستان نیز در این منطقه قرار دارد. این تپه در مرکز بخش رومشکان واقع شده و دارای قدمتی حدود پنج هزار سال قبل از میلاد است. در ضلع شمالی تپه چغابل تپه کوچکتری واقع شده که مجموع این دو تپه به شماره ۹۰۰ در سال ۱۳۴۹ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. براساس نتايج بررسی ها و كاوش های علمی انجام گرفته توسط باستان شناسان خارجی و ايرانی قدمت سكونت در منطقه رومشکان شامل چندین دوره (پيش از تاريخ و دوره تاريخي) بوده است.
قلعه زاغه رومشکان: دژ یا قلعه زاغه در شهرستان رومشکان لرستان واقع شده و تماماً از سنگ ساخته شده است. این بنا دومین قلعه لرستان بعد از فلک الافلاک است که از دوره ساسانی باقی مانده که بیشتر طاقهای آن از زیر خاک سربرآورده اند و بقیه بنا زیر خاک مدفون مانده و بشکل تپه دیده می شود. این قلعه تاریخی برجای مانده از دوره ساسانیان در سال ۱۳۴۹ به شماره ملی ۸۹۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قلعه کوهزاد رومشکان: قلعه كوهزاد در شهرستان رومشکان در استان لرستان بر بلندای کوهی بنام «ويژن هر» که در زبان محلی به همین نام نامیده می شود واقع شده و مشابه قلعه زاغه در این منطقه ساخته شده است. این قلعه در واقع محرابه اي بازمانده از پيروان ديرينه آئين مهر بوده كه اوايل دوره اشكاني ساخته شده است. قلعه کوهزاد در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۳۷۶۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
غار ویزنهار :در انتهای یکی از سه دره عمیق ویزنهار غاری است که در دل کوه کنده شده و حریم دیدگاه آن سراسر دره را شامل می شود .از میان دره و یا اطراف آن راهی برای رسیدن به در غار وجود ندارد و ارتفاع دهانه تا کف حدود ۲۰۰ متر است در انتهای بن بست دره دریچه ای است که به پله هایی منتهی می شود که از کوه کنده شده و به محیط غار می رسد این پله ها با چند پیچ و خم ولی حساب شده دره را به غار متصل می کند .
..................................
آرشیو
