| این لیست بر اساس نتیجه نظرسنجی است که اخیرا برگزار کردم. برای آشنایی با آثار هر خواننده کافی است روی اسمش بزنید. |
موسیقی سنتی ایرانی شامل مجموعه ای از ملودی ها و سازها و آوازهایی است که از دوران ایران باستان تا ایران معاصر گرد هم آمده و با تمام تغییراتی که در طول تاریخ داشته، در قالب کنونی به نسل امروز رسیده است و جزو میراث تمدن ایرانی به شمار میرود. هنرمندانی که در عرصه موسیقی سنتی فعالیت میکنند علاوه بر هنر ایرانی، فرهنگ و تاریخ ایران را نیز به نمایش میگذارند و به همین سبب از جایگاه ویژه ای بین ما ایرانیان برخوردارند. در نظرسنجی که بین کاربران سایت طرفداری برگزار شد، محبوبترین خوانندگان سنتی ایران انتخاب شدند :
ا. محمدرضا شجریان
استاد محمدرضا شجریان از دید بسیاری از مردم ایران، مهمترین چهرهٔ موسیقی ایرانی و یکی از نمادهای مهم فرهنگ و موسیقی ایرانزمین است. ایشان در تاریخ 1 مهر 1319 به دنیا آمدند و فعالیت هنری خود را از سال 1346 آغاز کردند. استاد شجریان به «خسروی آواز ایران» شهرت دارند. خوانندگان نام آشنایی چون ایرج بسطامی، محمد اصفهانی، سینا سرلک، حسامالدین سراج، همایون شجریان، وحید تاج و… تحت نظر استاد شجریان تعلیم دیدند و پا به عرصه موسیقی سنتی نهادند. استاد شجریان نقش مهمی در معرفی موسیقی باستانی ایران به جهانیان داشته است. ایشان از بنیاد آقاخان، جایزهٔ خداوندگار موسیقی را دریافت کرده است و نامزد جایزه گرمی نیز بوده است. استاد شجریان همچنین نقش بسزایی در زنده نگه داشتن شعر و ادبیات فارسی نیز ایفا کرده است. ایشان علاوه بر اشعار کلاسیک شاعرانی چون حافظ، سعدی، مولانا، عطار، باباطاهر و خیام، در برخی کنسرتها و کارهای خود از «شعر نو» شاعرانی چون فریدون مشیری، نیما یوشیج، سهراب سپهری، محمدرضا شفیعی کدکنی، مهدی اخوان ثالث و هوشنگ ابتهاج استفاده کرده است. اغلب آثار سنتی استاد شجریان در دسته موسیقی سنتیِ کلاسیک ایرانی قرار میگیرند که کهن ترین و اصیل ترین دسته از موسیقی سنتی ایرانی است. از جمله موزیکهای محبوب استاد شجریان میتوان به آواز این دهان بستی دهانی باز شد و تصنیف مرغ سحر اشاره کرد.
2. غلامحسین بنان
استاد غلامحسین بنان یکی دیگر از خوانندگان بزرگ موسیقی سنتی ایرانی است. ایشان در تاریخ 15 اردیبهشت 1290 در تهران به دنیا آمدند و فعالیت هنری خود را از سال 1306 آغاز کردند. استاد بنان از سال ۱۳۲۱ وارد رادیو شد و در همکاری با نوازندگانی چون روحالله خالقی، ابوالحسن صبا، مرتضی محجوبی و ... به شهرت رسید. آثار به جا مانده از ایشان حدود 350 اثر است که بسیاری از آنها تاکنون منتشر نشدهاند. استاد بنان در تاریخ 8 اسفند 1364 در سن 74 سالگی دار فانی را وداع گفتند. اغلب آثار سنتی استاد بنان در دسته موسیقی سنتی معاصر ایرانی قرار میگیرند، این دسته در اواخر دوره قاجار تحت تاثیر موسیقی دانانی چون علینقی وزیری ایجاد شده و قدمت آن در تاریخ موسیقی ایران به دو قرن هم نمیرسد. از جمله آثار سنتی مشهور استاد بنان میتوان به برنامه گلهای رنگارنگ 217 و گلهای رنگارنگ 224 اشاره کرد.
3. علیرضا افتخاری
علیرضا افتخاری از خوش صداترین خواننده های سنتی ایرانی است. او در تاریخ 10 فروردین 1337 در اصفهان متولد شده است و شاگرد استاد تاج اصفهانی بوده است. در سال 1357 با کسب مقام اول آواز در آزمون باربد توسط افتخاری جوان، نوید تولد ستاره ای جدید در موسیقی سنتی ایران داده شد که البته با وقوع انقلاب کمی به تاخیر افتاد. پس از انقلاب فعالیت او را میتوان به سه دوره تقسیم کرد؛ دهه 60 که بیشتر به عنوان یک آوازخوان شناخته میشد، دهه 70 که بیشتر به تصنیف خوانی روی آورد و آلبوم های پرفروشی را رقم زد و دهه 80 که کلا به موسیقی پاپ سنتی متمایل شد. این هنرمند محبوب تاکنون بیش از 70 آلبوم موسیقی منتشر کرده است و جزو پرکارترین خوانندگان ایرانی به شمار میرود. متاسفانه ابتلا به اعتیاد و همچنین وقایع سال 1388 باعث افت این صدای بینظیر شد. از آثار سنتی مشهور استاد افتخاری میتوان به تصنیف کمان ابرو و تصنیف ای دل اگر عاشقی اشاره کرد.
4. شهرام ناظری
شهرام ناظری از مهمترین خوانندگان سنتی ایران است و مانند استاد شجریان، نقش مهمی در معرفی موسیقی ایرانی در جهان ایفا کرده است. او ملقب به "شوالیهٔ آواز ایران" است. مجمع انجمن آسیا وی را "هنرمند برتر آسیا"، روزنامهٔ نیویورک تایمز او را "بلبل فارسی" و روزنامهٔ کریستین ساینس مانیتور او را "لوچیانو پاواروتی ایران" نامیدهاست. او در تاریخ 29 بهمن 1328 در کرمانشاه به دنیا آمد و در سال 1356 با کسب مقام اول آواز در آزمون باربد به شهرت رسید. شهرام ناظری نخستین آلبومهایش به صورتِ آلبومهای مشترک با محمدرضا شجریان با محتوای میهنی و مضامینی نظیر آزادیخواهی در اواخر دهه پنجاه توسط کانون چاووش منتشر کرد. بعد از انقلاب، شهرام ناظری از اشعار مولانا وام گرفته و در دهه 60 آثار شاخصی از خود بجای گذاشت. از آثار محبوب ایشان میتوان به آواز دل من رای تو دارد و تصنیف آتشی در نیستان اشاره کرد.
5. اکبر گلپایگانی (گلپا)
اکبر گلپایگانی معروف به «گلپا» از خوانندگان صاحب سبک در موسیقی سنتی ایران است. او در تاریخ 10 بهمن 1312 در تهران به دنیا آمده است. او بهواسطهٔ بازیگری در فیلم مرد حنجرهطلایی (۱۳۴۷) با همین عنوان فیلم در میان عموم شناخته میشد. استاد گلپا پرکارترین خواننده برنامه گلها بود ولی با قرار گرفتن هوشنگ ابتهاج در جایگاه ریاست موسیقی رادیو ایران در دوران پهلوی، از برنامه گلها کناره گیری کرد و به موسیقی پاپ سنتی روی آورد. از آثار سنتی محبوب ایشان میتوان به برنامه گلهای رنگارنگ 182 اشاره کرد.
6. حسین خواجه امیری (ایرج)
استاد حسین خواجه امیری که به صورت حرفهای با نام ایرج شناخته میشود، صاحب قوی ترین صدا در تاریخ موسیقی ایران است. ایشان در تاریخ 11 دی 1311 در خالدآباد نطنز استان اصفهان به دنیا آمده اند. به ایرج لقب «پهلوان آواز» را دادهاند و در میان طرفدارانش با این لقب شناخته میشود. محمدرضا شجریان دربارهٔ وی گفته بود: «صدای ایرج در تاریخ آوازخوانی ما یک متر و معیار است و هر کس بخواهد در بالاترین حد حنجره صدایی را مثال بزند، میگوید صدا شبیه صدای ایرج است».ایرج در دوران قبل از انقلاب علاوه بر موسیقی سنتی و برنامه گلها، در فیلمفارسیها نیز ترانههایی میخواند. ایشان پدر احسان خواجه امیری، خواننده موزیک پاپ ایران هستند. از آثار سنتی محبوب ایشان میتوان به برنامه گلهای رنگارنگ 534 اشاره کرد.
7. همایون شجریان
همایون شجریان از بهترین خوانندگان سنتی حال حاضر موسیقی ایران است. او در تاریخ 31 اردیبهشت 1354 در تهران به دنیا آمد و از همان دوران کودکی یعنی در سال 1360 به موسیقی علاقهمند شد و به تدریج و با راهنماییهای پدرش به این عرصه ورود کرد. همایون در سبک های سنتی، تلفیقی و پاپ سنتی فعالیت داشته است. اغلب آثار سنتی همایون شجریان در دسته موسیقی سنتیِ مدرن ایرانی قرار میگیرند که از جمله آنها میتوان به قطعه من کجا باران کجا اشاره کرد. موسیقی سنتیِ مدرن به اجرای موسیقی سنتی با تنظیم مدرن گفته میشود و قدمت آن در تاریخچه موسیقی ایران به دو دهه هم نمیرسد.
8. علیرضا قربانی
علیرضا قربانی نیز از دیگر برترین خوانندگان حال حاضر موسیقی سنتی ایرانی است. او از سال ۱۳۷۸ به عنوان خوانندهٔ ارکستر ملی ایران برنامههای متعددی در داخل و خارج از ایران اجرا کرده است و مانند همایون شجریان در سبک های سنتی، تلفیقی و پاپ سنتی فعالیت میکند. اغلب آثار سنتی علیرضا قربانی در دسته موسیقی سنتیِ مدرن ایرانی قرار میگیرند که از جمله آنها میتوان قطعه روزگار غریب را نام برد.
9. محمد معتمدی
محمد معتمدی خواننده سنتی که اولین البومش را در سال 1385 و با نام «بودن و سرودن» منتشر کرد. او متولد 2 مهر 1357 از کاشان است و در سبک سنتی، پاپ و تلفیقی فعالیت میکند. از مشهورترین آثار سنتی محمد معتمدی میتوان به آواز آسمانا دل تاریک من (عاشقی) اشاره کرد.
10. پرواز همای
سعید جعفر زاده احمد سرگورابی، خواننده سنتی و سرپرست گروه موسیقی سنتی مستان است. پرواز همای در احمد سرگوراب شهرستان شفت واقع در استان گیلان به دنیا آمد. او ترانههایی را به زبانهای گیلکی و تالشی نیز اجرا کرده و اپراهایی را هم بهروی صحنه برده است. از آثار سنتی مشهور پرواز همای میتوان قطعه این چه جهانیست (از اپرای موسی و شبان) را مثال زد.
| این لیست بر اساس نتیجه نظرسنجی است که اخیرا برگزار کردم. برای آشنایی با آثار هر خواننده کافی است روی اسمش بزنید. |
