به نام خداوند جان و خرد
🌪
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
کابوسی که سی سال تو ذهن یه دیوونه خفته بود؛ معرفی
استاپموشن عجیب Mad God (خدای دیوونه) :
رفیق جان... اگه تا حالا فکر میکردی انیمیشن یعنی فقط شرک و فروزن و انکانتو، یه لحظه وایسا. میخوام امروز ببرمت یه جا که دیگه با لبخند از فیلم بیرون نمیای؛ بلکه با یه مشت فکر تیره، با یه مغز درگیر، و با یه قلبی که میزنه ولی نمیدونه چرا.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
امروز میخوام برات از Mad God بگم. یا به زبون خودمونیتر: خدای دیوونه!
این فیلم یه چیزی بین کابوس، نقاشی گوتیک، آخرالزمان و دلدرد روانیه! یه چیزی که با مغزت بازی میکنه، نه فقط با چشمات.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
یه نابغه دیوونه پشت این قضیهست!
«phil tippett» اسمشو تا حالا شنیدی؟
اگه نه، باید بدونی این آقا یکی از مغزهای متفکر پشت جلوههای ویژهی Star Wars، Jurassic Park و RoboCop بوده. یعنی عملاً نصف موجودات محبوب دوران کودکیمونو این طراحی کرده!
ولی انگار این وسط، یه چیزی ته مغزش بود که نمیشد تو فیلمای استودیویی نشونش بده… یه چیزی تیرهتر… عمیقتر… دیوونهتر…
و همین شد که شروع کرد به ساخت Mad God.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
از سال 1987 تا 2021... یعنی چی؟!
توی دوران تولید جلوههای ویژهی RoboCop بود که Tippett یه پروژهی شخصی رو کلید زد: ساخت یه استاپموشن متفاوت.
ولی خب زندگی مثل همیشه کار خودشو کرد؛ پروژه نیمهکاره موند، گذشت، خاک خورد… تا اینکه حدود ۲۰ سال بعد، تیمش تو استودیو Tippett بهش گفتن: «بابا این ایدهت ناب بود، حیفه رهاش کنی!»
و از اونجا دوباره همهچی راه افتاد.
با کمک هوادارا، کیکاستارتر، تیم جوون و البته پشتکار خود Tippett، بالاخره بعد از ۳۰ سال این پروژهی عجیب تموم شد.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
داستان؟ نه بابا، این خودش یه دنیای جدیده!
اگه دنبال یه داستان قشنگ با اول و وسط و پایان هستی، باید بگم اشتباهی اومدی!
خدای دیوونه داستان نداره… یا بهتره بگیم، داستانش شبیه رویاست، شبیه خوابی که نصفش یادت میمونه، نصفش نه.
یه موجود ماسکزده (که خودش هم نمیدونه کیه!) از یه برج بلند با آسانسور میره به اعماق زمین… اونقدر پایین که دیگه نور و منطق معنی نداره.
اونجا پره از موجودات زشت، آدمهای لهشده، ماشینآلات زنگزده، خون، مرگ، درد، جراحی، شکنجه، تکرار…
یه دنیای آخرالزمانی که توش همه دارن زجر میکشن و کسی نمیفهمه چرا.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
صدا ها؟ سکوتی که کرت میکنه...
تو این فیلم خیلی خبری از دیالوگ نیست. درواقع هیچکس درست و حسابی حرف نمیزنه.
اما در عوض، صداهای محیطی، نالهها، جیغها، صدای خرد شدن استخون یا حرکت موجودات عجیب، خودش یه زبان کامل شده.
فقط چند نفر مثل Alex Cox، Niketa Roman و Satish Ratakonda صداهایی کوتاه یا زمزمهوار دادن.
ولی اینجا، صدا خودش شخصیت داره.
هر تق، هر خشخش، هر وزش باد، بهت میگه این دنیا قرار نیست برات امن باشه!

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
طراحی و انیمیشن: هنر با وسواس و جنون قاطی شده!
چیزی که Mad God رو خاص میکنه اینه که همهچیش با استاپموشن دستی ساخته شده. یعنی فریم به فریم، آدمک به آدمک، با دستهای یه تیم وسواسی که انگار از آتلیهی تاریک شیطان اومده باشن.
هر صحنه پر از جزئیاته.
مثلاً یه دونه کارگر زامبیطور که سه ثانیه رو صفحهست، یه هفته زمان برده تا حرکت کنه.
یا یه خونهی خرابشده که فقط چند لحظه نشون داده میشه، ساعتها و ساعتها روش کار شده.
هیچ کامپیوتری نیست که جای این زحمتو بگیره. این فیلم یه نامهی عاشقانهست برای استاپموشن واقعی.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
یه نگاه عمیقتر: این فقط یه فیلم نیست، یه فریاده!
خدای دیوونه فقط ساخته نشده تا بترسونی یا حالتو بد کنه (هرچند این کارو هم میکنه!).
اینجا پره از نماد و استعاره.
از ماشینهایی که آدمارو له میکنن، تا خدایانی که تو شیشه خوابیدن، تا سربازایی که فقط جلو میرن و میمیرن…
این فیلم یه فریاد سنگین علیه جنگ، علیه بیمعنایی زندگی مدرن، علیه ماشینی شدن ماست.
همهچی توش فاسده… و انگار دیگه راه برگشتی نیست.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
دیدنش چه حسی داره؟
دیدن Mad God مثل اینه که یه سطل جوهر سیاه بریزن تو مغزت.
قشنگ تاریکت میکنه.
ولی از اون جنس تاریکیهایی که به فکر میبرتت… یه حس میندازه زیر پوستت که نمیتونی راحت بخوابونیش.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
جمع بندی: ویوانه ای؟ پس ببینش!
اگه فیلمهای معمولی خستهت کرده… اگه دلت میخواد یه چیزی ببینی که مرز بین هنر و جنون رو برداشته…
اگه عاشق استاپموشنی هستی که مثل یه نقاشی زنده، سیاه و دردناکه…
خدای دیوونه منتظرته!
یه پروژهی مریض، شاعرانه، پرجزئیات و غیرقابلدرک که تا مدتها از ذهنت بیرون نمیره.

مطلب از DON VIHAN