اختصاصی طرفداری | با وجود آنکه بیش از ۱۰ تیم حرفهای فوتبال در شهر لندن فعالیت میکنند و این شهر هر ساله میزبان دهها دربی داغ و تماشایی است، اما هیچکدام به اندازهی نبرد میان آرسنال و تاتنهام هاتسپر، رنگ و بوی یک دشمنی واقعی و تاریخی ندارند.
رقابت میان این دو تیم شمال لندن، صرفاً یک دربی محلی نیست؛ بلکه رویاروییای است آکنده از کینه، تاریخ و افتخار؛ تقابلی که هر بار برگزار میشود، یادآور نبردی حیثیتی است؛ جدالی که گاه از مرزهای فوتبال فراتر میرود و به رویارویی فرهنگی، اجتماعی و حتی جغرافیایی بدل میشود.
ریشههای تاریخی: نقلمکان جنجالی آرسنال
رقابت میان آرسنال و تاتنهام هاتسپر، بیش از صد سال قدمت دارد و نقطه آغاز آن به نحوه ورود آرسنال به شمال لندن بازمیگردد. تا سال ۱۹۰۸، باشگاهی که فعالیت خود را با نام «دایال اسکوئر» آغاز کرده بود، پس از تغییر نام به «رویال آرسنال»، سپس «وولویچ آرسنال» و در نهایت «آرسنال»، به یکی از سرسختترین رقبای تاتنهام تبدیل شده بود.
تنها تفاوت عمده میان رقابتهای آن دوران با امروز، این بود که آرسنال در آن زمان در جنوب لندن مستقر بود. با کاهش حمایت هواداران، باشگاه آرسنال در آستانه ورشکستگی قرار گرفت. در این شرایط، «هنری نوریس»، عضو شورای محلی از حزب محافظهکار، پیشنهاد داد که آرسنال به شمال لندن منتقل شود؛ جایی که فضای بیشتری برای جذب هوادار و بازیکن وجود داشت. او همچنین پیشنهاد ادغام باشگاه با فولام را مطرح کرد.
با این حال، اتحادیه فوتبال انگلستان (FA) حتی در آن زمان نیز تمایلی به تشویق چنین راهکاری برای دور زدن مشکلات مالی نداشت. بنابراین حکمی صادر کرد مبنی بر اینکه اگر دو باشگاه با یکدیگر ادغام شوند، بهعنوان باشگاهی جدید تلقی شده و باید فعالیت خود را از دسته دوم آغاز کنند.
چنین سقوطی برای نوریس غیرقابلقبول بود. در نتیجه، او در سال ۱۹۱۰ باشگاه آرسنال را خرید و روند انتقال آن به شمال لندن را آغاز کرد. نوریس بهسرعت زمینی مناسب در منطقهای مسکونی در هایبوری، نزدیک به تاتنهام، یافت و برای خرید زمین و دریافت مجوز ساختوساز اقدام کرد.
باشگاههای محلی مانند تاتنهام، کلاپتون اورینت و چلسی، همچنین بسیاری از ساکنان منطقه، با این انتقال مخالفت کردند. با این وجود، لیگ فوتبال نتوانست مانع این جابجایی شود و در نهایت، زمین جدید آرسنال در هایبوری در سال ۱۹۱۳ افتتاح شد.
تا سال ۱۹۱۵ و با نزدیک شدن به جنگ جهانی اول، تاتنهام در دسته اول فوتبال انگلستان بازی میکرد، در حالی که آرسنال در دسته پایینتر تقلا میکرد. لیگ فوتبال انگلستان پس از آغاز جنگ به حالت تعلیق درآمد. در آخرین جدول ردهبندی لیگ بیستتیمی، تاتنهام و چلسی بهترتیب در رتبههای نوزدهم و بیستم قرار گرفتند و در آستانه سقوط بودند، در حالی که آرسنال در رده ششم دسته دوم قرار داشت.
پس از جنگ جهانی اول: جنجال صعود آرسنال
پس از پایان جنگ جهانی اول، مدتی طول کشید تا ساختار لیگ بازسازی شود. در سال ۱۹۱۹، لیگ فوتبال فعالیت خود را از سر گرفت؛ با این تفاوت که اینبار بهجای ۲۰ تیم، ۲۲ تیم در دسته اول حضور داشتند. در مارس ۱۹۱۹، نمایندگان لیگ گرد هم آمدند. در آن دوران، هنگامی که تعداد تیمهای لیگ افزایش مییافت، انتخاب تیمهای صعود کننده و سقوط کننده از طریق رأیگیری صورت میگرفت و تیمهایی که بیشترین رأی را کسب میکردند، به دسته اول صعود میکردند.
«جان مککنا»، رئیس باشگاه لیورپول و رئیس وقت لیگ، پیشنهاد داد که چلسی باید بهطور خودکار در دسته اول باقی بماند، زیرا موقعیت ضعیف آنها در جدول، نتیجه مستقیم دیداری بود که لیورپول بهصورت تبانیشده به منچستریونایتد باخته بود. تمام اعضای حاضر در جلسه با این پیشنهاد موافقت کردند. در ادامه، مککنا پیشنهاد کرد که پرستون و دربی، بهعنوان تیمهای برتر دسته دوم، به دسته اول صعود کنند و این پیشنهاد نیز مورد پذیرش کامل اعضا قرار گرفت.
در این شرایط، تیمهای آرسنال، بارنزلی، بیرمنگام، هال سیتی، ولورهمپتون و تاتنهام برای کسب آخرین جایگاه باقیمانده رقابت میکردند. در این مرحله، روش رأیگیری نیز تغییر کرد و بهجای چهار رأی معمول، هر عضو تنها یک رأی داشت. درست پیش از آغاز رأیگیری، مککنا بهطور غیرمنتظره و به شکلی غیرمعمول، سخنرانی پرشوری در حمایت از صعود آرسنال ایراد کرد. واکنش هیئت نمایندگی تاتنهام در برابر این سخنرانی، چیزی فراتر از شوکه شدن بود.
در نهایت، آرسنال با کسب ۱۸ رأی در برابر ۸ رأی تاتنهام، موفق شد به دسته اول صعود کند و تاتنهام به دسته پایینتر سقوط کرد. از آن زمان تاکنون، آرسنال همواره در سطح اول فوتبال انگلستان حضور داشته و رکورد «هرگز سقوط نکردن» را از آن خود کرده است؛ اما این جابجایی باعث ایجاد نفرت میان دو باشگاه شده است.
لحظات تاریخی: قهرمانی در خانهی رقیب
در تاریخ فوتبال انگلستان، لحظاتی وجود دارد که برای همیشه در ذهن هواداران ثبت میشود. برای آرسنالیها، هیچچیز شیرینتر از جشن قهرمانی در خانهی تاتنهام نیست. این اتفاق تاکنون دوبار در تاریخ رخ داده است:
سال ۱۹۷۱: آرسنال با گل دیرهنگام ری کندی در ورزشگاه وایت هارت لین به پیروزی رسید و قهرمان لیگ شد. آن قهرمانی، بخشی از دوگانهی تاریخی آرسنال (قهرمانی لیگ و جام حذفی) بود.
سال ۲۰۰۴: تیم افسانهای «شکستناپذیران» به رهبری آرسن ونگر، پس از تساوی ۲-۲ در خانهی تاتنهام، قهرمانی خود در لیگ برتر را قطعی کرد. آرسنال آن فصل را بدون شکست به پایان رساند؛ و چه جایی بهتر برای قطعی شدن این افتخار از زمین رقیب دیرینه؟
سنت تاترهینگام
هواداران آرسنال در دیدار دربی شمال لندن
روز سنت تاترهینگام (St. Totteringham’s Day) مناسبتی غیررسمی و محبوب در میان هواداران باشگاه فوتبال آرسنال است که زمانی جشن گرفته میشود که این تیم بهطور ریاضیاتی تضمین کند فصل را در جدول لیگ برتر انگلستان بالاتر از رقیب دیرینهاش، تاتنهام هاتسپر، به پایان خواهد رساند.
این اصطلاح نخستینبار در سال ۲۰۰۲ در وبسایت هواداری Arseweb معرفی شد. نام «سنت تاترهینگام» ترکیبی طنزآمیز از نام «تاتنهام» و واژهی tottering بهمعنای «متزلزل» است و اشارهای دارد به ناتوانی تاتنهام در پیشی گرفتن از آرسنال. این مناسبت در سالهای اخیر به یکی از نمادهای رقابت شدید میان این دو تیم شمال لندن تبدیل شده است.
تاریخ دقیق این روز متغیر است و بسته به نتایج فصل، معمولاً در ماههای مارس، آوریل یا می فرا میرسد. این روز زمانی فرا میرسد که آرسنال بهطور ریاضیاتی تضمین کند تاتنهام دیگر نمیتواند در جدول لیگ از آن پیشی بگیرد. برای نمونه، در فصل ۲۰۲۴–۲۰۲۵، این روز در ۳ آوریل ۲۰۲۵ جشن گرفته شد؛ زمانی که شکست ۱-۰ تاتنهام مقابل چلسی باعث شد آرسنال برای پنجاهوچهارمین بار به این موفقیت دست یابد.
هواداران آرسنال این روز را با شور و هیجان فراوان جشن میگیرند. برخی از روشهای رایج برای گرامیداشت این روز عبارتاند از:
- پوشیدن تیشرتهای ویژه با شعارهایی مانند «North London is Red» و «Happy St. Totteringham’s Day»
- انتشار پستهای طنزآمیز در شبکههای اجتماعی برای شوخی با هواداران تاتنهام
- برگزاری تجمعهای هواداری در مکانهای عمومی برای تماشای بازیها و جشن گرفتن
دشمنی میان آرسنال و تاتنهام از دل تاریخ زاده شده و با گذر هر فصل، هر نسل از هواداران و هر نبرد تازه، شعلهورتر میشود. دربی شمال لندن، چیزی فراتر از یک بازی فوتبال است؛ تقابل فرهنگها، غرور محلی و روایتی بیپایان از رقابت، انتقام و افتخار.