[ ۱. نام و نمای کلی برهان ]
نام پیشنهادی:
برهان مرگ فیزیک یا "استدلال ناتوانی فیزیک در مرزهای بنیادین"
خلاصه:
-👈 فیزیک (و علوم طبیعی) توان توصیف "آغاز مطلق جهان" (مثلاً لحظه پلانک یا قبل از بیگ بنگ) را ندارد و در این نقطه، علم فعلی متوقف میشود.
- 👈این «مرگ فیزیک» مساوی با پذیرش وجود حوزهای فراتر از فیزیک (فرا-فیزیک/متافیزیک) میشود.
- 👈بنابراین، اگر خداباوری ادعای وجود علت یا عامل فراطبیعی در آغاز جهان را مطرح میکند، بار اثبات عدم وجود را باید نافی (خداناباور) برعهده بگیرد؛ زیرا خودش پذیرفته که فیزیک تا مرز خاصی پیش میرود و بعد از آن سخنی ندارد.
فیزیک در نقطهای (نظیر زمان پلانک) متوقف میشود و درباره “پیش از بیگبنگ” یا «آغاز مطلق» ساکت است.
این توقف منطقاً یعنی عبور پرسش از عرصه علم تجربی و ورود به قلمرو متافیزیک (فرا-فیزیک).
پس هر بحثی درباره علت نهایی جهان، به متافیزیک معطوف میشود؛ اگر کسی آن را رد کند، بار اثبات متوجه اوست.
---
۲. اثبات مقدمهها
مقدمه ۱: فیزیک در مرزهایی بنیادی (نظیر زمان پلانک) به پایان میرسد.🔻
- توضیح:
- بر اساس یافتههای فعلی (مثلاً در فیزیک کوانتوم و نسبیت)، قوانین فیزیک برای بازههای زمانی بسیار ابتدایی (کمتر از ۱۰⁻⁴³ ثانیه = زمان پلانک) بیمعنی یا مبهم هستند.
- هیچ نظریهای فعلاً نمیتواند "قبل از بیگ بنگ" یا لحظه صفر را توضیح دهد.
- هاوکینگ: «ورای این مرز، فیزیک ساکت میشود.»
- پیامد:
- علم فعلی فقط تا حد مشخصی توان تبیین دارد؛ پس مرزی وجود دارد که "سکوت فیزیک" خوانده میشود.
---
مقدمه ۲: سکوت/مرگ فیزیک به معنای پذیرش فرا-فیزیک است.🔻
- توضیح:
- ادامه بحث یا تحلیل دربارهی مبدا یا چراییِ وجود (در نقطهی مرگ فیزیک) خارج از ساحت فیزیک است.
- متافیزیک/فرا-فیزیک یعنی دقیقا پرداختن به پرسشهایی که علم تجربی از تبیین آن ناتوان شده است.
- نتیجه:
- هر پاسخی در باب «منشأ نهایی»، ضرورتاً فرا-فیزیکی (متافیزیکی) است.
---
مقدمه ۳: بار اثبات نهایی به دوش نافی فرا-فیزیک (خداناباور) خواهد بود.🔻
- توضیح:
- خداباور ادعا میکند بعد از مرز فیزیک، عامل/علتی فراطبیعی دخالت دارد.
- از آنجا که کسی که ادعایی بر خلاف قوانین یا حوزهی اثباتشده علم ارائه میدهد باید شواهد بیاورد، اما اینجا در خود علم (فیزیک) مرزی وجود دارد.
- پس اگر خداناباور مدعی است که هیچ عامل فرا-فیزیکیای وجود ندارد، او باید شواهد بیاورد.
(بار اثبات بر شانه اوست، زیرا طرف مقابل پذیرفته که علم فعلا ساکت است و امکان بررسی تجربی نیست.)
---
۳. بررسی و رد اشکالات رایج
### **اشکال ۱: شاید در آینده فیزیک پیشرفت کند و پاسخ دهد**
- پاسخ:
- فعلاً و بر اساس منطق علم مدرن، "پیشفرض علمی" نباید اعتبار بیشتری نسبت به نبودِ پاسخ داشته باشد. باید با شواهد فعلی استدلال کرد.
- حتی با پیشرفت احتمالی هم، دلیلی برای انکار فضای متافیزیکی تا زمان اثبات علمی نیست.
---
### **اشکال ۲: توقف علم، به معنی پذیرش وجود امر فراطبیعی نیست**
- پاسخ:
- توقف علم تجربی، ضرورتاً یعنی اینکه پژوهش دربارهی "آغاز هستی" باید از مسیر فلسفی (متافیزیک) دنبال شود؛ ساحت علم تمام شده.
- فرا-فیزیک فضای بحث فلسفی برای این مسئله است، نه صرفاً "خداباوری".
---
### **اشکال ۳: "بار اثبات" همیشه روی مدعی (خداباور) است، نه منکر (خداناباور)**
- پاسخ:
- در جایی که هیچ شواهد تجربی (چه له، چه علیه) وجود ندارد و مرز دانش پذیرفته شده است (سکوت علم)، بار اثبات بر دوش کسی است که ادعای جهانبینی یا تبیین دارد.
- خداناباور، با انکار تبیین متافیزیکی و عدم ارائه هیچ تبیین بدیل علمی، خود بار اثبات را بر دوش میگیرد.
---
جمعبندی و نتیجهگیری✅
> بهدلیل ناتوانی فیزیک در تبیین منشأ نهایی جهان (پس از زمان پلانک یا قبل از بیگ بنگ)، ما ناچار به پذیرش حوزهای فراتر از فیزیک (فرا-فیزیک/متافیزیک) هستیم. لذا بار اثبات در رد تبیینهای متافیزیکی (مثل وجود خدا یا هر علت فراطبیعی دیگر) بر دوش منکرین آن خواهد بود، نه مدعیان.