|
در ادامه لیستی از ۱15 فیلسوف مهم تاریخ (از پیشا‌ادیان تا مدرن) آورده‌ام و کنار هر اسم باور آن‌ها به خدا یا موضع‌شان نسبت به مفهوم خدا را نوشته‌ایم. اطلاعات تا جای ممکن دقیق و براساس برداشت‌های تاریخی و پژوهشی است
.
خداباوری قبل ادیان یکتاپرستی باستان و خداباوی یکتاپرستی دینی ✅
خداباوری دئیسمی ( بی دین یا بی نظر درباره دین)✔️
خداباوری پانتیستی ( همه خدایی)✔️
ندانم گرا 🤔
آتئیست ❌
---
فیلسوفان پیش از ادیان ابراهیمی و یونان باستان (عمدتاً یونان و هند و چین):
1. **تالس** – خداباور✅
2. **آناکسیمنس** – خداباور✅
3. **آناکسیماندر** – آتئیست ❌
4. **هره‌کلیتوس** – خداباور✅
5. **پارمنیدس** – خداباور✅
6. **امپدوکلس** – خداباور✅
7. **فیثاغورس** – خداباور✅
8. **آنکساغوراس** – خداباور✅
9. **دیوگنس آریتا** – آتئیست ❌
10. **لوکرتیوس** – ندانم گرا 🤔
11. **اپیکور** – خداناباوری، ندانم گرا ❌🤔
12. **دموکریتوس** – آتئیست ❌
13. **سقراط** – خداباور ✅
14. **افلاطون** – خداباور✅
15. **ارسطو** – خداباور✅
16. **زنون کیتیومی ** – خداباور✅
17. **سنکا** – خداباور✅
18. **اپیکتتوس** – خداباور✅
19. **مارکوس اورلیوس** – خداباور✅
20. **پلوطین** – خداباور ✅
21. **کنفوسیوس** – خداباور✅
22. **لائوتسه** – خداباور✅
23. **نگارجونه** – آتئیست (بودایی) ❌
24. **بودا گوتاما** – ندانم‌گرا 🤔
25. **موئه‌زی** – خداباور✅
26. **سوفوکلس** – خداباور✅
---
فیلسوفان دوره شکل‌گیری یکتاپرستی تا قرون وسطی:
27. **فیلو اسکندرانی** – خداباور✅
28. **آگوستین قدیس** – خداباور✅
29. **بوئتیوس** – خداباور✅
30. **توماس آکویناس** – خداباور✅
31. **آنسیلم** – خداباور✅
32. **آبلار** – خداباور✅
33. **پیتر لومبارد** – خداباور✅
34. **ویلیام اوکام** – خداباور✅
35. **ابن سینا (ابوعلی سینا)** – خداباور✅
36. **ابن رشد** – خداباور✅
37. **فارابی** – خداباور✅
38. **ابن‌مسکویه** – خداباور✅
39. **ابن‌طفیل** – خداباور✅
40. **ابن‌باجه** – خداباور✅
41. **ابن‌خلدون** – خداباور✅
42. **محمد غزالی** – خداباور✅
43. **ملاصدرا** – خداباور✅
44. **سهروردی** – خداباور✅
45. **ابریسکوپوس** – خداباور✅
46. **داون اسکوتس** – خداباور✅
47. **روژه بیکن** – خداباور✅
48. **سنت برنارد** – خداباور✅
49. **سنت بونیفاس** – خداباور✅
50. **جان دنس اسکوتوس** – خداباور✅
---
فیلسوفان عصر طلایی اسلامی و گذار به رنسانس:
51. **ابوریحان بیرونی** – خداباور✅
52. **محمد اقبال لاهوری** – خداباور✅
53. **ابن حزم** – خداباور✅
54. **ابن میمون (موسی بن میمون)** – خداباور✅
55. **ابن‌عربی** – خداباور✔️
56. **خواجه نصیر طوسی** – خداباور✅
57. **امام محمد باقر** – خداباور✅
---
### رنسانس و ظهور دئسم و دوره مدرن اولیه:
59. **دکارت** – خداباور✅
60. **اسپینوزا** – خداباور ✔️
61. **پاسکال** – خداباور✅
62. **هابز** – خداباور✔️
63. **لاک** – خداباور✅
64. **ولتیر** – خداباور✔️
65. **لایبنیتس** – خداباور✅
66. **مالبرانش** – خداباور✅
67. **برکلی** – خداباور✅
68. **هیوم** – ندانم‌گرایی/خداناباوری🤔❌
69. **کانت** – ندانم‌گرایی با تمایل به خداباوری (خدا به مثابه اصل اخلاقی)✅✔️
70. **روسو** – خداباور✔️
71. **لینائوس** – خداباور✔️
72. **جورج هگل** – خداباور✔️
73. **شیلینگ** – خداباور✔️
74. **شپنهاور** – ندانم گرا🤔
75. **فیشته** – خداباور✅
76. **گوته** – خداباور✔️
78. **جان استوارت میل** –🤔/ ❌
79. **هاربرت اسپنسر** – ✅
80. **کنفوسیوس** – خداباوری ✔️/ ✅
81. **نیچه** – آتئیست ❌
82. **کارل مارکس** – آتئیست ❌
83. **فویرباخ** – آتئیست ❌
---
قرن ۱۹ تا امروز (مدرن و معاصر):
84. **سورن کی‌یرکگور** – خداباور✅
85. **آیزایا برلین** – ندانم‌گرا🤔
86. **ژان-پل سارتر** – آتئیست ❌
87. **جان دیوئی** – ندانم‌گرایی🤔/خداگرایی اخلاقی✔️
88. **آلن واتس** – خداباور ✔️
89. **لوئیس ویتگنشتاین** – ندانم‌گرا🤔
90. **کارل پوپر** – ندانم‌گرا🤔
91. **دستویفسکی** – خداباور✅
۹۲.براتراند راسل ندانم گرا 🤔
93. **ویلیام جیمز** – خداباور✅
94. **آلبر کامو** – آتئیست ❌
95. **والتر کافیگن** – ندانم‌گرا🤔
96. **مارتین هایدگر** – خداباور ✅
97. **هاناآرنت** – ندانم‌گرایی🤔
98. **میشل فوکو** – آتئیست ❌
۹۹. الیزابت انسكومب✅
۱۰۰. **ژاک دریدا** – ندانم‌گرا🤔
10۱. **اسلاوی ژیژک** – آتئیست ❌
۱۰۲.ویلیام آلستون✅
۱۰۳. زیگموند فروید _ آتئیست ❌
۱.۴. جان هیک✅
۱۰۶ .ریچارد داوکینز آتئیست ❌
۱۰۷ .چارلز تیلور خداباور ✅
۱۰۸ . ریچارد سوئین‌برن خداباور ✅
۱۰۹. سم هریس آتئیست ❌
۱۱۱. کریستوفر هیچنز آتئیست ❌
۱۱۲. آلوین پلانتینگا خداباور ✅
۱۱۳. دنیل دنت آتئیست ❌
۱۱۴. ژاک مارتن✅
۱۱۵. جان لنوکس ✅
.
---
نتیجه‌گیری آماری
خداباوری ۸۵ نفر ✅
خداناباوری ۱۹ نفر ❌
ندانم گرایی ۱۳ نفر 🤔
مسلما چون فلسفه به طور مشخص و با قوانین عقلی درباره وجود خدا نظر میده ندانم گرایی توش کمتر هشت و بین دانشمندان که از نظر علمی اثبات نیمشه کرد وجود خدا یا ردشو ندانم گرایی کنی بیشتره
|
