سلام و درود
«توی این پست، ۱۰۰ ایدئولوژی و جریان فکری رو معرفی میکنم که بیشترین تأثیر رو روی تاریخ، فرهنگ و جامعه گذاشتن. ایدههایی که شکلدهنده دنیای امروز ما هستن و شناختشون کلید فهم گذشته و حاله»
۳ تا نکته مهم:
1. این لیست از فلسفه و سیاست تا دین و علم رو در بر میگیره یعنی یک نمای کلی و جامع از تفکر بشره.
2. هر ایدئولوژی اینجا جایگاه خاصی تو شکل دادن به تمدنها و باورهای انسانها داشته.
3. توضیحها کوتاه و سادهان تا همه بتونن راحت باهاشون ارتباط برقرار کنن و لذت ببرن.
امیدوارم به کارتون بیاد.
-------------------------------------------------------------------------------------------
1. ایدهآلیسم: واقعیت نهایی، ذهنی یا روحانیه.
2. ماتریالیسم: همه چیز مادیه؛ حتی ذهن.
3. تجربهگرایی: فقط با تجربه میشه فهمید.
4. عقلگرایی: عقل منبع اصلی شناخت ماست.
5. شکگرایی: همهچیز رو باید زیر سؤال برد.
6. اومانیسم: انسان و تواناییهاش در مرکز توجهه.
7. اگزیستانسیالیسم: زندگی بیمعناست، مگر اینکه خودت معنا بدی.
8. نیهیلیسم: هیچ چیز ذاتاً معنا یا ارزش نداره.
9. ساختارگرایی: چیزها رو فقط توی ساختار میفهمیم.
10. پساساختارگرایی: هیچ ساختاری ثابت نیست.
11. پراگماتیسم: حقیقت یعنی چیزی که جواب بده.
12. ابزارگرایی: فکر، ابزار حل مشکله.
13. رئالیسم: دنیای بیرونی واقعی و مستقل از ذهن ماست.
14. نسبیگرایی: حقیقت و اخلاق، وابسته به بافت و فرهنگه.
15. لیبرالیسم: آزادی فردی مهمترین ارزشه.
16. محافظهکاری: حفظ سنتها و نظم اجتماعی.
17. سوسیالیسم: برابری اقتصادی و رفاه جمعی.
18. کمونیسم: جامعه بیطبقه و اشتراکی.
19. سرمایهداری: بازار آزاد و مالکیت خصوصی.
20. آنارشیسم: رد کامل حکومت و اجبار.
21. فاشیسم: دولتمحوری شدید و سرکوب آزادی.
22. نازیسم: ترکیب نژادپرستی با فاشیسم.
23. فمنیسم: مبارزه برای برابری جنسیتی.
24. مردسالاری: ساختار اجتماعی با سلطه مردانه.
25. ماتریارکی: جامعهمحوری زنان.
26. فردگرایی: استقلال فردی از جمع مهمتره.
27. جمعگرایی: منافع جمع از فرد مهمتره.
28. ملیگرایی: اولویت دادن به ملت خودی.
29. میهندوستی: عشق به سرزمین، نه لزوماً تعصب.
30. جهانوطنی: همه دنیا وطن منه.
31. سکولاریسم: جدایی دین از دولت.
32. تئوکراسی: حکومت دینی.
33. ناسیونالیسم سکولار: ملتمحوری بدون دین.
34. اسلامگرایی: اجرای شریعت در سیاست.
35. مسیحیت سیاسی: ادغام دین مسیحی با دولت.
36. صهیونیسم: بازگشت یهودیان به سرزمین اسرائیل.
37. پاناسلامیسم: وحدت سیاسی کشورهای مسلمان.
38. پانعربیسم: اتحاد عربها در یک کشور واحد.
39. پانافریکانیسم: اتحاد کشورهای آفریقایی.
40. داروینیسم: بقا برای اصلح؛ تحول تدریجی گونهها.
41. داروینیسم اجتماعی: تطبیق نظریه داروین با جامعه (اغلب خطرناک).
42. علمگرایی: فقط علم پاسخ درست میده.
43. پوزیتیویسم: فقط مشاهدات تجربی قابل اتکاست.
44. اگنوستیسیسم: نمیدونیم خدا هست یا نه.
45. آتئیسم: اعتقادی به خدا نیست.
46. ایمانگرایی: باور بدون دلیل عقلی.
47. دینگرایی سنتی: وفاداری کامل به متون مقدس.
48. نواندیشی دینی: بازخوانی دین با عقل و زمانه.
49. تصوف: رسیدن به خدا از راه عشق و سلوک.
50. فلسفه اخلاق وظیفهگرا: کار درست مستقل از نتیجهست.
51. فایدهگرایی: درست یعنی چیزی که بیشترین خوبی رو بیاره.
52. نسبیگرایی اخلاقی: خوب و بد، ثابت نیست.
53. رئالیسم اخلاقی: خوبی و بدی واقعیان، نه ذهنی.
54. عدالتطلبی: برابری و انصاف در توزیع منابع.
55. دموکراسی: حکومت مردم بر مردم.
56. لیبرال دموکراسی: ترکیب آزادی فردی و رأیگیری عمومی.
57. جمهوریخواهی: رد پادشاهی و تأکید بر حاکمیت قانون.
58. پادشاهیخواهی: مشروعیت حکومت پادشاه.
59. تکنوکراسی: حکومت متخصصها و دانشمندان.
60. پوپولیسم: سیاست برای مردم عادی علیه نخبگان.
61. توتالیتاریسم: کنترل کامل دولت بر جامعه.
62. نخبهگرایی: حکومت باید دست بهترینها باشه.
63. عامگرایی: همه انسانها با هم برابرند.
64. راسیسم: برتری نژادی.
65. ضدنژادپرستی: مبارزه با برتری نژادی.
66. کلونیالیسم: استعمار سرزمینهای دیگر.
67. پسااستعمارگرایی: نقد سلطه تاریخی غرب بر مستعمرات.
68. نواستعمارگرایی: سلطه غیرمستقیم با اقتصاد و فرهنگ.
69. رسانهمحوری: رسانهها سازنده واقعیت هستن.
70. پساحقیقت: احساسات مهمتر از فکتان.
71. اخلاق مراقبت: اخلاق یعنی توجه و عشق.
72. روانتحلیلگرایی: ناخودآگاه بر رفتار ما سلطه داره.
73. رفتاریگرایی: انسان ماشین واکنشه.
74. شناختگرایی: انسان پردازشگر اطلاعاته.
75. فلسفه ذهن: چی باعث میشه ما آگاه باشیم؟
76. دوگانهگرایی دکارتی: ذهن از بدن جداست.
77. فیزیکالیسم: فقط ماده وجود داره.
78. کوانتومگرایی ذهنی: آگاهی بخشی از فیزیکه.
79. آیندهگرایی: تمرکز بر طراحی آینده.
80. فناگرایی (Transhumanism): ارتقای بشر با تکنولوژی.
(نیاز به توضیح بیشتر)
81. ضدتکنولوژی: تکنولوژی تهدید وجودیه.
82. زیستگرایی: اولویت طبیعت و محیط زیست.
83. گیاهمحوری: اهمیت گیاهان در بقای زمین.
84. انسانمحوری: انسان در مرکز همه چیز.
85. کیهانگرایی: ما فقط جز کوچکی از کل هستیم.
86. فلسفه افلاطونی: دنیای واقعی فقط کپی ناقصی از دنیای کامل و ایدهآله.
87. یوتوپیانیسم: آرمانشهر ممکنه.
88. دیستوپیانیسم: آینده معمولاً تاریکتر از اونیکه فکر میکنیم.
89. فلسفه تاریخ: تاریخ جهتدار و معناداره.
90. فلسفه فرهنگ: فرهنگ چطوری ذهن و جامعه رو میسازه.
91. فلسفه علم: چی علمو از غیرعلم جدا میکنه؟
92. فلسفه دین: آیا میشه ایمان رو با عقل ترکیب کرد؟
93. فلسفه زبان: زبان چجوری تفکر ما رو میسازه؟
94. منطقگرایی: ساختار منطقی، اساس فکر درسته.
95. هرمنوتیک: فهم متن، فراتر از کلماتشه.
96. سوژهگرایی: واقعیت از زاویه دید فرد شکل میگیره.
97. عینگرایی: واقعیت مستقل از ما وجود داره.
98. فلسفه تعلیم و تربیت: یادگیری فقط انتقال دانش نیست.
99. فلسفه هنر: چی باعث میشه یه چیز «هنر» باشه؟
100. طنز فلسفی: با شوخی هم میشه عمیق بود.
-------------------------------------------------------------------------------------------
۱۰ ایدئولوژی که از نظر من بعد ها پرطرفدار میشن:
1. پساانسانگرایی : ایده عبور از محدودیتهای انسانی با تکنولوژی، هوش مصنوعی و ژنتیک.
2. زیستگرایی : برتری ندادن به انسان، بلکه ارزش مساوی برای تمام موجودات زنده.
3. اکوفمینیسم: پیوند بین ظلم به زنان و تخریب طبیعت؛ حمایت از محیطزیست با نگاه فمینیستی.
4. فلسفه اطلاعات : دیدن اطلاعات بهعنوان اصل بنیادی هستی، نه ماده یا انرژی.
5. اخلاق الگوریتمی: اخلاقی که بر اساس تصمیمگیری ماشینها و الگوریتمها شکل میگیره.
6. سایبورگباوری : پذیرش تلفیق انسان با ماشین بهعنوان مرحله بعدی تکامل.
7. نئوقبایلیگرایی: بازگشت به جوامع کوچکتر، بومیتر و غیرمتمرکز در برابر شهرنشینی و دولت بزرگ.
8. عصیان خاموش : مخالفت منفعل و آرام با سیستمها از طریق عدم مشارکت.
9. زیباییگرایی مدرن: اولویت دادن به زیبایی، طراحی، و تجربه هنری بهعنوان ارزش مرکزی زندگی.
10. معنویت علمی : ترکیب علم مدرن با حس معنویت، بدون دین سنتی.
پایان