طرفداری | درحالیکه اسپانیا با نتیجه ۵-۱ در نیمهنهایی لیگ ملتهای اروپا برابر فرانسه پیش بود و کمتر از ۲۵ دقیقه به پایان بازی زمان باقی مانده بود، شاگردان دیدیه دشان در آستانه یک شکست یکطرفه و شرمآور قرار داشتند. اما ورود رایان شرکی، خرید جدید منچسترسیتی از روی نیمکت به زمین، جریان بازی را تغییر داد.
شرکی اندکی پس از دقیقه ۶۰ وارد زمین شد و در همان دقایق ابتدایی حضورش در نخستین بازی ملی خود برای فرانسه تأثیری آنی گذاشت. او با یک شوت والی برقآسا از گوشهی محوطه جریمه که از کنار اونای سیمون عبور کرد و وارد دروازه شد، زیباترین گل بازی را به ثمر رساند. سپس از سمت چپ به داخل زد و یک ارسال مواج عالی فرستاد که راندل کولو موانی با ضربه سر آن را به گل چهارم فرانسه مقابل اسپانیا تبدیل کرد. این اتفاق پس از گل بهخودی دنی ویویان رخ داد و نتیجه بازی را ۵-۴ کرد.
نمایش فوقالعاده رایان شرکی مقابل اسپانیا در اولین بازی ملی خود برای تیم بزرگسالان فرانسه
شرکی با این عملکرد، به سومین بازیکن قرن حاضر تبدیل شد که در نخستین بازی ملی خود هم گل میزند و هم پاس گل میدهد؛ پس از ماروین مارتن (مقابل اوکراین، ۲۰۱۱) و لوییس ساها (مقابل بلژیک، ۲۰۰۴). با وجود اینکه شرکی تنها ۲۷ دقیقه بازی کرد، ۳ موقعیت گل ایجاد کرد؛ بیش از هر بازیکن فرانسوی دیگری بهجز مایکل اولیسه و عثمان دمبله (هر کدام ۴ موقعیت) که از ابتدا در ترکیب حضور داشتند. هرچند، این عملکرد برای تکمیل کامبک فرانسه کافی نبود، اما بدون تردید جریان بازی را تغییر کرد.
رایان شرکی؛ پادشاه خلق موقعیت اروپا
و این همان کاریست که شرکی انجام میدهد: او تفاوت را در بازی ایجاد میکند. همین موضوع دلیل اصلی علاقه شدید منچسترسیتی برای جذب این استعداد خاص بود. نخستین بازی ملی شرکی، پاداشی برای فصل درخشانی بود که او سپری کرد. او بدون شک خلاقترین بازیکن فوتبال فرانسه در فصل گذشته بود. در میان بازیکنان پنج لیگ برتر اروپا، تنها برونو فرناندز (۱۵۸ موقعیت) و رافینیا (۱۵۲) موقعیت گل بیشتری از شرکی (۱۲۵) در تمامی رقابتها خلق کردند. اگر تنها به موقعیتهایی که در جریان بازی به وجود آمدهاند نگاه کنیم، فقط فرناندز (۱۲۰)، رافینیا (۱۰۵) و محمد صلاح (۱۰۴) عملکرد بهتری از شرکی (۱۰۰) داشتند.
تنها چند روز پس از جشن تولد 17 سالگی، شرکی در نیمه نهایی فصل 20-2019 لیگ قهرمانان اروپا مقابل بایرن مونیخ به میدان رفت
بااینحال، همه این بازیکنان در بیش از ۵۰ مسابقه به میدان رفتند؛ درحالیکه شرکی تنها در ۴۴ بازی حضور داشت. اگر این آمارها را بر مبنای میانگین هر ۹۰ دقیقه ثبت کنیم، تأثیرگذاری شرکی حتی بیشتر نمایان میشود: هیچ بازیکنی در پنج لیگ معتبر اروپایی در میان بازیکنانی که حداقل ۱۶۰۰ دقیقه بازی کردهاند، در تمام رقابتها بیشتر از او در هر ۹۰ دقیقه خلق موقعیت نکرده است؛ چه بهطور کلی (۳.۷) و چه در جریان بازی (۲.۹). این نشان میدهد او تا چه اندازه در فصل ۲۵-۲۰۲۴ تأثیرگذار بوده است.
نقشهی تمام خلق موقعیتهای در جریان بازی شرکی در فصل 25-2024
این خلاقیت منجر به ۱۱ پاس گل برای لیون در لیگ ۱ فرانسه شد – که در کنار گائتان پرن از اوسر، بهترین آمار فصل بود – و ۹ پاس گل دیگر در سایر رقابتها، از جمله ۸ پاس گل در لیگ اروپا (۳ عدد بیشتر از هر بازیکن دیگر) شد. جالب آنکه کیفیت موقعیتهایی که شرکی خلق کرد نیز فوقالعاده بوده است. میزان «پاس گل مورد انتظار» (xA) او در طول فصل به عدد ۱۸.۳ رسید؛ بالاتر از هر بازیکن دیگری در پنج لیگ معتبر اروپا. بر اساس میانگین هر ۹۰ دقیقه نیز، او با میانگین ۰.۵۳ xA پیشتاز تمام بازیکنان شاغل در پنج لیگ معتبر بود.
به زبان ساده، انتظار میرفت شرکی در هر دو بازی، یک پاس گل بدهد. آماری خیرهکننده؛ بهویژه برای بازیکنی که در تیمی مثل لیون بازی میکند که فصل را در رتبه ششم لیگ ۱ به پایان رساند. با توجه به جدایی کوین دی بروین از منچسترسیتی، این تیم نیازمند یافتن منبعی جدید برای خلق موقعیت است – و شاید شرکی همان بازیکن مورد نظر آنها باشد.
شرکی روی کاغذ بهعنوان وینگر راست در سیستم ۱-۳-۲-۴ لیون بازی میکند، اما آزادی عمل زیادی برای حرکت به فضاهای مرکزی دارد. در عصری که از بازیکنان انتظار میرود موقعیتهای تاکتیکی خود را بهدقت رعایت کنند، شرکی یک استثناست؛ بازیکنی سرکش که آزادانه به داخل میزند تا هرچه بیشتر از همتیمیهایش توپگیری کند. نقشهی لمس توپهای او نشان میدهد که چطور دائماً توپ را در فضاهای بین خطوط میگیرد و در سراسر زمین جابهجا میشود تا راهی به سمت دروازهی حریف پیدا کند.
تاچمپ لمس توپهای در جریان بازی رایان شرکی در فصل 25-2024
با توجه به آزادی عمل شرکی برای حرکت، جای تعجبی ندارد که نقشه موقعیتسازیاش در جریان بازی (که در گزارش اصلی آورده شده) نشاندهنده خلق موقعیتهای فراوان از مناطق مرکزی باشد. شرکی در این فضاهای محدود میدرخشد؛ جایی که با دقت بالا پاسهای خود را از میان خطوط دفاعی عبور میدهد. او یک تکنسین تمامعیار است. بهعنوان نمونه، ۲۴ موقعیتی که در فصل گذشته لیگ ۱ خلق کرد، در پی پاسهایی بودند که خطوط دفاعی را شکستند؛ تقریباً دو برابر هر بازیکن دیگری در لیگ. همچنین، او ۱۷ پاس عمقی بیشتر از هر بازیکن دیگر لیون ارسال کرد.
نقشهی پاسهای خطشکن شرکی در فصل 25-2024
قدرت بالای شرکی در گرهگشایی از بازیهای بسته
شرکی برای رسیدن به مناطق خطرناک زمین، صرفاً متکی به ارسال توپ از سوی همتیمیهایش نیست. خود او هم میتواند توپ را در عمق دریافت کند و با دریبل مدافعان، تیم را به جلو ببرد. در فصل گذشته، شرکی میانگین ۱۱.۳ حمل توپ تهاجمی (حمل توپ حداقل پنج متری به سمت دروازه حریف) در هر ۹۰ دقیقه داشت داشته است. به جز مدافعان میانی، تنها شش بازیکن عملکرد بهتری داشتند که چهار نفر از آنها بازیکن پاری سن ژرمن بودند. این حمل توپهای شرکی مثمر ثمر هم بودهاند؛ او ۲۰ موقعیت گل پس از حمل توپ ایجاد کرد که چهارمین آمار برتر لیگ ۱ است و شش عدد بیش از هر بازیکن دیگری در لیون به شمار میرود.
مقایسهی عملکرد رایان شرکی در فصل 25-2024 و در سه فاز تهاجمی (قرمز)، مالکیتی (بنفش) و دفاعی (صورتی) با هافبک تهاجمیهای 10 سال اخیر پنج لیگ معتبر اروپا
جالب آنکه آمار خالص دریبلزنی او – چه از نظر تلاش برای دریبل (۴.۳) و چه دریبل موفق (۲.۱) در هر ۹۰ دقیقه – پایینترین حد در دوران حرفهایاش بود. البته این اعداد همچنان بسیار خوباند و از هر بازیکن دیگری در لیون بهتر هستند. اما در فصل ۲۱-۲۰۲۰، او به میانگینهایی چون ۹.۸ اقدام به دریبل و ۶.۵ دریبل موفق نیز رسیده بود.
در نتیجه، رویارویی با مدافعان بخشی از مهارت طبیعی شرکی است – موضوعی که قطعاً برای پپ گواردیولا جذاب خواهد بود؛ بهویژه اگر به دنبال بازیکنی با مشخصات مشابه ساوینیو در سمت راست یا یرمی دوکو در سمت چپ باشد. شاید علاقه سیتی به شرکی، نشانهای باشد از اینکه یکی از این بازیکنان بهعنوان بال اصلی و بلندمدت سیتی در نظر گرفته نمیشود. یا شاید این مسئله نشانهای از تکامل بازی شرکی باشد؛ دریبلهای چشمبستهی کمتر به بنبستها و بازی هوشمندانهتر و تعامل بیشتر با همتیمیها در یکسوم پایانی زمین. شرکی در موفقترین فصل دوران حرفهایاش، همچنین بیش از همیشه پاس در نیمه زمین حریف ارسال کرد و کمتر از هر فصل دیگری در سه سال اخیر توپ را از دست داد. این موضوع هم احتمالاً اتفاقی نیست.
سیتیزنها امیدوارند خرید 22 سالهی جدیدشان بهخوبی جای کوین دی بروین را پر کند
شاید برگ برنده شرکی این باشد که میتواند تمام این کارها – پاس، حمل توپ تهاجمی و دریبل – را با هر دو پا انجام دهد. بدون شک، این راهی نسبتاً ابتدایی برای نشان دادن موضوع است، اما از بین ۴۴ شوتی که شرکی این فصل در لیگ ۱ فرانسه زده، دقیقاً نیمی را با پای چپ و نیمی را با پای راست زده است. توانایی اینکه با اعتماد بهنفس به مرکز زمین برش بزند یا به فرار از بیرون ادامه دهد، کابوسی برای مدافعان حریف است.
کمبود مشارکت دفاعی؛ بزرگترین نقطه ضعف شرکی
سؤالاتی نیز درباره نگرش او بدون توپ مطرح شده که بدون تردید بخشی است که شرکی باید روی آن کار کند. لیون در فصل ۲۵-۲۰۲۴ تیمی بود که سبک پرس از بالا را اجرا میکرد، اما شرکی در بین همتیمیهایش جایگاه چندان خوبی در این زمینه نداشت. مهاجمان دیگری مانند ژرژ میکائوتادزه (با میانگین ۳۲ پرس)، الکساندر لاکازت (۲۸.۹) و مالک فوفانا (۲۳.۰) در یکسوم نهایی زمین، همگی میانگین پرس بیشتری نسبت به شرکی (۱۷.۷) داشتند. تعداد بازپسگیریهای توپ شرکی، چه بهصورت کلی (۳.۷) و چه در یکسوم هجومی (۰.۶) نیز در پایینترین سطح خود از فصل ۲۱-۲۰۲۰ تاکنون قرار داشته است. نمودار راداری عملکرد او نیز چندان نشاندهنده تلاش دفاعی بالایی نیست.
وینگرهای منچسترسیتی، دوکو و ساوینیو، در هر دو شاخص پرس در یکسوم هجومی در هر ۹۰ دقیقه (بهترتیب ۱۹.۳ و ۱۹.۰) و بازپسگیری مالکیت توپ (۴.۰ و ۳.۸) آمار بهتری داشتند، هرچند تفاوت آنها چشمگیر نیست. باید به این نکته نیز اشاره کرد که اعداد نسبتاً پایین شرکی به این معنا نیست که او نمیتواند در حالت بدون توپ پرس کند، بلکه این کاری نیست که در سیستم لیون انجام میداده یا از او خواسته میشد. شرکی هنوز هم یک الماس تراشنخورده است. پیوند او با منچسترسیتی زمانی هیجانانگیزتر میشود که در نظر بگیریم بازیکنی با این میزان استعداد خام و نپخته، زیر نظر پپ گواردیولا تا چه اندازه میتواند رشد و پیشرفت کند.
برگردان یادداشت Oliver Hopkins از TheAnalyst
گلها و مهارتهای برتر رایان شرکی در فصل 25-2024؛ آیا گواردیولا از او یک هیولا در منچسترسیتی میسازد؟