طرفداری | یکی از جنجالی‌ترین تورنمنت‌های تاریخ فوتبال، روز یک‌شنبه با قهرمانی چلسی در جام جهانی باشگاه‌ها به پایان رسید؛ تورنمنتی ۳۲ تیمی که با وجود تمام حواشی، نقاط قوت قابل‌توجهی نیز داشت.
نکات مثبت
هواداران
با اینکه بسیاری از صندلی‌ها خالی ماند (که در ادامه به آن پرداخته می‌شود)، اما آن‌هایی که به ورزشگاه آمدند، فضای پرشوری به راه انداختند.
هواداران آمریکای جنوبی مثل همیشه حال و هوای خاصی به ورزشگاه‌ها بخشیدند و به‌ویژه طرفداران برزیلی به لطف درخشش نمایندگان کشورشان، بسیار پر هیاهو ظاهر شدند.
هوادارانی از سراسر جهان خیابان‌های منهتن و میدان تایمز را به تسخیر خود درآوردند و تصویر هوادار عینکی الهلال که با شادی گل عجیب و ترسناکش گردن خود را شکست(!)، به یکی از نمادهای این تورنمنت و یک میم اینترنتی تبدیل شد.
میم هوادار الهلال
درخشش شگفتی‌سازها
در دنیایی که فوتبال به‌شدت اروپا‌محور شده، دیدن درخشش تیم‌هایی از قاره‌های دیگر در سطح اول جهانی، یک امتیاز مثبت بود.
چهار نمایندهٔ برزیل عملکردی درخشان داشتند؛ هر چهار تیم تا مرحلهٔ یک‌هشتم نهایی بالا رفتند. فلومیننزه با ارائهٔ فوتبالی تماشایی موفق شد اینترمیلان را شکست دهد و به نیمه‌نهایی برسد. پالمیراس به مرحلهٔ یک‌چهارم نهایی راه یافت و بوتافوگو و فلامینگو نیز به‌ترتیب پاری سن ژرمن و چلسی، دو فینالیست مسابقات را مغلوب کردند.
برخی داستان‌های شخصی هم رنگ و بویی ویژه به تورنمنت دادند؛ مانند کریستین گری، معلم ورزش اهل نیوزیلند، که برای اوکلند سیتی برابر بوکاجونیورز گلزنی کرد.
الهلال عربستان که تحت مالکیت صندوق سرمایه‌گذاری عمومی (PIF) قرار دارد، شاید دیگر تیمی شگفتی‌ساز به حساب نیاید، اما پیروزی هیجان‌انگیزش برابر منچسترسیتی بدون شک یکی از بهترین بازی‌های این تورنمنت بود.
بارش گل‌ها
در حالی‌که مسابقات ابتدایی تورنمنت با تساوی‌های بدون گل آغاز شد، اما در ادامه بازی‌ها پرگل شدند.
در مجموع، ۱۹۵ گل در این تورنمنت به ثمر رسید؛ به‌طور میانگین ۳.۰۹ گل در هر بازی. برای مقایسه، جام جهانی ۲۰۲۲ قطر با میانگین ۲.۶۹ گل در هر بازی، پرگل‌ترین جام جهانی از سال ۱۹۹۴ آمریکا به این‌سو بود.
بلیت‌های ارزان (ناخواسته)
البته قیمت اولیهٔ بلیت‌ها به شدت بالا و جنجال برانگیز بود؛ برخی بلیت‌های «عادی» تا ۴۷۳ دلار (حدود ۳۵۰ پوند) قیمت داشتند.
اما تصمیم فیفا برای استفاده از مدل قیمت‌گذاری پویا (Dynamic Pricing) به منظور پر کردن سکوها، باعث شد بسیاری از هواداران _ چه قدیمی و چه تازه‌وارد _ بتوانند با پرداخت مبلغی کمتر از ۱۰ دلار، بازی‌ها را از نزدیک ببینند. این موضوع گرچه به شکل تصادفی رخ داد، اما در نهایت یک نکتهٔ مثبت بود.
تاکتیک‌های تازه و جالب
استبان آندرادا، دروازه‌بان مونتری، با استفاده از «دیوار دفاعی دوجداره» تاکتیکی ناآشنا را اجرا کرد که توجه زیادی را جلب کرد و شاید به ترند جدیدی بدل شود.
حرکت جالب پاری سن ژرمن در پرتاب توپ به بیرون از زمین از همان آغاز بازی نیز لحظات جالبی رقم زد؛ گرچه پیش‌تر در فینال لیگ قهرمانان اروپا نیز دیده شده بود.
شادی‌های «واکس زدن کفش و پیانو نوازی» تیم ماملودی سان داونز آفریقای جنوبی نیز نگاه‌ها را به خود جلب کرد.
از دیگر نکات جالب، تختهٔ تاکتیکی غول‌پیکر کنار زمین متعلق به اوراوا ردز ژاپن بود که ابعاد آن خود به سوژه‌ای مجزا تبدیل شد.
با وجود نکات مثبتی که دربارهٔ جام جهانی باشگاه‌های امسال مطرح شد، این تورنمنت انتقادات گسترده‌ای را نیز در پی داشت؛ از نمایش‌های خودستایانهٔ فیفا گرفته تا شرایط طاقت‌فرسای آب‌وهوایی، مشکلات زمین و سکوهای خالی.
نکات منفی
خودستایی تهوع‌آور فیفا
جیانی اینفانتینو برای تعریف کردن از ایده خود، تمام مترادف‌های کلمهٔ «عالی» را به کار برده، اما ادعای او مبنی بر حضور «۳۲ تیم برتر جهان» در آمریکا، واقعاً خنده‌دار و یک‌طرفه است.
طبق فهرست پاور رنکینگ اُپتا، تیم اوکلند سیتی در جایگاه ۴۹۲۸ جهان قرار دارد!
البته اینفانتینو تنها کسی در فیفا نیست که از این تورنمنت تمجید کرده؛ آرسن ونگر، مدیر توسعهٔ جهانی فوتبال در فیفا نیز گفته است: «به نظرم برگزاری جام جهانی باشگاه‌ها ضرورت داشت».
سلامت بازیکنان؟ مهم نیست!
این تورنمنت ۳۲ تیمی، سندی روشن از بی‌توجهی فیفا _ و به‌طور کلی صنعت فوتبال _ به سلامت بازیکنان است.
فوتبال به مسابقات کمتر نیاز دارد، نه فشرده‌تر شدن تقویم در انتهای فصلی فرسایشی. این شرایط فقط خطر مصدومیت‌ها را بالا می‌برد.
شکستگی وحشتناک پای جمال موسیالا برابر پاری سن ژرمن، بایرن مونیخ را برای ماه‌ها از یکی از ستاره‌هایش محروم کرد.
هشدار؛ مصدومیت دلخراش جمال موسیالا از ناحیه مچ پا پس از برخورد با جانلوییجی دوناروما
گرما، گرما، گرما
تابستان امسال در آمریکا به‌طرز آزاردهنده‌ای داغ بود. صحنه‌ای که هری کین صورتش را در سطل یخ فرو می‌برد، به نمادی از این گرما تبدیل شد؛ درست مانند کلاه آفتاب‌گیر استیو استانتون در جام جهانی ۱۹۹۴.
برخی بازیکنان تعویضی راهی رختکن می‌شدند تا از آفتاب در امان بمانند و عده‌ای از مربیان و بازیکنان به صراحت از این شرایط گلایه کردند.
انزو فرناندز، ستارهٔ چلسی، در آستانهٔ فینال گفت:
صادقانه بگویم، گرما باورنکردنی است. یک روز چنان سرگیجه گرفتم که مجبور شدم روی زمین دراز بکشم. بازی در این دما بسیار خطرناک است.
وضعیت چمن‌ها
وضعیت زمین‌ها نیز انتقادهای زیادی به همراه داشت و حتی سوژهٔ شوخی شد.
لوئیز انریکه، سرمربی پاری سن ژرمن، گفت:
تصور کنید زمین مسابقهٔ بسکتبال پر از حفره باشد. در این‌جا توپ مثل خرگوش بالا و پایین می‌پرد!
نیکو کواچ، مربی دورتموند، نیز زمین ورزشگاه مت لایف را به زمین گلف تشبیه کرد.
آرسن ونگر هم اذعان کرد که «چمن‌ها بی‌نقص نبودند»، اما وعده داد که «تا جام جهانی سال آینده این مشکل برطرف خواهد شد».
سکوهای خالی
صحنه‌هایی از سکوهای خالی در مرحلهٔ گروهی، کاملاً در تضاد با ادعاهای پر شکوه اینفانتینو دربارهٔ موفقیت این تورنمنت بود.
در دور اول، تنها ۵۱ درصد ظرفیت ورزشگاه‌ها پُر شد.
در بازی اول چلسی مقابل لس آنجلس اف‌سی، تنها ۲۲٬۱۳۷ نفر به ورزشگاه مرسدس بنز در آتلانتا آمدند؛ ورزشگاهی که گنجایش آن سه برابر این عدد است.
فقط ۳٬۴۱۲ تماشاگر، بازی اولسان هیوندای و ماملودی سان داونز را در فلوریدا تماشا کردند. در مسابقهٔ پاچوکا و ردبول سالزبورگ در اوهایو، فقط ۵٬۲۸۲ نفر حاضر بودند و بازی بنفیکا مقابل اوکلند سیتی هم تنها ۶٬۷۳۰ نفر تماشاگر داشت.
طبق گزارش BBC Sport، میانگین حضور تماشاگران در این تورنمنت ۳۸٬۳۶۹ نفر بوده؛ عددی که کمتر از میانگین همهٔ جام‌های جهانی، از سال ۱۹۶۲ تاکنون است.
اگرچه در مراحل حذفی به لطف قیمت‌گذاری شناور و زمان‌بندی مناسب‌تر بازی‌ها، استقبال بهتر شد، اما همچنان نمی‌توان این تورنمنت را از نظر جذب تماشاگر «موفق» دانست.
نوآوری‌های عجیب فیفا
شمارش معکوس ۱۰ ثانیه‌ای برای آغاز بازی‌ها؟ معرفی یک به یک بازیکنان توسط مایکل بافر؟ نمایش بین دو نیمه با هنرمندان انتخاب‌شده توسط کریس مارتین؟ نه، ممنون!
برگردان فارسی یادداشت Oliver Young-Myles برای وبسایت The i Paper
