در شهرهای پرهیاهوی ژاپن، یافتن معماری سنتی روزبه‌روز دشوارتر می‌شود. اما اگر کمی از شلوغی و ازدحام شهر فاصله بگیرید، با روستاهای تاریخی ژاپن و شهرهای محافظت‌شده‌ای روبه‌رو می‌شوید که زیبایی و اصالت میراث فرهنگی این کشور را به نمایش می‌گذارند. از شهرهای بازرگانی کوچک با ریشه در دوره ادو گرفته تا روستاهای آرام کوهستانی، این مقاصد شگفت‌انگیز فرصتی عالی برای دیدن گذشته در تور ژاپن نارون فراهم می‌کنند و ارزش یک سفر ویژه را دارند.
روستاهای تاریخی ژاپن
در این مقاله سفری جذاب به روستاهای تاریخی ژاپن داریم؛ از جذابیت‌های بی‌نظیر شیراکاواگو و گوکایاما گرفته تا اصالت و فرهنگ دیرینه تاکایاما و کانازاوا. در این میان به معماری سنتی خانه‌ها، آداب و رسوم مردمان محلی، جشنواره‌های فرهنگی و مناظر چشم‌نواز طبیعی این مناطق می پردازیم. هدف این مقاله معرفی گنجینه‌های تاریخی و فرهنگی ژاپن است تا علاقه‌مندان بتوانند با شناخت بیشتر، سفری الهام‌بخش و متفاوت به این سرزمین کهن داشته باشند.
شیراکاوا-گو (Shirakawa-go)
منطقه شیراکاواگو و همسایه آن گوکایاما، در دره رودخانه شوگاوا و در کوهستان‌های دورافتاده‌ای قرار گرفته‌اند که استان‌های گیفو و تویاما را به هم پیوند می‌دهند. این منطقه در سال ۱۹۹۵ به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد و شهرت خود را مدیون خانه‌های سنتی موسوم به گاشو-زوکوری است که برخی از آن‌ها بیش از ۲۵۰ سال قدمت دارند.
«گاشو-زوکوری» به معنای «ساخته‌شده مانند دستان در حال دعا» است؛ زیرا سقف‌های شیب‌دار و کاهگلی این خانه‌ها شبیه دستان راهبان بودایی است که در دعا به هم فشرده‌اند. این سبک معماری طی نسل‌ها تکامل یافته و برای تحمل بار سنگین برف‌های زمستانی منطقه طراحی شده است. سقف‌ها بدون استفاده از میخ ساخته شده و فضای وسیع زیر شیروانی آن‌ها برای پرورش کرم ابریشم به کار می‌رفته است.
دهکده اوگی‌ماچی، بزرگ‌ترین روستای شیراکاوا-گو و اصلی‌ترین جاذبه آن است. این روستا مقصدی عالی برای یک سفر یک‌روزه از تاکایاما یا توقفی میان راه تاکایاما و کانازاوا محسوب می‌شود. با این حال، بهترین راه تجربه این منطقه اقامت شبانه در یکی از خانه‌های سنتی است که امروزه بسیاری از آن‌ها به مسافرخانه‌های سنتی یا مینشوکو تبدیل شده‌اند.
منطقه گوکایاما کمی دورافتاده‌تر است و برای رسیدن به آن باید در اوگی‌ماچی اتوبوس عوض کرد. این منطقه کمتر توسعه‌یافته و خلوت‌تر از شیراکاوا-گو است و روستاهای آن کوچک‌تر و صمیمی‌ترند. بهترین روستاهای گوکایاما، سوگاناما و آینوکورا هستند.
روستای سوگاناما (Suganuma)
سوگاناما یکی از جاذبه‌های اصلی گوکایاما است و از دو بخش تشکیل می‌شود: روستای سوگاناما و مجموعه «گوکایاما گاشو نو ساتو». این دو بخش به‌راحتی پیاده قابل کاوش‌اند و از طریق تونلی به هم متصل می‌شوند که همچنین با یک آسانسور به پارکینگ بالای تپه نیز دسترسی دارد.
روستای سوگاناما و ۹ خانه گاشو-زوکوری آن به همراه روستاهای آینوکورا و اوگی‌ماچی در سال ۱۹۹۵ به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شدند. اینجا مکانی عالی برای تماشای خانه‌های سنتی است که به خوبی حفظ شده‌اند. برخی از آن‌ها به رستوران، مسافرخانه سنتی و موزه‌هایی تبدیل شده‌اند که زندگی روزمره، صنایع کاغذ سنتی واشی و تولید شوره‌سنگ که زمانی اقتصاد منطقه را رونق می‌داد، به نمایش می‌گذارند.
می‌یاما (Miyama)
می‌یاما منطقه‌ای روستایی و دورافتاده در کوهستان، حدود ۳۰ کیلومتری شمال کیوتو است. این منطقه به خانه‌های سنتی با سقف‌های کاهگلی (کایابوکی) شهرت دارد و بیش از ۲۰۰ خانه از این نوع هنوز در منطقه پراکنده‌اند. برخلاف بسیاری از شهرهای تاریخی ژاپن که خانه‌های سنتی صرفاً حفظ شده‌اند، بیشتر خانه‌های قدیمی می‌یاما همچنان محل زندگی و کار مردم محلی هستند. همین موضوع فضایی نوستالژیک و اصیل به منطقه می‌بخشد و بازدیدکنندگان می‌توانند تجربه‌ای واقعی از ژاپن روستایی داشته باشند.
روستای آینوکورا (Ainokura)
آینوکورا دورافتاده‌ترین روستا در منطقه گوکایاما است و در عمق دره قرار گرفته است. این روستا همچنین بزرگ‌ترین روستا در این منطقه به شمار می‌رود و نزدیک به ۲۰ خانه گاشو-زوکوری دارد. بسیاری از خانه‌ها هنوز مسکونی هستند، اما تعدادی نیز به رستوران، موزه و مسافرخانه‌های سنتی تبدیل شده‌اند که امکان اقامت شبانه را فراهم می‌کنند.
آینوکورا نیز همانند سوگاناما و اوگی‌ماچی در سال ۱۹۹۵ در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت. به دلیل دورافتادگی و دسترسی دشوارتر، این روستا خلوت‌تر و آرام‌تر از اوگی‌ماچی است، اما جاذبه‌هایی مشابه را در فضایی آرام‌تر ارائه می‌دهد.
تاکایاما (Takayama)
تاکایاما، که در کوه‌های استان گیفو واقع شده، یکی از دهکده های تاریخی ژاپن است که به‌خاطر خیابان‌های سنگ‌فرش‌شده و خانه‌های چوبی دوره ادو شهرت دارد. این شهر که به «کیوتوی کوچک» نیز معروف است، فضایی نوستالژیک و آرام دارد و به بازدیدکنندگان امکان می‌دهد تا سبک زندگی و معماری سنتی ژاپنی را از نزدیک لمس کنند. بازارهای صبحگاهی تاکایاما، کارگاه‌های صنایع دستی و مغازه‌های قدیمی فروش ساکه، از جمله جاذبه‌هایی هستند که تجربه‌ای منحصربه‌فرد برای مسافران فراهم می‌کنند.
بازدیدکنندگان می‌توانند در محله تاریخی «سان‌ماچی سوچی» قدم بزنند که با خانه‌های بازرگانان دوره ادو احاطه شده است. علاوه بر این، تاکایاما هر سال میزبان جشنواره‌ای باشکوه به نام «ماتسوری تاکایاما» است که از معروف‌ترین جشنواره‌های ژاپن به شمار می‌رود. این شهر با ترکیب طبیعت کوهستانی و سنت‌های اصیل خود، تصویری ناب از ژاپن تاریخی ارائه می‌دهد.
کانازاوا (Kanazawa)
کانازاوا، مرکز استان ایشیکاوا، یکی دیگر از روستاهای تاریخی ژاپن است که بافت سنتی خود را به‌خوبی حفظ کرده است. این شهر به باغ معروف «کِن‌رُوکوئن» – یکی از سه باغ برتر ژاپن – شناخته می‌شود و همچنین محله‌های قدیمی سامورایی و محله‌های چای‌خانه‌های گیشا از مهم‌ترین جاذبه‌های آن هستند. کوچه‌های باریک و خانه‌های چوبی در این محله‌ها، فضایی دل‌انگیز ایجاد کرده‌اند که بازدیدکنندگان را به دوران گذشته می‌برد.
کانازاوا علاوه بر زیبایی تاریخی، به هنر سنتی مانند صنایع دستی طلاکاری «کینپاکو» نیز شهرت دارد. موزه‌ها، بازارهای محلی و غذاهای دریایی تازه که از دریای ژاپن به شهر آورده می‌شوند، تجربه سفر به این منطقه را کامل می‌کنند. ترکیب فرهنگ غنی، معماری سنتی و هنرهای بومی، کانازاوا را به مقصدی جذاب برای کسانی تبدیل کرده که می‌خواهند روح ژاپن اصیل را تجربه کنند.
جزیره تاکتومی (Taketomi Island)
جزیره تاکتومی در نزدیکی جزیره ایشی‌گاکی قرار دارد و میزبان یک روستای سنتی و به‌خوبی حفظ‌شده ریوکیو است. این جزیره کوچک معمولاً در قالب سفرهای یک‌روزه از ایشی‌گاکی بازدید می‌شود.
به لطف تلاش‌های حفاظتی، این روستا تقریباً به‌طور کامل از خانه‌های سنتی یک‌طبقه تشکیل شده است که دیوارهای سنگی و سقف‌های سفالی قرمز دارند و با مجسمه‌های شیرمانند شیشا برای دور کردن ارواح خبیث تزئین شده‌اند. برخی از خانه‌ها نیز به مسافرخانه‌های سنتی تبدیل شده‌اند.
اوچی‌جوکو (Ouchijuku)
اوچی‌جوکو یک شهر توقفگاهی در مسیر تجاری آیزو-نیشی کایدو بود که در دوره ادو، شهر آیزو را به نیکو متصل می‌کرد. قوانین شوگون‌سالاری مسافران را ملزم به پیمودن مسیرها با پای پیاده می‌کرد و در نتیجه شهرهای توقفگاهی برای ارائه غذا، استراحت و اقامت شکل گرفتند.
امروزه اوچی‌جوکو به همان شکل دوره ادو بازسازی شده است؛ سیم‌های برق و تلفن دفن شده‌اند و خیابان اصلی بدون آسفالت آن با ساختمان‌های سقف‌کاهی احاطه شده که اکنون محل فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و مسافرخانه‌های سنتی هستند. غذای محلی «سوبا» و ماهی رودخانه‌ای کباب‌شده از محبوب‌ترین خوراکی‌های این منطقه هستند.
نارای (Narai)
در دوره ادو (۱۸۶۸-۱۶۰۳)، نارای نقطه میانی مسیر ناکاسندو بود که کیوتو را به ادو (توکیوی امروزی) متصل می‌کرد. نارای ثروتمندترین شهر توقفگاهی در دره کیسو بود و به «نارای هزار خانه» شهرت داشت. با قدم زدن در خیابان اصلی نارای به‌خوبی می‌توان این لقب را درک کرد؛ زیرا تعداد خانه‌های حفظ‌شده در اینجا بسیار بیشتر از شهرهای دیگر است.
پیاده‌روی در خیابان اصلی نارای هرگز خسته‌کننده نیست، هرچند که خانه‌های بازسازی‌شده بسیار شبیه یکدیگرند. در میان آن‌ها دو خانه قدیمی برای بازدید عموم باز شده‌اند و بقیه تبدیل به فروشگاه سوغاتی، رستوران و مسافرخانه شده‌اند. تنها نکته منفی نارای این است که مهمانخانه‌های اصلی آن دوران دیگر باقی نمانده‌اند و خودروها اجازه تردد در خیابان را دارند.
سخن پایانی
سفر به روستاهای سنتی ژاپن، چیزی فراتر از بازدید یک مقصد گردشگری ساده است؛ این تجربه فرصتی است برای لمس تاریخ، درک ریشه‌های فرهنگی و زندگی در فضایی که قرن‌ها حفظ شده است. هر یک از این روستاها داستانی متفاوت روایت می‌کنند؛ از خانه‌های گاشو-زوکوری در شیراکاوا-گو و گوکایاما گرفته تا کوچه‌های بی‌پیرایه اوچی‌جوکو و آرامش بکر جزیره تاکتومی.
این مکان‌ها نه‌تنها میراثی از گذشته‌اند، بلکه پلی میان دنیای مدرن و روح اصیل ژاپن هستند. بازدید از آن‌ها به ما یادآوری می‌کند که زیبایی واقعی در سادگی، پیوند با طبیعت و حفظ سنت‌هاست. اگر روزی به ژاپن سفر کردید، حتماً زمانی را به کشف این روستاها اختصاص دهید تا تجربه‌ای فراموش‌نشدنی و عمیق از فرهنگ ژاپن برای خود رقم بزنید.
منابع:
https://narvanecotour.com/article/shirakawa-go/
https://narvanecotour.com/article/takayama/
https://narvanecotour.com/article/kanazawa/
