اتحادیه بین‌المللی فوتبال (IFAB) برای فصل ۲۰۲۵/۲۶ اصلاحات تازه‌ای در قوانین بازی اعلام کرده است؛ تغییراتی که تأکید ویژه‌ای بر شفاف‌سازی مفهوم «بازی عمدی» در مبحث آفساید و بازتعریف نقش داور و VAR دارد. این اصلاحات از ابتدای فصل جدید در تمامی مسابقات رسمی تحت نظارت فیفا و اتحادیه‌های قاره‌ای اجرایی خواهد شد.
آفساید؛ تمرکز بر “آخرین نقطه تماس”
یکی از مهم‌ترین به‌روزرسانی‌ها به قانون ۱۱ (آفساید) مرتبط است. از این پس، هنگام پرتاب توپ توسط دروازه‌بان، آخرین نقطه تماس دست او با توپ معیار تعیین موقعیت آفساید خواهد بود؛ تغییر ظریفی که برای کنترل دقیق‌تر موقعیت‌های مرزی طراحی شده است.
همچنین در بند جدید تصریح شده که دریافت توپ از «بازی عمدی» بازیکن حریف – به‌جز در مواردی که آن حرکت «سیو» یا نجات دروازه باشد – دیگر به‌عنوان «کسب امتیاز از موقعیت آفساید» تلقی نخواهد شد. این اصلاح، یکی از پیچیده‌ترین بخش‌های قانون آفساید را برای داوران و آنالیزورهای ویدئویی شفاف‌تر کرده است.
بازنگری پروتکل VAR؛ بازگشت به فلسفه اولیه
در بخش پروتکل کمک‌داور ویدئویی (VAR) نیز، IFAB بار دیگر بر اصل بنیادین خود تأکید کرده است: استفاده از VAR تنها در صورت وقوع «خطای واضح و آشکار» مجاز است.
چهار حالت استفاده رسمی از VAR بدون تغییر باقی مانده است:
گل یا عدم گل
پنالتی یا عدم پنالتی
اخراج مستقیم (نه کارت زرد دوم)
اشتباه در تشخیص هویت بازیکن خطاکار
در دستورالعمل جدید، تأکید شده که داور باید همیشه تصمیم اولیه را در زمین اتخاذ کند و VAR صرفاً در صورت وجود تصویر قطعی مجاز به مداخله است.
هدف: کاهش تداخل و افزایش اعتماد
به گفته کارشناسان، این اصلاحات تازه در تلاش‌اند تا جریان مسابقات روان‌تر شده و تفسیر قوانین برای تماشاگران، مربیان و بازیکنان قابل پیش‌بینی‌تر شود. IFAB همچنان قصد دارد از تصمیم‌گیری‌های بیش از حد ویدئویی پرهیز کرده و فلسفه «انسان‌محور بودن داوری» را حفظ کند.
منابع رسمی:
قانون ۱۱ – آفساید | IFAB
پروتکل VAR | IFAB
توضیح قوانین فصل ۲۰۲۵/۲۶ | FA
