بازی، مهم ترین ورزش و راه آموزش و یادگیری کودکان می باشد. و این امر ممکن نیست مگر به وسیله اسباب بازی. از طریق بازی کودک با دنیای پیرامون خود ارتباط برقرار می کند و نحوه تفکر و ارتباط با دیگران را می آموزد. انتخاب اسباب بازی که متناسب با سن کودک باشد، به افزایش خلاقیت و تفکر در کودک منجر می شود. اما بسیاری از والدین فکر می کنند که اسباب بازی ها بدون خطر هستند و بدون توجه به سن کودکشان اقدام به خرید اسباب بازی فراوانی می کنند که حتی بیشتر آنها نه تنها به درد کودک نمی خورد، بلکه مضر نیز می باشند. به هر حال باید در نظر داشت که اسباب بازی ها علاوه ر زیبایی باید از مواد اولیه مرغوب و سالم ساخته شده باشند. چرا که کودک در طول روز با آنها سر و کار دارد و اسباب بازی های نامرغوب برای کودکان مضر می باشند. آگاهی از انواع اسباب بازی ها و ویژگی های آنها میتواند در انتخاب یک اسباب بازی خوب و متناسب با سن کودک کمک فراوانی کند. پس بهتر است قبل از اقدام به خرید اسباب بازی با روش های انتخاب اسباب بازی آشنا شویم.
راهنمای انتخاب اسباب بازی مناسب برای کودک
توجه به جنس اسباب بازی خصوصاً در مراحل اولیه زندگی از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این سنین کودک اشیاء را در دهان خود قرار می دهد ودر صورتیکه از جنس نامرغوب تهیه شوند ممکن است کودک تحت تاثیر مواد شیمیایی و مضر قرار گیرد و صدمات جبران ناپدیری به کودک وارد شود.
اسباب بازی باید متناسب با سن کودک انتخاب شود. در واقع کودک باید بر اسباب بازی مسلط باشد و بتواند با آن بازی و ورزش کند. به عنوان مثال کودک یک ساله نمی تواند با یک اسباب بازی کنترل دار استفاده کند.
اسباب بازی باید از نظر ظاهری جذاب باشد و از رنگ ها و تصاویر شاد درست شود. هر چقدر اسباب بازی برای کودک جذاب تر باشد، کودک زمان بیشتری با آن بازی خواهد کرد.
اسباب بازی های گران قیمت و پیچیده به منزله اسباب بازی های خوب نیستند. چرا که اسباب بازی باید به دنیای واقعی نزدیک تر باشد و کودک بتواند با آن ارتباط برقرار کند. و بتواند با آن ورزش سالمی داشته باشد..
اسباب بازی باید متناسب با مراحل رشد کودک انتخاب شود. کودکان 6 تا 18 ماهه باید بتوانند اسباب بازی را در بین انگشتانشان بگیرند و یا حتی بتوانند در دهانشان بگذارند. پس اسباب بازی باید قابل شتشو و نشکن باشد و نوک تیز نباشد.کودکان ی1 تا 2 ساله تمایل به تکه تکه کردن اشیاء دارند و نمی توانند با کلّیت یک جسم ارتباط برقرار کنند. بهترین اسباب بازی برای این سنین لگوهایی با اندازه های بزرگ می باشد. از سن 2.5 سالگی به بعد کودکان شروع به چسباندن اشیاء به هم می کنند چرا که در این سنین بهترمی توانند با کلّیت اجسام ارتباط برقرار کنند. در این سن هم لگو انتخاب بهتری است. در سنین 4 چهار الی 5 سالگی می توان از عروسک های انگشتی، کتابهای مصور و قابل شتشو کمک گرفت.
توجه به خصوصیات و خلق و خوی کودک می تواند در انتخاب اسباب بازی عامل تعیین کننده ای باشد. به عنوان مثال برای بچه های خشمگین استفاده از رنگهای انگشتی و گل بازی مناسب ترین و اثربخش ترین بازی می باشند.
اسباب بازی باید تقویت کننده حواس پنج گانه کودک و همچنین باعث هماهنگ کننده حرکات دست و پای کودک باشد.مانند خمیرهای بازی، که به منزله نوعی ورزش بوده و باعث تقویت عضلات دست می شوند. برای کودک دو ساله انتخاب ماشین پلاستیکی که بتواند پا به پای آن حرکت کند گزینه مناسب تری است تا اینکه یک ماشین کنترلی خرید که با سرعت حرکت می کند و کودک به آن نمی رسد. این گونه اسباب بازی ها تاثیر منفی دارند و در نتیجه باعث می شوند کودک حس خوبی به آنها نداشته باشد.
اسباب بازی های مضر
برخی اسباب بازی ها مانند اسباب بازی های ریز، اسباب بازی های ساخته شده با مواد مضر مثل سرب و مواد سمّی، وسایل و بازی های کامپیوتری و اسباب بازی هایی با صداهای بلند مثل برخی تفنگ ها برای کودکان به خصوص در مراحل اولیه زندگی کودک مضر می باشند و می توانند تاثیر منفی بر سلامت و روان کودک بگذارند.
سخن پایانی
اتاق کودک را با اسباب بازی های زیاد پر نکنید. این کار باعث سردرگمی و عدم تمرکز در کودک می شود. بهتر است در هر دوره ای تعداد کمی اسباب بازی در اختیار کودک قرار داد و بعد از مدتی اسباب بازی های جدیدی را جایگزین اسباب بازی های قدیمی کرد تا کودک لذت ببرد. بهترین اسباب بازی برای کودک اسباب بازی است که کودک از آن لذت ببرد و منجر به یادگیری بهتر در کودک شود. پس بهتر است درانتخاب و خرید اسباب بازی علایق و سلیقه کودک را هم درنظر گرفت. و علاوه بر این اسباب بازی را انتخاب کرد که باعث تحرک و ورزش در کودک شود.