بدون شک و تردید ، مقاومت آلمان نازی در اروپا و مقاومت با اتحاد جماهیر شوروی ، کاری بسیار عظیم بود. اما آلمان نازی به دلایل اشتباه مدیریتی در روند جنگ و ولخرجی های برخی از افراد مهم ، اواخر جنگ جهانی دوم کار آلمان نازی را سخت کرد و آلمان نازی را به دلیل فشار های شدید متفقین تسلیم کرد.
نبرد برلین، آخرین نبرد بزرگ در جبهه اروپایی جنگ جهانی دوم بود که از ۱۶ آوریل تا ۲ مه ۱۹۴۵ میان نیروهای اتحاد جماهیر شوروی و آلمان نازی درگرفت. این نبرد سرنوشتساز با محاصره و سقوط پایتخت آلمان، برلین، به پایان رسید و عملاً به جنگ جهانی دوم در اروپا خاتمه داد.

در آغاز سال ۱۹۴۵، نیروهای متفقین (شوروی در شرق و آمریکا–بریتانیا در غرب) تا دروازههای رایش سوم پیشروی کرده بودند. ارتش سرخ به رهبری مارشال ژوکوف و مارشال کونیف از رود اودر گذشته و به نزدیکی برلین رسیده بودند.
در این زمان، برلین تقریباً از نظر نظامی و اقتصادی فروپاشیده بود. اما هنوز مقاومت سنگینی از سوی نیروهای وافن اساس، هیتلریوجند (نوجوانان مسلح)، و نیروهای ورماخت (ارتش آلمان) صورت میگرفت.
اما تمام نبرد ها و مراحل که در این نبرد انجام شد به این شرح بود:
یورش از رود اودر (۱۶ آوریل ۱۹۴۵)
نبرد با عبور نیروهای شوروی از رودخانه اودر آغاز شد. ژوکوف از جبهه مرکزی و کونیف از جنوب حمله کردند. مقاومت آلمان در خط دفاعی زیلوا هايتس (Seelow Heights) بسیار شدید بود.شورویها با پشتیبانی توپخانهای بیسابقه (بیش از ۲۰٬۰۰۰ قبضه توپ و خمپارهانداز) موفق شدند این خطوط را بشکنند.
محاصره برلین (۲۴تا۲۵ آوریل)
در این مرحله،شوروی موفق شد برلین را کاملاً محاصره کند.نیروهای آمریکایی و بریتانیایی تا رود الب پیش رفتند، اما طبق توافق یالتا، به شوروی اجازه داده شد که وارد برلین شود، و کار برای شوروی آسان تر شد.
نبرد های خیابانی (۲۵ آوریل تا ۲ مه)

در ۲۱ آوریل، اولین واحدهای شوروی سرانجام وارد برلین شدند. سربازان شوروی در نبرد خانه به خانه با مقاومت ناامیدکننده آلمان روبرو شدند. متفقین غربی حملات هوایی خود را در ۱۶ آوریل ۱۹۴۵ متوقف کردند. اتحاد جماهیر شوروی به جنگ هوایی برای پشتیبانی از حمله زمینی در برلین ادامه داد.
از این لحظات ، نبرد به خیابانهای شهر کشیده شد. هر ساختمان، هر پل و هر مترویی به سنگر نیروهای آلمانی تبدیل شده بود. نوجوانان، کهنهسربازان و افراد غیرنظامی هم با فداکاری اما بیثمر مقاومت میکردند. تا جایی که
نبردهای خونینی در مناطق ریششتاگ، براندنبورگ، و بانکرهای مرکز شهر رخ داد.
آلمان نازی به واپسین لحظات خود رسیده بود.

در ۲ مه ۱۹۴۵، پادگان برلین تسلیم ارتش شوروی شد. هزینه انسانی نبرد برلین بسیار زیاد بود. شورویها بیش از ۸۰۰۰۰ کشته ثبت کردند. تلفات آلمان تقریباً ۵۰۰۰۰ نفر تخمین زده میشود.اما رهبر آلمان نازی ،آدولف هیتلر در بانکر معروف خود در Führerbunker واقع در زیر باغ صدارت عظمی، تا لحظات پایانی در شهر باقی ماند.
بسیاری از رهبران حزب نازی هم یا خودکشی کردند یا دستگیر شدند.
این جنگ چندین سال بعد پیامد های بزرگی به همراه داشت از جمله جنگ سرد که رقابت شدید دو کشور آمریکا و شوروی بود. این نبرد پایان جنگ جهانی دوم را در اروپا رقم زد. در ۱۹۶۱ دیوار برلین ساخته شد.
از دل ویرانههای جنگ، دنیا وارد عصر جدیدی شد که در آن اتحاد دیروز (میان شوروی و غرب) جای خود را به دشمنیای تازه داد؛ جنگ سرد آغاز شد. آلمان بین قدرتهای پیروز تقسیم شد، و شهر برلین، به خط مقدم کشمکش دو بلوک قدرت جهانی تبدیل گردید. فجایع انسانی، آوارگی مردم، تجاوزها، و فروپاشی تمدن شهری در بخشهایی از اروپا از پیامدهای مستقیم این نبرد بود.
در کنار همهی اینها، با تشکیل دادگاههای نورنبرگ، جامعهی جهانی تلاش کرد تا از دل آن فجایع، مفاهیمی چون عدالت، قانون بینالملل و حقوق بشر را بنا نهد. بدین ترتیب، پایان نبرد برلین نهتنها پایانی برای جنگ، بلکه نقطهی آغازی برای نظم نوین جهانی، دوگانگی شرق و غرب، و تلاش برای بازسازی و آشتی بود.
|