تا حالا شده با خودتون فکر کنید: «چرا همیشه من؟» یا «چرا این اتفاقات فقط برای من تکرار میشه؟» شاید با خودتون بگید چرا آدم‌ها همیشه من رو نادیده می‌گیرن؟ چرا هر رابطه‌ای رو شروع می‌کنم، به سرعت تموم میشه؟ چرا احساس می‌کنم آدم‌ها مدام بهم دروغ می‌گن؟ یا از همه مهم‌تر، چرا کسایی که دوستشون دارم، تنهام می‌ذارن و میرن؟ این سوالات، مثل سرزنش‌های همیشگی ممکنه بارها و بارها تو ذهن ما تکرار بشن و ما رو به این نتیجه برسونن که شاید یک جای کار اشتباهه، اما نمی‌دونیم دقیقاً کجا.
دور باطل تکرار
احساس تکرار شدنِ یک وضعیت ناخوشایند در زندگی، می‌تونه خیلی فرسایشی باشه. ممکنه ما رو به سمتی ببره که احساس شرمندگی کنیم؛ از خودمون، از آدم‌ها، از زندگی. شاید از این همه تکرار خسته بشیم و بی‌تفاوت. در بعضی‌ها، این حس تکرار، تبدیل به خشم میشه؛ خشم از دیگران، از زندگی و گاهی حتی از خودمون. ممکنه احساس گیجی کنیم و نتونیم منشا این تکرارها رو پیدا کنیم. چرا من؟ آیا من بدشانسم؟ آیا من هم سهمی دارم؟ و چقدر از این اتفاقات، می‌تونه تحت‌تاثیر ناخودآگاه خودم باشه؟ این سوالای بی‌جواب، می‌تونن مضطرب‌کننده باشن و باعث بشن نتونیم اونطور که می‌خوایم زندگی کنیم. این تکرارها، نه‌تنها روی روابط عاطفی و دوستانه ما اثر می‌ذارن، بلکه می‌تونن در روابط کاری، خانوادگی و از همه مهم‌تر روی تصویری که از خودمون داریم تاثیر بگذارن.
تکرارها از کجا شروع میشن؟
این وضعیت‌های ناخوشایند تکراری، معمولاً ریشه‌های عمیق‌تری در گذشته‌ی ما دارن. اغلب، آن‌ها بازتابی از تجربه‌های اولیه و ارتباطی مهمی هستن که در کودکی یا نوجوانی داشتیم. مغز ما در طول سال‌ها، برای محافظت، مکانیزم‌های دفاعی‌ای رو شکل داده که شاید امروز دیگه کارایی نداشته باشن یا حتی مضر باشن. مثلاً اگر در کودکی، اعتراض منجر به خشونت یا طرد شدن می‌شد، ممکنه در بزرگسالی هم ناخودآگاه سکوت کنید و بعد با خودتون فکر کنید چرا هیچکس من رو جدی نمی‌گیره؟ یا اگر تجربه‌ی رها شدن داشتید، ممکنه خودتون به صورت ناخودآگاه، در تمام کردن روابط پیش‌دستی کنید تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری کنید. این‌ها فقط چند مثال ساده هستن و روایت هر یک از ما، پیچیدگی‌های خاص خودش رو داره.
روان‌درمانی و شکستن چرخه‌ی تکرار
طبق تجربه، روان‌درمانی می‌تونه راهی موثری برای دیدن الگوهای تکراری ما باشه. روان‌درمانی به ما کمک می‌کنه تا به عمق این الگوها پی ببریم و در نهایت تجربه‌های جدیدی رو برای مواجهه با زندگی و روابطمون انتخاب کنیم.
در میان رویکردهای مختلف روان‌درمانی، روان‌درمانی پویشی متمرکز بر انتقال (Transference-Focused Psychotherapy – TFP) یک شیوه تحلیلی است که به طور خاص روی این الگوهای تکرارشونده تمرکز می‌کنه. در TFP، ارتباط شما با درمانگر، نقش کلیدی داره. فضای درمانی، محیطی امن و بدون قضاوت فراهم می‌کنه که در اون، الگوهای ناخودآگاه تکرارشونده زندگی شما خودشون رو نشون می‌دن و موقعیت تحلیل رو به وجود میارن.
درمانگر به شما کمک می‌کنه تا این نقش‌ها رو در لحظه، در بستر یک رابطه‌ی امن ببینین. مثلاً اگه همیشه سکوت می‌کنید، ممکنه ناخودآگاه در جلسه‌ی درمان هم این سکوت رو تجربه کنید. درمانگر به شما کمک می‌کنه تا انگیزه‌ی سکوت کردنتون رو بفهمید. این مواجهه در لحظه و در یک بستر امن، اولین قدم برای تغییره.
هدف درمان چیست؟
این فرایند، یک شبه اتفاق نمی‌افته و زمان خواهد برد. ممکنه بعد از چند ماه، آگاهی‌های اولیه به وجود بیاد. به‌مرور زمان این آگاهی‌ها می‌تونه منجر به تجربه‌های جدید بشه.
بیون روانکاو در این خصوص میگه: «هدف از روانکاوی شدن، پایان دادن به دردهای روانی نیست؛ بلکه، می‌توان گفت که هدف افزایش قابلیت تحمل حقیقت‌های دردناکی است که از پذیرفتنشان اجتناب می‌کنیم. البته پذیرش بدون تخریب خود، آسیب زدن به خود و تخریب دیگران و آسیب زدن به دیگران»
تقویت ظرفیت‌های روانی به این معنی نیست که دیگه قرار نیست وضعیت‌های ناخوشایند رو تجربه کنیم؛ بلکه به این معنیه که می‌توانیم از این موقعیت‌ها فرار نکنیم و باهاشون روبرو بشیم. برای مثال، حالا می‌توانید در موقعیتی که پیش‌تر سکوت می‌کردیم و احساس نادیده گرفته شدن داشتیم، صحبت کنیم؛ شاید به مرور زمان متوجه بشیم این نادیده گرفته شدن از سمت دیگران که بسیار عذاب‌آور بود، نتیجه‌ی نادیده گرفتن خودمان بوده. این تجربه کردنِ متفاوت، می‌تواند به ما کمک کنه که به جای خیال، در واقعیت زندگی کنیم.
آیا می‌خواهم که تغییری به وجود بیاورم؟
می‌دونم شما هم با این سوالات و الگوهای تکرارشونده درگیر هستید. اگر احساس می‌کنید مایل هستید که تغییری در این موضوع به وجود بیارید، روان‌درمانی تحلیلی می‌تونه کمک‌کننده باشد. من نیلوفر هنرکار هستم، روان‌درمانگر تحلیلی و خوشحال می‌شم اگه برای شروع این مسیر، نیاز به کمک داشتید، با من در تماس باشید. جلسه‌های روانکاوی به صورت آنلاین و حضوری برگزار می‌شود.
راههای ارتباطی
https://www.instagram.com/niloofar_honarkar/
https://t.me/NiloofarHonarkar
