بیایم یک مقایسه دقیق و شفاف بین داوری فوتبال در اروپا و داوری در ایران انجام بدیم که برای مخاطب فوتبالی جذاب باشه.
۱. ساختار و آموزش داوران
اروپا:
سیستم یکپارچه کشف و پرورش استعداد از ردههای پایه
آموزشهای دورهای توسط فیفا و یوفا
استفاده جدی از آنالیز ویدئویی برای ارتقای عملکرد
حضور مربیان داوری که خود سابقه قضاوت در لیگ قهرمانان یا جام جهانی دارند
ایران:
آموزشها عمدتاً فصلی و محدود
کمبود زیرساخت فناوری تحلیل عملکرد
فاصله بین کلاسهای آموزشی و سطح واقعی بازیهای لیگ برتر
حضور داوران باتجربه در کمیته، اما با محدودیت در بهروز کردن دانش
۲. ابزار و فناوری کمکداوری
اروپا:
VAR (کمک داور ویدئویی) در همه لیگهای معتبر مثل لیگ برتر انگلیس، لالیگا، بوندسلیگا
سیستم خط دروازه (Goal-line technology) برای جلوگیری از اشتباهات گل مردود یا معتبر
ارتباط بیسیم چندکاناله بین داوران با کیفیت بالا
ایران:
هنوز VAR بهصورت کامل پیادهسازی نشده یا محدود به تست است
فاقد سیستم خط دروازه
کیفیت تجهیزات ارتباطی پایینتر، گاهی مشکل در برقراری ارتباط
۳. فشار و حاشیهها
اروپا:
داوران کمتر در معرض فشار مستقیم مدیران و باشگاهها هستند
امکان برخورد قضایی در صورت تهدید یا فساد
رسانهها انتقاد میکنند اما چارچوب مشخصی دارند
ایران:
فشار سنگین از سوی باشگاهها و فضای رسانهای بیقانون
گاهی تهدید یا برخورد فیزیکی با داوران
فضای مجازی بدون کنترل، هجمه شدید علیه داوران بعد از اشتباهات
۴. قضاوت بینالمللی
اروپا:
داوران لیگهای تاپ اروپا دائماً در جام جهانی، جام ملتهای اروپا و لیگ قهرمانان حاضرند
اعتبار بالا در سطح فیفا
ایران:
داوران شاخص مثل علیرضا فغانی و محسن ترکی در گذشته و حال مطرح بودهاند، اما تعداد محدود
موانع سیاسی و ساختاری گاهی مانع پیشرفت بینالمللی
۵. انگیزه و درآمد
اروپا:
دستمزد بالا (مثلاً داور لیگ برتر انگلیس سالانه حدود ۱۰۰-۱۵۰ هزار پوند)
پاداشهای ویژه برای بازیهای مهم
بیمه، امکانات رفاهی و امنیت شغلی
ایران:
دستمزد پایین (اختلاف چند برابری با اروپا)
پرداختها گاهی با تأخیر
فقدان بیمه و مزایای بلندمدت
نتیجهگیری مقایسه
فرق اصلی در زیرساخت، فناوری و حمایت نهادی است. اروپا بستر حرفهای و بدون حاشیه ایجاد کرده که داور بتواند با تمرکز کامل قضاوت کند. در ایران، حتی داوران خوب هم گاهی در سایه کمبود امکانات، فشار و درآمد پایین، کیفیت خود را کامل بروز نمیدهند.