مطلب ارسالی کاربران
تیتان (قمر زحل) دنیای دریاچه های متان مایع
تیتان (Titan) بزرگترین قمر زحل است که در فاصله ۱٫۲ میلیارد کیلومتری از خورشید واقع شدهاست. تیتان بسیار کندتر از زمین به دور خود میچرخد، به طوری که یک روز تیتان در حدود ۱۶ روز زمین است.
این قمر در ۲۵ مارس ۱۶۵۵ توسط کریستین هویگنس هلندی کشف شد. تیتان توسط چشم غیر مسلح قابل رؤیت نیست ولی میتوان آن را توسط تلسکوپهای آماتوری یا حتی برخی دوربینهای دو چشمی قوی مشاهده نمود. تیتان تنها قمری است که دارای اتمسفر غلیظ بوده و تنها جرمی غیر از زمین است که دارای منابع اثبات شده سطحی مایعات میباشد. تیتان غالباً قمری با مشخصات سیاره خوانده میشود. تیتان دومین قمر بزرگ در سامانه خورشیدی است. جو تیتان غالباً از نیتروژن است با این حال دارای متان و اتان نیز میباشد. وجود باد و باران سطح تیتان را به شکلی مشابه سطح زمین تبدیل کردهاست. ماهوارههای زیادی وجود زیست یا مراحل ابتدایی پیدایش شرایط پیشا-زیستی در تیتان را مورد کاوش قرار دادهاند.
تیتان دارای جوی نسبتاً فشرده و شبیه به زمین در دوران شکلگیری آن است. اما با توجه به سرمای شدید (منهای ۱۸۰ درجه) در ماه تیتان، وجود زیست از نوع زمینی در آن بعید به نظر میرسد.
نگارههای تازهٔ کاوشگر کاسینی ناسا از وجود دریاچهای حاوی هیدروکربن مایع مانند متان در ماه تیتان حکایت دارد. این نگارهها نشان میدهد که سرمای سطح این دریاچه به ۱۸۰ درجه سانتیگراد زیر صفر میرسید.
در زیر سطح تیتان، ترکیباتی از آب و آمونیاک وجود دارد. این اقیانوس زیرسطحی در حقیقت یک لایه مایع است که محتوی ترکیباتی از آب یا آب و آمونیاک است و در ژرفای بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلومتری از سطح تیتان قرار گرفتهاست. ساختار درونی تیتان از یک لایه یخی تشکیل شدهاست که از هسته سنگی آن از طریق یک لایه مایع جدا شدهاست. این ویژگی موجب میشود که سطح جامد تیتان از بادهای فصلی حاضر در اتمسفر آسیب نبیند.
جو تیتان
اگر چه تیتان یکی از قمرهای سیاره کیوان است، اما دارای یک جو کدری است که ده برابر ضخیمتر از زمین و یک چرخه هیدرولوژیکی شبیه به سیاره خودمان میباشد. تیتان حتی یک مدل زندهای از زمین ابتدائی نامیده شدهاست تا جائیکه شامل میزان زیادی از نیتروژن است که خیلی شبیه به سیاره ما است. جو تیتان ممکن است که از ستارههای دنبالهدار به وجود آمده باشد. مدلهای سنتی، فرض کردهاند که جو تیتان بوسیله فعالیت آتشفشانی یا تاثیر پرتو افکنی خورشیدی به وجود است، اما اینها بستگی به این دارد که تیتان در گذشته نسبت به حال بیشتر گرم بوده باشد. تحقیق جدید نشان میدهد که بر خوردهای ستارههای دنبالهدار در طول یک دوره که `اواخر بمباران سنگین` نامیده میشود، یعنی زمانی نزدیک به ۴ میلیارد سال پیش زمانیکه تصادفات توسط اجسام بزرگ همچون ستارگان دنبالهدار و شهابهای آسمانی به طور منظم در میان اجرام بزرگ مانند سیارات، در منظومه خورشیدیماه اتفاق میافتادهاست، ممکن است جو نیتروژنی تیتان را بوجود آورده باشد.
راز طوفانها و دریاچههای تیتان
تیتان بزرگترین قمر شگفت انگیز و ناشناختهٔ زحل، سراسر پوشیده از ابر ضخیمی از متان است. دمای سطح آن ۳۰۰- درجهٔ فارنهایت و قطرش کمتر از نصف قطر زمین است که با طوفانهای بارانی و دریاچههای متانش خودنمایی میکند. در منظومهٔ شمسی به غیر از زمین تیتان تنها مکانی است که سطح آن با مقادیر بسیار زیادی از مایع پوشیده شدهاست.
یکی از این سوالهای عجیب در رصدی در سال ۲۰۰۹ بود، زمانی که گروهی از پژوهندگان به سرپرستی پروفسور «اودد آهارونسون» از موسسهٔ فناوری کالیفرنیا (کلتک) دریافتند که دریاچههای متان بیشتر در حوالی قطبهای تیتان دیده میشوند و در نیمکرهٔ شمالی بیشتر از جنوب وجود دارند. کشف دوم این بود که در عرضهای جغرافیایی پایینتر نزدیک به استوای تیتان رطوبت و دریاچههای کمتری وجود دارد. در سال ۲۰۰۵ وقتی کاوشگر هیوگنس بر سطح تیتان نشست کانالهایی پر از متان مایع یافت و در سال ۲۰۰۹ پژوهشگران کلتک طوفانهای شدیدی را کشف کردند که این باران را به این مناطق خشک رسانده بود.
همچنین در تیتان بارانی از متان مایع میبارد.