آلمان ۳ اکتبر ۲۰۱۸ بیست و هشتمین سالگرد وحدت خود را جشن میگیرد؛ وحدتی که بسیاریها آن را زمانی ناممکن میدانستند. این وحدت با توجه به سایه سنگین جنگ سرد و همچنین "پردهی آهنین" که دیوار برلین نماد آن بود، ناممکن به نظر میرسید، اما سرانجام تحقق یافت. وحدت آلمان غربی و شرقی روندی بود که نزدیک به یک سال طول کشید. در ادامه روند اتفاقاتی که در طول این یکسال منتهی به وحدت دو آلمان شد را مرور می کنیم. ترتیب تصاویر مربوط به ترتیب وقایع موجود در متن است.
"... بلافاصله، بدون تاخیر"
نهم نوامبر سال ۱۹۸۹: گونتر شابووسکی یکی از اعضای رهبری آلمان شرقی (جمهوری دمکراتیک آلمان سابق) اعلام کرد که حق سفر آزادانه برای شهروندان این کشور معتبر شناخته میشود. واکنش مردم این کشور نسبت به این سخنرانی به شدت عاطفی و وسیع بود. عصر همان روز هزاران نفر از شهروندان آلمان دمکراتیک خود را به مرزهای این کشور رساندند تا به غرب بروند. مردم غرب آلمان از آنان استقبال شایستهای کردند.
هانس مودرو به عنوان رئیس جدید شورای وزیران
سیزدهم نوامبر سال ۱۹۸۹: هانس مودرو مسئولیت نجات آنچه هنوز از آلمان دمکراتیک باقی مانده بود را به عهده گرفت. کمیته خلق این کشور چهارروز پس از سقوط دیوار برلین،هانس مودرو را به عنوان رئیس شورای وزیران انتخاب کرد. مودرو در راس "حزب متحد سوسیالیستی آلمان" یعنی حزب حاکم در آلمان شرقی قرار گرفت؛ حزب پرقدرتی که اعضایش دیگر حاضر به اطاعت بیچون و چرا نبودند.
هلموت کوهل ابتکار عمل را به دست گرفت
بیستوهشتم ماه نوامبر سال ۱۹۸۹: برنامه ۱۰ مادهای هلموت کوهل، صدراعظم پیشین آلمان در بیستوهشتم ماه نوامبر سال ۱۹۸۹ در مجلس نمایندگان آلمان "بوندس تاگ" معرفی شد و واکنش کشورهای دیگر اروپایی را برانگیخت. رولان دوما، وزیر خارجه وقت فرانسه در این رابطه از "غرور رو به رشد" آلمانیها سخن گفت. گفته میشود که کوهل برای طرح این نقشهی راه خود به سوی وحدت ملی دوبخش آلمان با هیچکس مشورتی نکرده بود.
استعفای جمعی گارد قدیمی
سوم دسامبر سال ۱۹۸۹: همه اعضای کمیته مرکزی و دفتر سیاسی حزب متحد سوسیالیستی آلمان دستهجمعی استعفا کردند. حتی اگون کرنتس هم که با پیوستن به جنبش حقوق مدنی خواستار نجات جمهوری دموکراتیک آلمان شده بود، استعفا کرد.
سخنرانی پرشور هلموت کوهل در درسدن
نوزدهم دسامبر سال ۱۹۸۹: هلموت کوهل، صدراعظم پیشین آلمان، در برابر کلیسای تخریب شده "فراونکیرشه" در درسدن آلمان شرقی سخنرانی کرد. سخنرانی هلموت کوهل تاثیر بسیار شدید احساسی بر دهها هزار شهروند آلمان شرقی برجای گذاشت. او در این سخنرانی به هدفهایش مبنی بر وحدت دوبخش آلمان و زندگی در صلح و آزادی خبر داد.
حمله به مراکز سرویسهای اطلاعاتی آلمان شرقی
۱۵ ژانویه ۱۹۹۰ حمله به مراکز سرویسهای اطلاعاتی آلمان شرقی "اشتازی" آغاز شد. بیشتر این مراکز زیر نظارت جنبشهای مردمی درآمدند. بسیاری از پروندهها قبل از حملات شهروندان به مراکز امنیتی نابود شده بودند.
انتخابات آزاد
هجدهم مارس ۱۹۹۰ انتخابات آزاد در جمهوری دمکراتیک آلمان برگزار شد. هلموت کوهل، صدراعظم پیشین آلمان، به شدت برای شرکت مردم در این انتخابات تبلیغ کرد. او حدود یک میلیون نفر را به پای صندوقهای رای کشاند. حزب دمکرات مسیحی آلمان و گروههای هم پیماناش در این انتخابات بر حزب سوسیال دمکرات این کشور پیروز شد.
مارک آلمان تایید شد
در نخستین روز از ماه ژوئیه ۱۹۹۰ دیگر روند وحدت دوبخش آلمان بدون بازگشت شده بود. قرار بود اقتصاد بازار آزاد بر بخش شرقی آلمان نیز حاکم شود. در هجدهم ماه مه معاهدهی کشوری برای اتحاد اقتصادی، مالی و اجتماعی آلمان در شهر بن تصویب و در نخستین روز از ماه ژوئیه ۱۹۹۰ اجرایی شد. به این ترتیب مارک آلمان واحد پول هر دوبخش غربی و شرقی آلمان شد.
گورباچف وحدت آلمان را تایید کرد
پانزدهم و شانزدهم ژوئیه سال ۱۹۹۰: موضوع عضویت آلمان واحد در ناتو یکی از مهمترین دغدغههای اتحاد شوروی سابق بود. ناتو حاضر شد بر نقش دفاعی آلمان تاکید کند و به این ترتیب میخائیل گورباچُف، آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی در قفقاز موافقت خود را با عضویت آلمان متحد در ناتو آعلام کرد.
لایحه پیوستن آلمان شرقی به آلمان فدرال
بیست و سوم اوت سال ۱۹۹۰: مجلس نمایندگان آلمان شرقی (Volkskammer) لایحه پیوستن جمهوری دمکراتیک آلمان را به آلمان فدرال تصویب کرد. گرگور گیزی، رئیس حزب متحد سوسیالیستی آلمان (SED) اعلام کرد که مجلس نمایندگان سرنگونی آلمان دمکراتیک را تصویب کرده است.
امضای معاهده
در دوازدهم سپتامبر سال ۱۹۹۰ تنها مسئله باقیمانده برای قبول وحدت دوبخش آلمان از طرف جهانیان موضوع مالی بود. دولت آلمان متعهد شد مبلغ ۱۲ میلیارد مارک بابت مخارج خارج کردن ارتش سرخ و تجهیزاتاش از شرق آلمان به اتحاد جماهیر شوروی سابق بپردازد. پس از چانهزنیهای بعدی اتحاد شوروی، هلموت کوهل، صدراعظم پیشین آلمان، حاضر شد سه میلیارد دیگر به عنوان وام به این کشور بپردازد.
روز وحدت دوآلمان
سوم اکتبر سال ۱۹۹۰: وزرای خارجه قدرتهای پیروز در جنگ جهانی دوم به همراه فرماندهان برلین غربی از کلیه امتیازات خود در ارتباط با آلمان چشمپوشی کردند. مجلس نمایندگان جمهوری دمکراتیک آلمان برای آخرینبار تشکیل جلسه داد و به عضویت این کشور در پیمان ورشو را پایان داد. راس ساعت ۱۲ شب بر سر مجلس نمایندگان در برلین پرچم آلمان واحد به اهتزاز درآمد. دومیلیون نفر در این مراسم شرکت کردند.