رزن مرکز شهرستان رزن و بزرگترین شهر این شهرستان میباشد که در مسیر جاده اصلی همدان به قزوین قرار گرفته. علاوه بر شهر رزن شهر دمق وبخش مرکزی، وسردرود در مجموعهٔ شهرستان در شمال شرقی این شهرستان رشته کوه خرقان قرار گرفته که بلندترین نقطه آن در محدوده شهرستان رزن دارای ارتفاع ۱۸۰۳ متر از سطح دریاست. به لحاظ اینکه رزن در شمالی‌ترین نقطه استان واقع شده‌است، هوای آن نسبتاً سردتر از سایر نقاط استان است و در تابستانها از آب و هوای معتدلی برخوردار است. رزن در دشتی قرار گرفته‌است که اطراف آن را کوه‌هایی از رشته کوه‌های زاگرس دربر گرفته‌اند. از رودخانه‌های مهم آن می‌توان به رودخانه خمیگان اشاره کرد. رزن شهری است زیبا با چشمه‌های آب معدنی که مشهورترین چشمهٔ آب معدنی آن قینرجه میباشد که در۰٫۵کیلومتری شهر رزن قرار گرفته‌است.
آب و هوای رزن سردسیر میباشد و نسبت به شهرهای دیگر استان هوای سرد تری دارد. اما در تابستانها از آب و هوای نسبتا معتدلی برخوردار است و میانگین درجه حرارت سالیانه آن به‌طور متوسط ۱۱ درجه سانتی گراد است. متوسط بارندگی سالیانه این شهرستان نیز حدود ۴۰۰ میلیمتر محاسبه شده‌است و در مجموع با توجه به تقسیم‌بندی آب و هوایی آب و هوای شهرستان رزن سرد و معتدل کوهستانی محسوب می‌شود. رزن در مسیر جادهٔ همدان - قزوین قرار دارد و از این رو رزن به عنوان یکی از شهرهایی که در مسیر مواصلاتی غرب کشور قرار گرفته از اهمیت بالایی برخوردار است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۳۱،۹۶۱نفر بوده‌است. شهرستان رزن با دارا بودن دو کارخانهٔ سیمان هگمتان و اکباتان یکی از بزرگترین تولید کنندگان سیمان کشور میباشد. همچنین معادن فراوانی از جمله معدن سنگ گرانیت، پودر سنگ و آهک در این شهرستان وجود دارند که محصولات معدنی قابل توجهی از آن‌ها بهره‌برداری می‌شود.
شهرستان رزن دارای ۳۳۲ کارگاه هنرهای سنتی و صنایع‌دستی در رشته‌های گلیم بافی، سراجی سنتی و معرق چوب است. قالی بافی یکی از مهم‌ترین صنایع دستی شهرستان رزن میباشد که سهم قابل توجهی از تولیدات دستی در این شهرستان را به خود اختصاص داده‌است. شهرستان رزن سهم قابل توجهی در تولیدات کشاورزی در استان همدان را دارد، این شهرستان با تولید ۷۰۷ هزار تن انواع محصول کشاورزی رتبه نخست تولیدهای این بخش را در استان همدان از آن خود کرده‌است. انواع تولیدات کشاورزی این شهرستان شامل گندم، جو، سیب زمینی، دانه روغنی، یونجه، سیفیجات و غیره میباشد.
شهر رزن و مجموعهٔ شهرستان دارای انواع باغ‌ها ی میوه از قبیل گردو و بخصوص باغات انگور میباشد که محصولات جانبی فراوانی از جمله شیره و کشمش از آن‌ها تولید می‌شوند. در این شهرستان چندین مزرعه تولیدی گوشت طیور از جمله مزرعه پرورش شترمرغ، بوقلمون، بلدرچین، و تعداد زیادی واحد مرغ داری و گاوداری وجود دارند که سهم عمده‌ای در تولید گوشت استان و کشور را به خود اختصاص داده‌اند. در زمینه آبزی پروری نیز انواع استخر‌ها و مزرعه‌های پرورش ماهی بخصوص ماهی غزل آلا در سطح شهرستان مشغول به کار هستند. طبق آمار رسمی یک مجتمع دامپروری، ۶۱ مزرعه آبزی پروری، ۷ واحد صنایع تبدیلی، بیشتر از ۱۴ هزار کلنی زنبور عسل، ۱۲ ایستگاه جمع‌آوری شیر و یک کشتارگاه نیز در شهرستان فعال است. سالانه ۳۱۰ هزار تن TDN (ماده غذایی خالص مورد نیاز دام) در این شهرستان تولید می‌شود که ۱۸۶ هزارتن آن مازاد بر نیاز است.
شهرستان رزن در گستره‌ای به وسعت ۲۷۲۹ کیلومتر مربع ، حدود ۱۴% از مساحت استان همدان را به خود اختصاص داده است و در ۷۵ کیلومتری همدان واقع شده است. شهر رزن مرکز شهرستان رزن و بزرگترین شهر آن می باشد که در مسیر جاده اصلی همدان به تهران قرار گرفته . علاوه بر شهر رزن دو شهر قروه درجزین و دمق و ۳ بخش : مرکزی، سردرود و قروه در جزین در مجموعه ی شهرستان رزن قرار دارند. شهر رزن تقریبآ در مرکز شهرستان قرار دارد که از ناحیه شمال و شمال غربی به استان قزوین از جنوب به شهرستان همدان از مشرق به استان مرکزی و از مغرب به شهرستان کبودرآهنگ محدود می باشد. در شمال شرقی این شهرستان رشته کوه خرقان قرار گرفته که بلندترین نقطه آن در محدوده شهرستان رزن دارای ارتفاع ۲۶۳۰ متر از سطح دریاست. به لحاظ اینکه رزن در شمالی ترین نقطه استان واقع شده است، هوای آن نسبتا سردتر از سایر نقاط استان است و در تابستانها از آب و هوای معتدلی برخوردار است و رزن در دشتی قرار گرفته است که اطراف آن را کوه هایی از رشته کوه های زاگرس در بر گرفته اند.
در مورد چگونگی نام‌گذاری و پیشینه تاریخی رزن دو روایت نقل شده است: اول آن‌که رزن از کلمه رایزن گرفته شده که در اصطلاح رایزن به معنی مهمان‌دار بوده است. در شرح این مطلب آمده که رزن بر سر راه اصفهان – زنجان و قزوین – همدان بنا شده است و بنای اولیه آن جنبه کاروان‌سرا داشته که مسافران بعد از استراحت در کاروان سرای شاه عباسی واقع در آوج، منزل بعدی را رزن می دانستند و به مرور زمان رایزن به رزن تبدیل شده است. در روایت دوم درباره رزن آمده که به علت وجود باغ های انگور (رز) این منطقه به رزان معروف شده که به مرور زمان به رزن تغییر یافته است.
این شهرستان به‌ویژه منطقه "درگزین"(قروه درجزین) زادگاه بزرگانی چون خواجه رشیدالدین فضل‌الله، قوام الدین ابوالقاسم درگزینی، جلال‌الدین درگزینی، مصطفی رحمان دوست و عبید زاکانی، طنزپرداز معروف قرن پنجم هجری است.
آب و هوای رزن سردسیر میباشد و نسبت به شهرهای دیگر استان هوای سرد تری دارد. لیکن در تابستانها از آب و هوای معتدلی برخوردار است و میانگین درجه حرارت سالیانه آن به طور متوسط ۱۱ درجه سانتی گراد است. متوسط بارندگی سالیانه این شهرستان نیز حدود ۳۰۰ میلیمتر محاسبه شده است و در مجموع با توجه به تقسیم بندی آب و هوایی آب و هوای شهرستان رزن سردو معتدل کوهستانی محسوب می‌شود. اکثریت مردمان شهر رزن به زبان ترکی آذربایجانی سخن می‌گویند اما زبان فارسی نیز در بین اهالی این شهر رایج است و از آن به عنوان رسمی و مخصوصا در مدارس استفاده می شود.
رزن در سال 1368 از بخش به شهر و از سال 1373 به شهرستان ارتقا یافته و در آن فرمانداری مستقر شده است. این شهرستان از ناحیه شمال و شمال غربی به استان قزوین از جنوب به شهرستان همدان از مشرق به استان مركزی و از مغرب به شهرستان كبودرآهنگ محدود می باشد.در شمال شرقی این شهرستان رشته كوه خرقان قرار گرفته كه بلندترین نقطه آن در محدوده شهرستان رزن دارای ارتفاع 2630 متر از سطح دریاست.
جاذبه های رزن
امامزاده هود: امامزاده هود در روستای ینگی قلعه از توابع بخش درجزین در ۳ کیلومتری رزن واقع شده و از بناهای دوره ایلخانیان (قرن هشتم) به شمار می‌آید. بنای این امامزاده به شکل ۱۲ضلعی است و از آجر ساخته شده است. این بنا دارای دو درِ شمالی و جنوبی میباشد که درِ جنوبی آن بسته شده است. این امامزاده دارای گنبد مخروطی شکلی بوده که بر اثر سوانح طبیعی و غیرطبیعی تخریب شده و بر بالای آن گنبد گردی بنا گردیده است. کف بقعه با تیرهای چوبی پوشیده شده و در زیر آن سرداب قرار دارد. این بنا در زمان آبادانی دارای ظاهر زیبایی بوده ولی از تزئینات آن فقط آثار اندکی از تزئینات کاشی‌های لاجوردی مشهود است.
منطقه نمونه گردشگری بقراطی : منطقه نمونه گردشگری بقراطی در فاصله ۵۰ کیلومتری رزن در جوار روستای بابانظر واقع شده است.دارای پتانسیل و جاذبه های طبیعی،گیاهان دارویی و محل زیست جانوران وحشی و پرندگان می باشد.زیستگاه پرندگانی مانند: کبک،تیحوو باقرقره و حیواناتی مانند : قوچ و میش وحشی و پستاندارانی چون گرگ،کفتار،رودک،شغال و خرگوش در این منطقه یافت می شود.در کنار منطقه گردشگری سد خاکی وجود دارد که از آب شدن برفها و جاری شدن سیلاب از ارتفاعات تأمین می شود.دارای جاده دسترسی است و لازم به ذکر است که بلندترین قله این ارتفاعات ۲۲۸۸ متر از سطح دریاست که در تمام فصول سال در آنجا برف دیده می شود.
حمام نظام آباد: اين حمام در روستای نظام آباد در فاصله ۱۰ کيلومتری از رزن در مرکز روستا واقع شده است. دارای ۴ ستون اصلی از جنس ساروج در رختکن و طاق ضربی می باشد.مساحت بنا حدود ۵۰۰ متر مربع می باشد.مصالح به کار رفته در آن آجر،خشت،گل و سيمان می باشد.
مسجد شوند: اين بنا در روستای شوند در فاصله ۳۲ کيلومتری رزن واقع شده است.بنا بر روی ۱۹ ستون اصلی قرار گرفته و دارای طاق ضربی می باشد.حدود ۱۵۰ متر مربع مساحت و در قسمت تحتانی مسجد علی ابن ابيطالب(ع)روستا که در سالهای گذشته بنای جديد احداث شده و ستونهای فلزی در کف مسجد قديمی به کار گذاشته شده است.روی طاقها گچ کاری شده و نمای آجر کاری در زير آن قرار گرفته است.
امامزاده اظهربن علی: بقعه امامزاده اظهربن‌علی یکی از مکان‌های مذهبی و گردشگری رزن است. این بقعه ،که در دوران مغول ساخته شده و گنبدی مخروطی شکل دارد، به دستور شاه عباس مرمت شده است. این بنا در کل ۲۰متر ارتفاع دارد که ۸متر آن ساختمان بقعه و بقیه‌اش مربوط به گنبد آن است. بقعه امامزاده آجری و بسیار ساده است اما با طرحی هنرمندانه به شکل ۱۹تَرَک و دیوارهای چند ضلعی ساخته شده است. این بنا در سال ۱۳۲۷ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.
روستای بابانظر: این مجموعه در فاصله ۴۰ کیلومتری از مرکز شهرستان رزن در روستای بابانظر قرار گرفته است.این محوطه تاریخی شامل عمارت اربابی،قلعه،حمام و مسجد تاریخی می باشد.در گذر زمان قلعه و عمارت اربابی تخریب شده و تنها آثاری از دیوارها و برج و باروها نمایان می باشد.مسجد تاریخی امام رضا(ع)دارای ۱۲ ستون اصلی از جنس چوب و پوشش بام هم تیر چوبی می باشد.سر ستونها گچ بری شده و نمای بیرونی کاه گل الک شده می باشد.مصالح بکار رفته در این بنا خشت و گل می باشد.دارای ۳۰۰ متر مربع مساحت و دو درب چوبی برای ورود آقایان در قسمت جلو و یک ورودی در قسمت پشت مسجد برای خانمها تعبیه شده است.در قسمت داخل مسجد دور تا دور دیوارها فضایی به ارتفاع ۵۰ سانتیمتر وعرض ۲ متر از کف مسجد برای نشستن بزرگان و ریش سفیدان ایجاد شده است.
روستای گاوسرا: آب و هوای این روستا سرد و خشك است و روستا از شرایط دشتی برخوردار است . این روستا در دهستان سردرود ، بخش رزن ، در استان همدان واقع شده است . تپه های كچل ، تپه باغ در جنوب غرب این روستا واقع شده است . مردم این روستا اغلب به كار كشاورزی ، دامداری ، باغداری ، پیشه وری ، پرورش زنبور عسل و فرشبافی مشغولند .
روستای دمق: این روستا در دهستان سردرود ، بخش رزن در استان همدان واقع شده است . رودخانه دمق از شرق روستا می گذرد . شغل مردم روستا كشاوررزی ، دامداری ، باغداری ، كارگری ، پیشه وری می باشد . محصولات كشاورزی روستا اغلب گندم ، جو ، بنشن ، یونجه و انگور می باشد .
روستای کرفس : کرفس یا “کرووس “نام روستایی است از توابع شهرستان رزن در استان همدان .از جمله محصولات مهم این روستا می توان به گندم جو وسیب زمینی اشاره کرد از جمله ویژگی های این روستا داشتن زمین های حاصلخیز فراوان (بیش از ۱۵هزار هکتار) همچنین کوه های مرتفع (رشته کوه های خرقان ) می باشد که هرساله محصولات فراوانی را تولید می کند و یکی از مهم ترین بخش های تولیدی کشاورزی می باشد . روستای کرفس در پای تپه ای بنام کوهنه قالا (کهنه قلعه) قرار گرفته است و روستا کوهپایه ای وبه صورت مجتمع میباشد و در جبه شمال شرق وبین کهنه قلعه وروستا قبرستان عمومی ده قرار دارد . و از کنار جبه غربی تپه رودی معروف بنام اشاغی چای می گذرد و امام زاده پنج تن روی این تپه واقع شده است.
روستای خنجرآباد: این روستا در دهستان سردرود ، بخش رزن استان همدان واقع شده است . به لحاظ اقلیمی آب و هوای این روستا سرد و خشك است واین روستا از شرایط دشتی برخوردار است . مردم این روستا اغلب به كار كشاورزی ، دامداری ، باغداری ، پیشه وری ، قالیبافی مشغولند .
روستای هدف گردشگری(کاج): روستای کاج در شهر قروه درجزین و در ۱۶ کیلومتری مرکز شهرستان رزن از توابع استان همدان واقع شده است که اهالی این روستا در ساخت تابلو عکس و فرش مهارت و هنر دیرینه ای را از نیاکان خود به ارث برده اند. شغل سنتی مردم روستای کاج از زمان‌های قدیم كشاورزی بوده است و دامداری نیز پیشه دیگر این مردم سختكوش است اما این روزها به عنوان مركز ارزشمند یك هنر نه‌تنها در استان بلكه در كشور محسوب می‌شود. در روستای کاج 40 کارگاه قاب سازی با اشتغال حدود 150 نفر وجود داشته و به توليد محصولاتی مانند قاب آينه ،قاب عکس و ميز کنسول فعاليت دارند.
................................
آرشیو
