کشورهای فدرال، پیش از آنکه تبدیل به یک کشور واحد و متحد شوند، واحدهای کوچک‌تر و مستقلی بودند که به قصد تجمیع قدرت‌های پراکنده و خرد، با هم یکی می‌شوند تا کشوری بزرگ‌تر و قدرتمندتر را به وجود آورند و از مواهب این قدرت بیشتر، بهره ببرند و در عین حال استقلال داخلی مثلا در قانون‌گذاری درون واحد را نیز حفظ می‌کنند تا از امکانات مستقل‌بودن هم استفاده کنند. می‌توان برای نمونه به چند کشور اشاره کرد که به چنین شیوه‌ای تشکیل شده و اینک دارای حکومت فدرال هستند. شاید از معروف‌ترین آنها ایالات متحده آمریکا و آلمان باشند. ایالات متحده آمریکا قبل از آنکه تبدیل به یک کشور واحد شود، سرزمینی بود مستعمره امپراتوری بریتانیا با چند فرمانداری که فرمانداران آن از طرف بریتانیا منصوب می‌شدند که با جنگ استقلال، 13 فرمانداری تحت نام ایالت با هم متحد شده و ایالات متحده آمریکا را پدید آوردند.
آلمان هم تقریبا به همین صورت تشکیل شد؛ به این شکل که در زمان ویلهلم اول (پادشاه پروس) و زمان صدارت بیسمارک، 22 دوک‌نشین با هم متحد شدند و «ممالک یکپارچه آلمان» را تأسیس کردند.
برای نمونه دیگر می‌توان از امارات متحده عربی نام برد که با اتحاد شش امارت تأسیس و با هفتمین امارت به شکل کنونی درآمد. به‌واقع همه کشورهای فدرال کشورهایی جدید هستند (اولین آنها ایالات متحده آمریکا) که با اتحاد واحدهای کوچک‌تر به وجود آمده‌اند.
حتی هند، پس از استقلال از بریتانیاست که از 28 ایالت و هفت قلمرو متحد تشکیل می‌شود.
نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد، این است که هیچ کشوری با ساختار «دولت واحد» در جهان وجود ندارد که مسیر برعکس، یعنی مسیر از دولت واحد به دولت فدرال را طی کرده باشد؛ غیر از کشور عراق که پس از حمله نظامی آمریکا و و اشغال آن کشور، در سال 2005 به یک کشور فدرال تبدیل شد و جالب اینکه این مسیر معکوس در اینجا متوقف نماند و اقلیم کردستان عراق به‌عنوان اولین و تنها بخش فدرال این کشور، در سال 2017 گام معکوس بعدی را با همه‌پرسی استقلال، برای تبدیل به یک کشور مجزا برداشت که البته با مقاومت دولت مرکزی عراق و پیشروی تا آستانه برپایی یک جنگ، این جدایی به نتیجه نرسید.
نویسنده : مهرداد احمدی شیخانی
