لاکهید مارتین اِف-۲۲ رَپتور یک جنگنده نسل پنج، تک سرنشین، رادارگریز و دو موتوره ساخت شرکت های بوئینگ و لاکهید مارتین است که برای ایالات متحده آمریکا خدمت می کند.
اف-۲۲ به گفته بسیاری از کارشناسان پیشرفتهترین، گرانترین و توانمندترین جنگنده ساخته شده حال حاضر در جهان است. این جنگنده در درجه اول به عنوان یک جنگنده برتری هوایی ساخته شده است؛ اما قابلیت جنگ الکترونیک، شنود الکترونیک و هواگرد تهاجمی هم دارد.ساخت بیشتر بخش های بدنه، سامانه سلاحها و مونتاژ نهایی برعهده پیمانکار اصلی پروژه یعنی لاکهید مارتین بود و شرکت بوئینگ هم وظیفه ساخت بالها، بدنه پشتی، بخش های اویونیک و سامانه آموزش را برعهده داشت.
کشور سازنده |
تولیدکننده |
نخستین پرواز |
معرفیشده در |
ساختهشده |
ایالات متحده |
هوانوردی لاکهید مارتین
بوئینگ دیفنس اسپیس اند سکیوریتی |
۷ سپتامبر ۱۹۹۷ |
۱۵ دسامبر ۲۰۰۵ |
۱۹۹۶–۲۰۱۱ |
ایالات متحده به دنبال جنگندهای جدید بود تا به مقابله با سوخو-۲۷ و میگ-۲۹ بپردازد و بر آنها برتری داشته باشد. پیشنهاد دو شرکت لاکهید مارتین و نورثروپ توسط نیروی هوایی پذیرفته شد تا این دو شرکت به رقابت با یکدیگر بپردازند. نورثروپ با مکدانل داگلاس برای توسعه وای اف ۲۳ همکاری کرد و لاکهید با بوئینگ و ژنرال داینامیکس برای پروژه وای اف ۲۲ همکاری کردند. وای اف ۲۲ در رقابت پیروز شد و علت آن برتری در رادارگریزی و سرعت بود.
بدنه
این جنگنده سرعت بسیار بالایی دارد و همین علت باعث داغ شدن بدنه جنگنده می شود و به همین علت ۳۹ درصد از بدنه را تیتانیوم و ۲۴ درصد را کامپوزیت های مختلف مثل فیبر کربن و ۱۵ درصد باقی مانده از آلمینیوم آلیاژی تشکیل شده است. گفته می شود روی بدنه یک اپوکسی خاص کشیده شده است که نقش بسیار تأثیرگذار در سوخته نشدن بدنه هواپیما دارد.
کارایی
دو موتور اف-۲۲، ۷۰۰۰۰ پوند رانش ایجاد می کند و حداکثر سرعت آن ۲۴۱۴ کیلومتر است که در مقایسه با رقبای خود بسیار سریعتر است. اوج ارتفاع این جنگنده به ۶۵۰۰۰ پا می رسد که این دلایل باعث می شود تا ما بتوانیم بگوییم که اف-۲۲ بسیار قدرتمند است. نکته دیگر درمورد این جنگنده این است که بدون سوختگیری می تواند ۲۹۰۰ کیلومتر را طی کند.
مانورپذیری
باله های جلوی اگزوز هواپیما و باله های بال های هواپیما باعث می شود تا اف-۲۲ به یکی از مانورپذیرترین جنگنده های حال حاضر جهان تبدیل بشود و بتواند مانورهای مختلفی مانند کولبیت را انجام دهد.
رادار
شعاع برد رادار اف-۲۲ بسیار بالاست و تا خلبان این جنگنده می تواند تا ۴۰۰ کیلومتری را زیرنظر داشته باشد و این ویژگی باعث می شود تا خلبان اف-۲۲ بسیار زودتر متوجه حضور دشمن بشود.
سیستم صندلی پرتاب
همه جنگنده ها دارای صندلی پرتاب هستند؛ اما سیستم صندلی پرتاب اف-۲۲ با بسیاری از جنگنده ها تفاوت دارد، دلیل آن هم اینست که زیر صندلی خلبان راکت های وجود دارد که پس از خروج صندلی از هواپیما فعال می شود و خلبان را به بالا پرتاب می کند. دلیل آن هم اینست که به دلیل سرعت بالای این جنگنده اگر سیستم راکتی وجود نداشت شاید خلبان با جنگنده برخورد می کرد.
سلاح
اف-۲۲ سه محفظه برای حمل هر نوع موشکی را دارد که محفظه اصلی زیر بدنه و دو محفظه دیگر در دو طرف بدنه قرار دارند. محفظه اصلی به دو قسمت تقسیم شده است که می تواند ۶ پرتابگر الاییو-۱۴۲-ای را برای موشک هایی خارج از افق دید حمل کند. هر کدام از محفظههای کوچکتر می توانند الاییو-۱۴۱/ای را برای موشک های کوتاه برد حمل کنند.
تیربار این جنگنده یک ام۶۱ والکان ۲۰ میلی متری است که در هر دقیقه ۶۰۰۰ گلوله شلیک می کند.
همانطور که گفته شد اف-۲۲ می تواند از سلاح های زیاد و دیگری(موشک هوا به هوا، بمب هدایت شونده و...) مانند ایم-۱۲۰ آمرام هم استفاده کند.
نیروی هوایی آمریکا برای هر جنگنده حدود ۱۵۰میلیون دلار هزینه کرده است که در مقایسه با بسیاری از جنگنده ها هزینه بسیار زیادی دارد. گفته میشود هزینه نگه داری این جنگنده ۳۳۴ میلیون دلار و هزینه هر ساعت پرواز این جنگنده ۶۵۰۰۰ دلار است.
کنگره آمریکا تصمیم گرفت تا طی تصمیمی فروش اف-۲۲ را به کشورهای دیگر حتی نزدیک ترین متحدان آمریکا ممنوع کند. دلیل آن هم پیشرف
ته بودن این جنگنده و رادار گریز بودن آن است.