کتاب «رهبری» (Leading) نوشتهٔ سر الکس فرگوسن، یکی از معتبرترین منابع در زمینهٔ مدیریت تیمی و رهبری در دنیای ورزش (و حتی کسب‌وکار) است. این کتاب مجموعه‌ای از تجربیات او در طول ۲۶ سال رهبری منچستر یونایتده و نکات کلیدی‌ای برای ساخت تیم‌های برنده ارائه می‌ده.
در ادامه، مهم‌ترین توصیه‌های سر الکس فرگوسن برای رسیدن به قهرمانی بیان شده است و با شرایط تراکتور برای قهرمانی در آسیا تطبیق داده شده است.
قسمت اول رهبری فرگوسن و تراکتور و قهرمانی در‌لیگ نخبگان رو آوردیم و این مطلب در ادامهه و تکمیل کننده ی آن است.
قهرمانی تیم تراکتور در فصل ۱۴۰۴-۱۴۰۳
▫️
۱۴. تداوم و ثبات در ارزش‌ها، نه در روش‌ها
| «همه‌چیز عوض می‌شه، ولی اصول باید ثابت بمونه.» |
فرگوسن سیستم‌ها و تاکتیک‌هاش رو دائم تغییر می‌داد، ولی روی ارزش‌هایی مثل تلاش، احترام، تمرکز و وفاداری همیشه پافشاری داشت.
▪️تراکتور هم باید ستون‌هایی مثل «مبارزه تا دقیقه ۹۰»، «فوتبال پاک»، یا «شجاعت در بازی‌های بزرگ» رو تثبیت کنه.
۱۵. ساخت تیم با شخصیت‌های مکمل
| «بازیکنان شبیه هم نمی‌خواستم. به تعادل شخصیت نیاز داشتم.» |
مثلاً کین رهبر پرخاشگر بود، اسکولز آرام، گیگز متین، و رونی انفجاری.
▪️تراکتور هم باید بین بازیکنان با روحیه آرام (مثل بیرانوند) و تهاجمی (مثل شجاع) تعادل حفظ کنه.
۱۶. استفاده از انگیزه منفی
| «من از توهین‌ها و شکست‌ها، سوخت روحی برای تیم می‌ساختم.» |
قبل بازی‌های حساس، فرگوسن گاهی روزنامه‌هایی که به تیمش توهین کرده بودن رو پخش می‌کرد.
▪️اسکوچیچ هم می‌تونه از تحقیرهای رسانه‌ای یا شکست‌های فصل قبل برای تهییج تیم بهره ببره.
۱۷. مدیریت سن بازیکنان
|
«بازیکنان بعد از ۳۰ سالگی به مدیریت روانی خاصی نیاز دارن.» |
فرگوسن بازیکنان مسن رو کمتر تمرین می‌داد ولی بیشتر باهاشون صحبت می‌کرد.
▪️تراکتور باید شجاع، ترابی، و بیرانوند رو با احترام و هوشمندی مدیریت کنه، نه فشار فیزیکی بالا.
۱۸. پرورش رهبران درون زمین
|
«رهبران زمین منو از نیاز به فریاد زدن بی‌نیاز می‌کردن.» |
روی کین، فردیناند، نمانیا ویدیچ، و بعدتر رونالدو، نقش رهبر در زمین رو داشتن.
▪️تراکتور باید چند نفر مثل شجاع، ترابی، یا بیرانوند رو به عنوان "کاپیتان‌های بی‌دستبند" تربیت کنه.
۱۹. «چرخه قهرمانی» را بشکن
| «وقتی تیم به اوج می‌رسه، زمان تغییر شروع شده.» |
فرگوسن حتی بعد از قهرمانی دست به تغییر می‌زد تا تیم دچار رکود نشه.
▪️اگر تراکتور امسال قهرمان بشه، نباید برای سال بعد به همون ترکیب اکتفا کنه.
۲۰. تمرکز فقط روی چیزهای قابل‌کنترل
| «هوادار، داور، رسانه، قرعه‌کشی؟ هیچ‌کدوم مهم نیستن. فقط تیم مهمه.» |
فرگوسن ذهن بازیکنان رو از حاشیه جدا می‌کرد.
▪️تراکتور باید یاد بگیره که انرژی‌شو روی زمین بزاره، نه حواشی سیاسی، داوری، یا رسانه‌ای.
۲۱. همیشه به تیم امید بده، حتی در تاریک‌ترین لحظات
| «رهبر باید کسی باشه که حتی در شکست هم امید رو تزریق کنه.» |
بعد از باخت سنگین مقابل بارسلونا در فینال ۲۰۱۱، فرگوسن گفت: "ما برمی‌گردیم."
▪️تیمی مثل تراکتور اگر در آسیا ببازه، نباید فروبپاشه؛ باید یاد بگیره شکست، بخشی از مسیر قهرمانیه.
۲۲. حفظ هیجان و اشتیاق درون باشگاه
|
«بدون هیجان، فوتبال فقط یک کار تکراریه.»
|
فرگوسن مدام حس ماجراجویی و هدف جدید به بازیکنان می‌داد.
▪️تراکتور هم باید فضای تمرین رو با چالش‌ها و انگیزه‌های تازه پویا نگه داره.
۲۳. مدیریت رسانه‌ها = مدیریت بحران
| «اگر تو با رسانه‌ها صحبت نکنی، اونا جای تو با بازیکن صحبت می‌کنن.» |
او با رسانه‌ها برخوردی کنترل‌شده داشت، نه تهاجمی یا منفعل.
▪️اسکوچیچ یا مدیر تراکتور باید پیام‌های رسانه‌ای رو طوری هدایت کنن که آرامش تیم حفظ شه.
۲۴. هیچ‌کس بالاتر از تیم نیست
| «مهم نیست بازیکن چقدر بزرگه، اگر نظم رو بهم بزنه باید بره.» |
حتی دیوید بکهام هم خط قرمز نظم رو رد کرد، و فرگوسن او را کنار گذاشت.
▪️تراکتور هم اگر بازیکنی نظم و اتحاد تیم رو تهدید کنه، باید بدون تعارف برخورد کنه.
۲۵. جلسات کوتاه اما پرتأثیر
| «جلسه‌هات باید مثل گلوله باشه، نه مثل سخنرانی.» |
فرگوسن جلسات فنی قبل بازی رو کوتاه، پرحرارت، و با تمرکز روی یک پیام برگزار می‌کرد.
▪️مربی تراکتور باید یاد بگیره که کمتر حرف بزنه ولی دقیق‌تر و مؤثرتر.
۲۶. اهمیت شناخت روان‌شناسی نسل جدید
| «نسل جدید بازیکنان، با نسل من فرق دارن. باید روش برخوردتو عوض کنی.» |
او می‌پذیرفت که بازیکن امروزی حساس‌تر، تکنولوژیک‌تر و کم‌صبرتره.
▪️تراکتور باید نحوه ارتباط با بازیکنان جوان مثل حسین‌زاده یا هاشم نژاد رو به‌روز نگه داره.
۲۷. تمایز بین بازیکن خوب و بازیکن وفادار
| «گاهی بازیکنی کمی ضعیف‌تره، ولی تیم‌سازتره. اونا رو حفظ کن.» |
امثال دارن فلچر یا پارک جی‌سونگ، قهرمان واقعی بودن چون همیشه برای تیم می‌دویدن.
▪️تراکتور باید بازیکنانی که برای نام باشگاه می‌جنگن رو حفظ کنه، نه فقط ستاره‌ها رو.
۲۸. نهادینه‌سازی ذهنیت قهرمانی در کل باشگاه، نه فقط زمین
| «حتی کارمند چای‌ساز باشگاه باید قهرمانی رو حس کنه.» |
فرگوسن به‌طور جدی با کارکنان باشگاه جلسه می‌ذاشت و ازشون قهرمانی می‌خواست.
▪️تراکتور باید ذهنیت قهرمانی رو به همه منتقل کنه؛ از تدارکات تا هوادار.
