ارسطو🇬🇷 |
عقلگرا،🧠 واقعگرا |
محرک اول (برهان حرکت)، منطق صوری، مقولات |
خداباور (دئیست) ✅ |
|
ابن سینا🇮🇷 |
عقلگرا،🧠 فلسفه اسلامی |
برهان صدیقین و امکان و وجوب) نفس، منطق |
خداباور✅ |
|
رنه دکارت 🇨🇵 |
عقلگرا🧠 |
کوجیتو (میاندیشم پس هستم)، برهان وجودی جدید |
خداباور ✅ |
|
دیوید هیوم🏴 |
تجربهگرا🌠 |
نقد علیت، نقد براهین نظم، مشکل استقرا |
ندانم گرا🤔 |
|
توماس آکویناس🇮🇹 |
عقل گرا🧠 |
پنج برهان اثبات خدا (حرکت، علیت و.. ) |
خداباور ✅ |
|
سقراط🇬🇷 |
عقل گرا، 🧠
اخلاق محور
|
دیالوگ، تعریف فضیلت و معرفت |
خداباور ✅ |
|
ایمانوئل کانت 🇩🇪 |
عقل و تجربه🧠🌠 (پیشینی/پسینی) |
نقد دلایل اثبات خدا، برهان اخلاقی خدا |
ندانم گرا 🤔 |
|
فردریش هگل🇩🇪 |
عقل گرا،.🧠 ایده الیسم |
دیالکتیک، روح مطلق، تاریخ فلسفی – الهی |
خداباور ✅ |
|
افلاطون 🇬🇷 |
عقل گرا🧠 |
مُثُل، برهان جهان متغیر، نظم |
خداباور ✅ |
|
جان لاک🏴 |
تجربه گرا🌠 |
ذهن لوح سفید، تجربه حسی، دولت مدرن، لیبرالیسم |
خداباور ✅ |
|
گوتفرید لایبنیتس🇩🇪 |
عقل گرا🧠 |
اثبات خدا و برهان لِجه (جهان چرا هست)، مونادها |
خداباور ✅ |
|
برتراند راسل 🏴 |
تجربه گرا🌠/ تحلیلی |
منطق ریاضی، نقد براهین خدا (نقد مسحیت ) |
ندانم گرا 🤔 |
|
باروخ اسپینوزا 🇳🇱 |
عقل گرای🧠 رادیکال |
یگانگی خدا و طبیعت (خدای طبیعت) |
خداباور ✅ دئیست |
|
فردریش نیچه 🇩🇪 |
ضد عقل❌ / اگزیستانس |
مرگ خدا، اخلاق شادمانه، اراده معطوف به قدرت |
آتئیست ❌ |
|
سورن کیرکگور 🇩🇰 |
عقل🧠/ایمانگرا (اگزیستانس) |
اگزیستانسیالیسم، پرش ایمانی، اضطراب، فردیت |
خداباور ✅ |
|
آرتور شوپنهاور 🇩🇪 |
بدبین/ ضد عقل گرا❌ |
اراده بهعنوان ماهیت جهان، بدبینی، استدلال منطقی |
ندانم گرا 🤔 |
|
کارل مارکس🇩🇪 |
ماتریالیسم دیالکتیکی🧭 |
نقد دین، ماتریالیسم تاریخی |
آتئیست ❌ |
|
فرانسیس بیکن 🏴 |
تجربه گرا 🌠 |
استقراء، نوافلاطونی تجربه، بتها |
خداباور ✅ |
|
ویلیام اوکام🏴 |
تجربه گرایی🌠 انتقادی |
تیغ اوکام (اصل سادگی)، استقلال ایمان و عقل |
خداباور ✅ |
|
مارتین هایدگر🇩🇪 |
پدیدارشناسی/اگزیستانس 🔰 |
تحلیل وجود، هستی و زمان، نقد متافیزیک |
ندانم گرا 🤔 |
|
جان استوارت میل 🏴 |
تجربه گرا 🌠
فایده گرا
|
اصل فایده، آزادی فردی |
آتئیست ❌ |
|
ویلیام پیلی🏴 |
تجربه گرا 🌠 |
برهان نظم (ساعتساز) |
خداباور ✅ |
|
ملاصدرا 🇮🇷 |
عقل گرا🧠 |
اصالت وجود، حرکت جوهری، برهان صدیقین |
خداباور ✅ |
|
اپیکور 🇬🇷
|
ماده گرا🔰 / تجربه گرا |
برهان شر، نقد خدایان یونان، باور به خدای بی دخالت |
ندانم گرا 🤔 |
|
ژان ژاک روسو🇨🇵
|
تجربه گرا 🌠 |
فیلسوف سیاسی و اجتماعی |
آتئیست ❌ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|