اگر موج نوی فرانسه جنبشی بود که هدفش شوک و تحریک بود، سینمای بدون موج قدم منطقی بعدی بود. اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80، شهر نیویورک در رکود اقتصادی قرار گرفت، با افزایش نرخ جرم و جنایت و بسیاری از ساکنان این شهرها را برای مراتع آرام تر ترک کردند. در این دوره از گذار پر دردسر بود که چندین فیلمساز جوان باهوش تصمیم گرفتند محیط اطراف خود را به عنوان ماده در آغوش بگیرند و ژانر کاملاً جدیدی از سینما خلق کنند. این جنبش که اغلب به عنوان سینمای بدون موج شناخته می‌شود، نام‌های مختلفی از جمله سینمای جدید، فیلم زیرزمینی، سینمای آوانگارد و غیره به خود می‌گیرد، اما همیشه نگرش نهیلیستی اساسی خود را حفظ می‌کند. این یک شورش علیه جریان اصلی فیلمسازی هالیوود بود، اما همچنین تصاویر شیک موج نو فرانسه را رد کرد. مهمتر از همه: سینمای مستقل در واقع دوباره در آمریکا وجود داشت!
به موازات جنبش بدون موج در موسیقی، تلاش هنری مشابهی در اواخر دهه 1970 پدیدار شد که تلاش کرد ادراکات متعارف سینما را بازتعریف کند. فیلمسازان تجربی، نمادین و کم‌هزینه، بدون موج، از رویکرد چریکی برای فیلمسازی استفاده کردند تا بتوانند محدودیت‌های بودجه‌ای را دور بزنند. جنبش No Wave تحت تأثیر فیلم‌های موج نو فرانسه و سایر نیروهای خلاق مانند جان واترز، در قسمت پایین شرقی نیویورک به شدت شروع به کار کرد. موج بدون متجاوزانه و با به کارگیری ویژگی های زیبایی شناختی منحصر به فرد، یک بار برای همیشه ثابت کرد که واکنش انقلابی به انحصار استودیوهای تولید، فیلمسازی مستقل بود.
سینمای بدون موج چیست؟
بدون موج سینما جنبشی در شهر نیویورک در اواخر دهه 1970 و اوایل دهه 1980 بود که شامل فیلمسازانی مانند جیم جارموش، اریک میچل، آموس پو و بت بی بود. این یک واکنش به جریان اصلی جنبش جدید هالیوود در دهه 1970 بود. جایی که هالیوود جدید بر روی داستان و توسعه شخصیت تمرکز داشت، No Wave Cinema این جنبه های فیلمسازی را رد کرد. فیلم‌ها درباره «اکنون» بودند – مضامین آنها درباره زندگی شهری بود، شخصیت‌های آنها اغلب به‌عنوان افراد خارجی به تصویر کشیده می‌شدند، و زیبایی‌شناسی بصری خامی داشتند که نشان‌دهنده تلخی زندگی در شهر نیویورک بود. هیچ سینمای موجی از صحنه پانک راک بیرون نیامد و بیشتر با نگرش تعریف شد تا سبک. فیلمسازانی مانند کمبرا فاهلر، بت بی، و تامی ترنر تحت تأثیر انرژی خام موسیقی پانک و دنیای هنر شهر نیویورک در دهه های 1960 و 1970 قرار گرفتند.
ویژگی های سینمای بدون موج
ویژگی No Wave Cinema با ظاهر سخت، استفاده از بازیگران غیرحرفه‌ای و مضامین هیجان‌انگیز بود. هیچ اکران عمده یا فروش باکس آفیس وجود نداشت. این فیلم ها برای مخاطبان منتخب ساخته شده اند. سینمای بدون موج گاهی اوقات برچسب «زیرزمینی» نمی‌خورد، اما بسیاری از دست اندرکاران این برچسب را رد کردند زیرا به نظر بسیار محدودکننده می‌رسید. فیلمسازان هیچ موجی رویکردی برای کار خود نداشتند. آنها به پول یا شهرت اهمیت نمی دادند. هدف آنها ایجاد چیزی بود که برای گروه کوچکی از مردم قابل قدردانی باشد. برای سال‌ها، نمی‌توانستید این فیلم‌ها را در جایی خارج از چند خانه احیای نیویورک و جشنواره‌های مبهم خارجی پیدا کنید.
بسیاری از فیلم های این مجموعه قرار نیست برای همه باشد. اکثریت قریب به اتفاق آنها اصلاً روایتی ندارند و بر ترکیبی از موارد زیر تکیه دارند:
تصاویر،
جلوه های صوتی،
موسیقی،
و شاید گاه به گاه صدایی که جای هر طرحی را بگیرد.
اما اگر ذهنی باز داشته باشید و انتظار طرحی به معنای سنتی را نداشته باشید، این فیلم‌ها ایده‌های عجیب و غریب و جالبی در مورد تدوین و ساختار فیلم ارائه می‌دهند. در طول دهه 1970، برخی از هنرمندان شروع به این سوال کردند که چقدر بر اشکال هنری خود کنترل دارند. و با ظهور دوربین های فیلمبرداری و تجهیزات فیلم سوپر 8، هر کسی می تواند فیلم بسازد. سازندگان فیلم از تکنیک هایی مانند اتصال فیلم به یکدیگر، نمایش آن با سرعت های تصادفی یا ضبط مستقیم روی ویدیو استفاده می کردند که در آن زمان رسانه ای برای محتوای تجاری در نظر گرفته می شد. آنها بررسی کردند که چگونه این تکنیک ها بر درک مخاطبان از آنچه روی صفحه می بینند تأثیر می گذارد. برخی از خود می‌پرسیدند اگر فیلم‌ها را به عقب نشان دهیم یا کلمات را به عقب بر روی صفحه نمایش دهیم، به طوری که مجبور شویم آنها را در آینه بخوانیم، چگونه خواهد بود.
چهره های شاخص
No Wave Cinema که با نام New Cinema نیز شناخته می شود (نام آن برگرفته از یک اتاق نمایش کوتاه مدت در سنت مارکز است که توسط چند فیلمساز در محل اداره می شد)، تأثیر زیادی بر سینمای زیرزمینی داشت. آنها تحت تأثیر آثار اندی وارهول، جان کاساوتیس، جورج کوچار، ران رایس، جان واترز و جک اسمیت قرار گرفتند. سینمای بدون موج ساخته اسکات بی و بت بی، اریک میچل، جیمز نارس، آموس پو و دیگو کورتز نسل جدیدی از فیلمسازان مستقل از جمله جیم جارموش، تام دی سیرو، استیو بوشمی و وینسنت گالو را به وجود آورده است.
جنبش «sin movie» ریچارد کرن، نیک زد، تسا هیوز-فریلند، کمبا فارار و گوردون استیونسون نیز همینطور است. از دیگر فیلمسازان مرتبط با سینمای بدون موج می‌توان به لیزی بوردن، بردلی اروس، آلین ماره، جین لیوتا، چارلی آهارن، کولین فیتزگیبون، دیوید ویناروویچ، مانوئل دلاندا، ویوین دیک، جان موریتسوگو، سوزان سیدلمن، کاترین بیگلو، و کاسپر کانینگهام اشاره کرد.
میراث
Stranger Than Paradise در سال 2002 در فهرست ملی فیلم ثبت شد. در سال 2010، فیلمساز فرانسوی سلین دانیر فیلمی مستند با عنوان شهر خالی ساخت. از طریق مصاحبه با جارموش، خان، بوشمی، پو، سیدلمن، آهرن، زد، جان واترز، دبی هری از The Blondies، اسطوره های هیپ هاپ Fab 5 Freddy و Thurston Moore، فیلم به بررسی نه-نه می پردازد. تاریخ شفاهی سینمای موج و جنبش سینمای تجاوز را ارائه می دهد. موسیقی متن شامل موسیقی پتی اسمیت، تلویزیون، ریچارد هل اند ویدوئید، جیمز چنس و کنتورشن، بوش تترا و سونیک یوث است. در سال 2011، موزه هنر و طراحی این جنبش را با نمایش گذشته‌نگر «سینما بدون موج» جشن گرفت. این شامل آثار جارموش، خان، میچل، پو، زد، اسکات، بت بی، لیزی بوردن، اد برتریو و کمبرا فالر بود. مانند جنبش خلاقانه بعدی Dogme 95، هیچ سینمای موجی به عنوان یک دوره تعیین کننده برای سینمای کم‌هزینه توصیف نشده است. تولید.
فیلم های شاخص
Stranger than Paradise (Jim Jarmusch – 1984)
کمدی پوچ‌گرایانه جیم جارموش در سال 1984 هنوز توسط بسیاری از طرفداران و منتقدان به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های او شناخته می‌شود. داستان مینیمالیستی Stranger Than Paradise که تماماً در برداشت های بلند گرفته شده است، یک سفر جاده‌ای را نشان می‌دهد که توسط دو پسرعمو و یک دوست انجام می‌شود که به سفری فلسفی تبدیل می‌شود. این شاهکار با شکستن قراردادهای هالیوود به یکی از قطعی ترین فیلم های مستقل آمریکایی تبدیل شد.
Born in Flames (Lizzie Borden – 1983)
یکی دیگر از شاهکارهای فمینیستی No Wave که سوالاتی در مورد روابط نژادی، جنسیت، تضادهای طبقاتی و ناهمسانی در نسخه ای جایگزین از ایالات متحده می پرسد، Born in Flames تجلی شجاعانه یک هنرمند واقعی است. رؤیای انقلابی را در سر می پروراند که برای این واقعیت بسیار دور از ذهن به نظر می رسد، اما مثل همیشه مرتبط باقی می ماند.
Rome ’78 (James Nares – 1978)
Rome '78 یکی از مشهورترین آثار جنبش بدون موج است که مرزهای بین دقت تاریخی و نمادگرایی مدرنیستی را محو می کند. Rome '78 که با بودجه بسیار کم ساخته شده و اصلاً از این بابت شرمنده نیست، یک شهر مدرن نیویورک را با رم باستان با تمسخر عمدی تعلیق ناباوری بیننده مقایسه می کند.
