اختصاصی طرفداری - در طول تاریخ تقلب به اشکال مختلف همواره بخشی جدایی‌ناپذیر از مسابقات ورزشی بوده است، اما اتفاقی که در المپیک 1976 مونترئال و در ورزش پنجگانه مدرن افتاد در تاریخ المپیک بی‌سابقه بوده و به همین دلیل از بوریس اونیشنکو به عنوان یکی از متقلب‌ترین ورزشکاران تاریخ یاد می‌شود!
ورزش پنجگانه مدرن
ورزش پنجگانه مدرن یا مدرن پنتاتلون تنها ورزش حاضر در برنامه المپیک تابستانی است که در کشورمان در هیچ سطحی فعال نیست، این ورزش که از سال 1912 وارد المپیک شده یکی از قدیمی‌ترین ورزش‌های المپیک محسوب می‌شود. در پنجگانه مدرن شرکت‌کنندگان در 5 رقابت سوارکاری، شمشیربازی، شنا، تیراندازی و دو مسابقه می‌دهند که بر اساس نتیجه خود در هر ماده امتیاز کسب می‌کنند، مجموع این امتیازات در پایان ماده پنجم رتبه هر ورزشکار را مشخص می‌کند. فرمت و نحوه برگزاری هر کدام از این 5 ماده در طول تاریخ با تغییرات فراوانی روبرو شده است، برای مثال در حال حاضر مسابقات کلا در یک یا دو روز و در مسافت‌هایی کمتر نسبت به سال 1976 برگزار می‌شود اما در آن سال مسابقات 5 ماده در 5 روز مختلف به انجام می‌رسید. مسابقه روز اول سوارکاری و پرش با اسب از روی مانع بود، در روز دوم ورزشکاران در رقابت شمشیربازی و با استفاده از اسلحه اپه به مصاف هم می‌رفتند، روز سوم مختص مسابقات تیراندازی با تپانچه بود، در روز چهارم 300 متر شنای آزاد در برنامه قرار می‌گرفت و ماده پایانی هم دوی 4000 متر کراس کانتری یا صحرانوردی در فضای باز بود.
در حال حاضر فقط مسابقات انفرادی زنان و مردان در برنامه المپیک قرار دارند اما در سال 1976 و پیش از راه‌اندازی مسابقات زنان، بخش تیمی مردان هم در برنامه المپیک وجود داشت. هر تیم شامل سه ورزشکار بود که جمع امتیاز هر سه نفر در پایان روز پنجم رتبه تیم را تعیین می‌کرد.
آشنایی با بوریس اونیشنکو
بوریس اونشینکو ورزشکاری ساکن شهر کیف در کشور کنونی اوکراین بود که تا قبل از المپیک 1976 مونترئال یکی از بزرگان این ورزش محسوب می‌شد. اونیشنکو در ترکیب تیم اتحاد جماهیر شوروی در المپیک‌های 1968 مکزیکوسیتی و 1972 مونیخ هم شرکت کرده بود، وی در سال 1968 در مسابقات انفرادی به مقام پنجم بسنده کرد اما همراه با تیم شوروی به مدال نقره بخش تیم دست پیدا کرد. اونیشنکو در المپیک 1972 شرایط بهتری داشت و علاوه بر کسب مدال نقره انفرادی در بخش تیمی نیز مدال طلا را بر گردن انداخت. این ورزشکار اوکراینی‌تبار علاوه بر داشتن 3 مدال المپیک در مسابقات قهرمانی جهان هم موفق به کسب 5 مدال طلا، 2 نقره و 4 برنز شده بود.
اونیشنکو در حالی پا به المپیک 1976 مونترئال گذاشت که در آستانه 39 سالگی قرار داشت، وی در آخرین مسابقات جهانی پیش از المپیک در سال 1975 هم نتوانسته بود در ترکیب سه نفره شوروی سابق قرار بگیرد و برای المپیک 1976 هم در ابتدا نفر چهارم تیم بود اما در آخرین مرحله مسابقات انتخابی کشورش موفق به حضور در جمع 3 نفر برتر شد.
تقلب در المپیک 1976
مسابقات پنجگانه المپیک مونترئال با برگزاری ماده سوارکاری در روز نخست آغاز شد که اونیشنکو در ماده‌ای که معمولا نقطه ضعف وی محسوب می‌شد در بین 47 شرکت‌کننده در رتبه پانزدهم قرار گرفت اما با فقط 32 امتیاز کمتر نسبت به نفر نخست وی در موقعیت بسیار مناسبی پیش از برگزاری ماده تخصصی خود یعنی شمشیربازی قرار گرفته بود.
اونیشنکو در جریان مسابقات شمشیربازی
در روز دوم مسابقات در بخش شمشیربازی با توجه به حضور 47 شرکت‌کننده، هر ورزشکار می‌باید در 46 مسابقه مقابل تمام نفرات دیگر قرار می‌گرفت. اونیشنکو که به توانایی بالایش در شمشیربازی شهره بود، صبح روز دوم را با 5 پیروزی متوالی آغاز کرد، که یکی از این پیروزی‌ها مقابل آدرین پارکر از بریتانیا بود. این برد در حالی به دست آمد که مربیان بریتانیا اعتقاد داشتند که ضربه ورزشکار شوروی با بدن پارکر فاصله داشته و روشن شدن چراغ ثبت ضربات به دلیل خطای سیستم بوده است، سرداور مسابقات پس از بازبینی پیست و دستگاه ثبت ضربات، بدون یافتن مشکلی امتیاز اونیشنکو را تایید کرد. چند دقیقه بعد وی مقابل دیگر ورزشکار بریتانیایی جیم فاکس ایستاد، ورزشکار 36 ساله‌ای که طی سالیان متوالی مقابل اونیشنکو مسابقه داده بود و رابطه خوبی هم با پنجگانه‌کار اوکراینی داشت. در این مسابقه هم اتفاق مشابهی تکرار شد و با وجود اصابت نکردن شمشیر اونیشنکو با حریف بریتانیایی تابلوی امتیازات یک ضربه برای وی به ثبت رساند، اتفاقی که از دید فاکس و مربیانش شبیه "تکان دادن چوب جادو" بود.
فاکس در حال اعتراض به شمشیر اونیشنکو
با اعتراض تیم بریتانیا اونیشنکو شمشیر خود را تعویض کرد و با شمشیر جدید هم موفق به شکست فاکس شد، اما شمشیر قبلی وی توسط کمیته برگزاری ضبط شد تا مورد معاینه و بررسی قرار بگیرد. در حالی که هنوز معاینه شمشیر اونیشنکو تمام نشده بود، وی در 7 مسابقه دیگر نیز شرکت کرد که 5 برد و 2 شکست برای وی به ثبت رسید. اما هیئت داوران پس از بررسی کامل شمشیر وی موفق به کشف یک مدار الکتریکی پیشرفته در زیر لایه چرمی دسته شمشیر شدند. دکمه‌ای زیر این دسته چرمه قرار داشت که با فشردن این دکمه در هر زمان چراغ امتیازات به سود اونیشنکو روشن می‌شد!
جیم فاکس در مورد اتفاقات المپیک 1976 می‌گوید:
بوریس با آدم اشتباهی این کار را انجام داد، من بعد سال‌ها حضور در این ورزش فریب نمی‌خوردم. من مسابقه وی با آدرین پارکر را دیده بودم و وقتی اتفاق دوباره تکرار شد گفتم که حتما یک اشکالی وجود دارد، بوریس خودش گفت که من هم قبول دارم که ضربه من اصابت نکرد. او سعی کرد شمشیرش را تعویض کند اما من باز هم اعتراض کردم که شمشیرش بررسی شود. نه چون فکر می‌کردم که تقلبی در کار است، فقط چون فکر می‌کردم که شمشیرش خراب است و ممکن است در مسابقات بعدی هم از آن استفاده کند.
اونیشنکو (نفر سمت چپ) پس از پایان مسابقه با جیم فاکس
پس از ماجرا
اونیشنکو بعد از این کشف از مسابقات اخراج شد، اعتراض وی مبنی بر اینکه خبری از وجود این تجهیزات در شمشیر خود نداشته به سرعت رد شد. با وجود اخراج وی دو عضو دیگر تیم شوروی اجازه پیدا کردند تا در مسابقات انفرادی به کار خود ادامه دهند که یکی از آنان موفق به کسب مدال نقره شد. اما با کنار گذاشته شدن شوروی در بخش تیمی، این تیم بریتانیا بود که موفق شد با اختلافی کم نسبت به چکسلواکی و مجارستان به مدال طلا دست پیدا کند.
مقامات ورزش شوروی ضمن اعلام بی‌اطلاعی از این تقلب به دلیل اقدام اونیشنکو عذرخواهی کردند و وی با اولین پرواز ممکن به شهر خود بازگردانده شد. اونیشنکو که خود یک نظامی و عضو ارتش سرخ بود، به سرعت از ارتش اخراج شد و توسط لئونید برژنف رهبر اتحاد جماهیر شوروی شخصا مورد توبیخ قرار گرفت و برای همیشه از فعالیت ورزشی محروم شد. وی آخرین بار به عنوان یک راننده تاکسی در شهر کیف اوکراین دیده شده است.
کلیپ IOC در مورد این اتفاق با زیرنویس فارسی
